Có những cầu thủ như được sinh ra để thay đổi vận mệnh một CLB. Eric Cantona từng như thế ở Man Utd trước kia, tương tự Virgil van Dijk của Liverpool hiện tại.
* Man Utd - Liverpool: 22h30 hôm nay 20/10, giờ Hà Nội.
Đầu năm nay, khi được hỏi về Virgil van Dijk của Liverpool, danh thủ Paul Ince đã so sánh trung vệ người Hà Lan với Eric Cantona của Man Man Utd đầu thập niên 1990. Theo Ince, cả hai đều có tố chất lãnh đạo bẩm sinh, bên cạnh khả năng chuyên môn không thể bàn cãi. Và sự xuất hiện của họ đã giúp CLB vươn lên một tầm cao hoàn toàn mới.
Khi Ince nêu quan điểm kể trên, Ole Gunnar Solskjaer vừa cùng Man Utd toàn thắng sáu trận đầu tiên trên cương vị HLV trưởng. Nhưng cựu tiền đạo người Anh không đánh giá cao chiến tích này. "Tôi cũng làm được như thế", Ince nói. Nhưng khi nói về Cantona, ông lại đổi sang giọng hết sức tôn trọng. Vì hơn ai hết, Ince trực tiếp chứng kiến hiệu ứng khủng khiếp mà Cantona mang lại cho Man Utd.
 |
| Paul Ince, thời còn khoác áo Man Utd, chứng kiến vận mệnh của CLB thay đổi sau khi có Eric Cantona. |
Năm 1989, Ince được Alex Ferguson chiêu mộ từ West Ham. Rất nhanh chóng, ông hiểu rõ tầm vóc của CLB lẫn những tượng đài tại đây: George Best, Bobby Charlton, Steve Coppell... Nhưng Ince không giải thích nổi vì sao một CLB đẳng cấp dường ấy lại không giành nổi danh hiệu lớn nào từ thập niên 1960. "26 năm không một danh hiệu nào, đấy quả thực là một bí ẩn", Ince nói.
Đến cả Ferguson cũng không thể phá bỏ cái dớp đó. Từ khi nhậm chức tại Old Trafford, ông đã mang Man Utd lần lượt cán đích ở các vị trí 11, 2 và 11. Hai mùa giải đầu tiên của Ince tại đây, đội về đích ở vị trí thứ 13 và 6. Năm 1992, Man Utd vuột cơ hội vô địch sau khi để thua đến ba trong bốn vòng đấu chót. Leeds United đã tận dụng sự sảy chân của "Quỷ Đỏ" để lên ngôi vương.
Mùa giải 1992-1993 khởi tranh, Man Utd có vẻ vẫn chưa hoàn hồn và thi đấu rất chật vật. Ở giai đoạn đầu mùa, đội liên tục trải qua những trận hòa gây thất vọng trước Swansea City, Bristol City, Elfsborg và Lillestrom. Họ chỉ thắng năm trong 15 trận, bị Aston Villa loại khỏi Cup Liên đoàn Anh, và gục ngã trong loạt đá luân lưu trước Torpedo Moscow ngay vòng một Cup UEFA. Đấy là những chuỗi ngày dài mịt mờ và tăm tối.
Một ngày mưa tháng 11, Ferguson tới gặp Martin Edwards tại văn phòng Chủ tịch để bàn về việc tuyển mộ. Ông đã thử liên hệ với Alan Shearer (Southampton) và David Hirst (Sheffield Wednesday) nhưng bất thành. Sau đó, ông mang về tiền đạo trẻ Dion Dublin của Cambridge United, một tài năng sáng giá nhưng sớm bị chấn thương hành hạ. Lúc Ferguson đến văn phòng thì Edwards đang nói chuyện điện thoại với Chủ tịch Leeds United là Bill Fotherby. Fotherby muốn hỏi mua Dennis Irwin. Ferguson lập tức nhìn ra cơ hội, ông viết lên tập giấy của sếp: "Hỏi ông ta về Eric Cantona đi".
Edwards mới vờ hỏi han Fotherby về Cantona và được biết tiền đạo người Pháp đang cự cãi với HLV Howard Wilkinson. Fotherby hẹn một tiếng sau nói chuyện lại.
 |
| Chỉ tốn một triệu bảng phí chuyển chượng, Man Utd tậu được Cantona về và giúp CLB thay đổi vận mệnh. |
Vừa cúp máy, Edwards sang hỏi Ferguson ngay: "Sao lại là Cantona?".
Và Ferguson nói ngay: Vì đó là một bản hợp đồng cần thiết. Cantona luôn nổi tiếng với cá tính phức tạp, tin đồn anh mâu thuẫn với Wilkinson dù đã đưa Leeds lên ngôi vô địch đã râm ran từ lâu. Nhưng sau khi nói chuyện với HLV tuyển Pháp lúc ấy là Gerard Houllier, Ferguson nhận ra Cantona khác xa những lời đồn. Nhưng quan trọng hơn, lúc ấy Man Utd rất cần một chân sút thượng thặng để giải quyết khâu ghi bàn. Cantona rõ ràng là một lựa chọn tuyệt vời. Ferguson sau này viết trong tự truyện: "Giữa những thất vọng của mùa giải trước, linh tính mách bảo chúng tôi cần một người đủ đẳng cấp để vực dậy toàn thể Old Trafford, hoặc chí ít một tài năng xuất chúng có thể phá vỡ các tình huống hiểm nghèo."
Với động lực phù hợp, và nếu được rời Leeds, Cantona có thể thực hiện được cả hai điều trên.
Nửa giờ sau, Fotherby gọi lại và thông báo sẵn sàng rao bán Cantona. Wilkinson đã ngán ngẩm Cantona, và anh cũng chẳng có ý định ở lại. Thậm chí Cantona còn đệ đơn xin được chuyển nhượng. "Cá hồi xuôi dòng sẽ chẳng thể vượt thác", bức thư Cantona có đoạn như thế.
Edwards dành vài phút để thương thảo phí chuyển nhượng. Và ông đưa ra con số một triệu bảng – bằng với số tiền Man United bỏ ra để mang về Dublin. Patrick Barclay, người chép tiểu sử của Ferguson, đã ghi: "Nếu Fotherby lường trước được tương lai, hẳn ông sẽ yêu cầu một con số kỷ lục. Còn nếu Edwards và Ferguson biết trước điều sắp tới, thì bên kia hét bao nhiêu họ sẽ trả bấy nhiêu".
Sự xuất hiện của Cantona đã thắp lên hy vọng tại Old Trafford. Nhưng đáng nói hơn chính là ảnh hưởng của anh lên các đồng đội. Sau buổi tập đầu tiên, Cantona đã yêu cầu Ferguson bố trí thêm hai cầu thủ ở lại để giúp anh tập sút vô-lê. Ferguson rất ngạc nhiên vì những bài tập đã được thiết kế hợp lý nhất có thể rồi, vậy mà Cantona vẫn muốn nó thử thách hơn. Ông chỉ định hai cầu thủ tham gia tạt bóng cùng một thủ môn trẻ trong khung gỗ. Những cầu thủ khác trông thấy Cantona miệt mài luyện tập, rồi dần dà họ tham gia cùng anh. Những bài tập bổ sung sau đó đã trở thành một lệ thường trên sân tập của Man Utd.
 |
| Cantona đến và nhanh chóng làm Man Utd thay đổi cả về chất lượng lối chơi lẫn khí chất của anh. |
Các cầu thủ đã luôn nỗ lực trước khi Cantona đến, và bây giờ họ nỗ lực gấp bội. "Chẳng ai hiểu Eric rút cuộc là người như thế nào, vì anh ấy ít khi bộc lộ bản thân, dù vậy chúng tôi vẫn rất tôn trọng anh ấy", Gary Neville bộc bạch trong cuốn tự truyện. "Trong lúc tập, nếu đường chuyền đến chân không như ý muốn, anh ta sẽ ném cho bạn một ánh nhìn đe dọa. Đấy là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo với những tiêu chuẩn cực cao. Nhưng thay vì phật lòng, bạn sẽ lại càng muốn phấn đấu hơn nữa, vì trước mặt bạn là Eric. Chúng tôi luôn muốn gây ấn tượng với anh ấy".
"Lần đầu bước chân vào phòng thay đồ, anh ta trông thật to lớn với thái độ chẳng e dè chút nào", Ince chia sẻ với tờ The Times. "Anh ấy có khát vọng chinh phục mọi thứ". Với Cantona trong đội hình, Man Utd vùng dậy với chức vô địch Anh đầu tiên kể từ năm 1967. Bốn mùa giải tiếp theo, họ dành thêm ba danh hiệu cùng hai Cup FA cho đến khi Cantona quyết định treo giày vào năm 1998. Ngày anh rời đội, Man Utd đã có một vị thế cao hơn rất nhiều so với khi anh đến. Không chỉ là cây săn bàn mà Man Utd cần, Cantona còn truyền đến đội bóng ngọn lửa nhiệt huyết và một sự ngạo nghễ chưa từng có. "Khi mang Eric đến, chúng tôi biết mình đã có mảnh ghép cuối cùng", Ince nói.
Cùng năm Cantona giải nghệ, Ince gia nhập Liverpool. Tại đây, anh nhận thấy những điều quen thuộc tương tự lúc còn ở Man Utd. "Liverpool là một tập thể thừa sức vô địch", anh chia sẻ với tờ The Times. "Nhưng họ không tin điều đó. Man Utd luôn tràn ngập ý chí quyết tâm chinh phục danh hiệu, mọi thứ luôn đi đúng quỹ đạo, họ tập luyện và thi đấu rất chăm chỉ và hiệu quả. Liverpool có dàn cầu thủ chất lượng, nhưng chúng tôi không có tư tưởng quyết thắng và sự chuyên nghiệp cần thiết."
Liverpool chưa vô địch nước Anh lần nào kể từ năm 1990. Đã có lúc họ ở rất gần nhưng lại sảy chân vuột mất. Năm 2014, dưới thời Brendan Rogers, họ đã ghi 101 bàn và để thủng lưới 50 bàn. Khi Jurgen Klopp lên nắm quyền một năm sau đó, ông liên tục nhận chỉ trích suốt hai năm ròng vì lối phòng thủ bạc nhược: họ không thể chế ngự các pha bóng cố định, mắc những sai lầm ngớ ngẩn và thi đấu thiếu ổn định. Klopp luôn đứng ra bảo vệ các cầu thủ, nhưng hẳn ông cũng nhận ra rằng đội bóng đang thiếu thứ gì đó.
 |
| Với Van Dijk, Liverpool dường như đã tìm thấy xúc tác mà họ còn thiếu để thở thành vị thế ông lớn như hiện tại. |
Thế rồi Virgil van Dijk cập bến từ Southampton vào tháng 12/2017. Klopp đã cố mua anh từ mùa hè trước đó nhưng rồi ông cũng phải đợi tới mùa đông. Liverpool đã để thủng 23 bàn trong nửa đầu mùa giải. Nửa sau họ chỉ để lọt lưới 15 bàn. Mùa này, qua tám vòng đầu, Liverpool thắng cả tám, chỉ lọt lưới có sáu bàn - ít nhất giải.
Van Dijk đã mang đến một sức sống không khác gì Cantona tại Man Utd trước kia. Anh mang đến một niềm tin sắt đá: chúng ta có thể vô địch và làm những điều lớn lao. Hai năm liên tiếp Liverpool lọt vào chung kết Champions League. Và họ đã vô địch trong cái mùa có Van Dijk. Van Dijk không chỉ đá hay, anh còn nâng tầm cả người đá cạnh mình, dù đó là Joe Gomez, Dejan Lovren hay Joel Matip.
"Qua thời gian, tố chất lãnh đạo và khả năng tổ chức hàng thủ của cậu ta càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết", Sami Hyypia nói. "Cậu ta giúp đồng đội tự tin và chơi tốt hơn". Đây chính xác là những phẩm chất của Cantona. "Tôi nhìn Van Dijk và nghĩ: cậu ta đã vực dậy các cầu thủ quanh mình", Ince nói với The Times. "Liverpool cuối cùng cũng có thứ mà họ thiếu. Các đội bóng hẳn phải e dè lắm khi đối đầu với họ, kiểu 'Chúa ơi, tuần sau mình phải đụng độ Liverpool hả?' Đội bóng này đã có đủ điều kiện để tranh ngôi vô địch".
"Đây đúng là lúc thích hợp để thần tượng Liverpool", Van Dijk nói hồi tháng Chín. "Mọi người đều rất hào hứng, ai cũng muốn chung tay vào mùa giải phía trước, với bốn đấu trường mà mình tham dự, chúng tôi muốn chinh phục tất cả. Đó chính là mục tiêu của cả đội."
Khi chạm trán Liverpool hôm nay, nhìn sang phía đối phương, các CĐV Man Utd hẳn sẽ ước gì đội nhà có một người như Cantona thuở trước, một người mà dù ta có yếu đuối, có mất quân, có khủng hoảng, vẫn vào sân với đầu ngẩng cao và thách thức bất cứ kẻ nào dám khinh nhờn uy danh của "Quỷ Đỏ"!
Hoài Thương (theo Times on the Ball)
