Lợi dụng danh nghĩa từ thiện, kêu gọi quyên góp tiền để xây mộ cho những trẻ sơ sinh xấu số, Cao Thị Hoài, 23 tuổi, trú tại xóm 8, xã Giao Nhân, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định đã chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng của 688 nhà hảo tâm.
Ngày 29/9/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nam Định đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt bị can để tạm giam đối với Cao Thị Hoài về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Giả làm từ thiện
Cao Thị Hoài, 23 tuổi, đã lập gia đình và có 3 con nhỏ. Từng làm công nhân may nhưng sau đó Cao Thị Hoài nghỉ việc, ở nhà chăm con. Cả gia đình Hoài sinh sống nhờ vào tay nghề thợ mộc của chồng.
Nghỉ việc, Cao Thị Hoài có nhiều thời gian "lang thang" trên mạng xã hội. Một lần tình cờ, Cao Thị Hoài biết đến facebook của một cá nhân ở tỉnh Bình Thuận đang làm công việc thiện nguyện cho những trẻ sơ sinh xấu số. Trang facebook của người này thường chia sẻ bài viết, hình ảnh về hoạt động thiện nguyện thu gom, mai táng cho những hài nhi xấu số bị bỏ rơi, bị phá bỏ và có lượt tương tác rất cao; nhiều nhà hảo tâm để lại bình luận sẵn sàng hỗ trợ kinh phí. Cho rằng đây là cơ hội kiếm tiền trong an nhàn, Cao Thị Hoài nảy sinh ý định lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Cao Thị Hoài lập tài khoản facebook "Trần Mai Thu Thảo" (sau đổi tên facebook thành Mai Mai) kêu gọi mọi người quyên góp tiền để mua đất, mua vật tư phục vụ việc mai táng cho những thai nhi xấu số. Để tăng mức độ chân thật, chiếm được niềm tin, lòng trắc ẩn của những nhà hảo tâm, Cao Thị Hoài tự giới thiệu bản thân đang làm việc tại phòng khám và điều trị "Tâm an đường"; đặt slogan của facebook Mai Mai là "Bảo vệ mạng sống cho các con".
Cao Thị Hoài vào những trang fanpage, facebook của những người đang làm thiện nguyện cho trẻ sơ sinh thương vong, lựa chọn hình ảnh thương tâm về những thai nhi xấu số không được làm người rồi sao chép về facebook Mai Mai. Ở mỗi bài đăng, Cao Thị Hoài đều kêu gọi quyên góp tiền để mua đất, vật tư xây dựng phục vụ mai táng cho những sinh linh về nơi an nghỉ. Thi thoảng, facebook Mai Mai lại đưa những hình ảnh đang xây dựng mộ phần cho các bé để mọi người nhầm tưởng đó là sự thật.
Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, từ tháng 11/2020 đến tháng 5/2021, facebook Mai Mai đã có hàng nghìn lượt xem, like và bình luận. Tài khoản ngân hàng của Cao Thị Hoài có gần 700 người từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước gửi tiền ủng hộ từ thiện; mức ủng hộ từ vài trăm nghìn đồng đến vài chục triệu đồng mỗi người.
Trinh sát công nghệ cao phát hiện manh mối
Theo Thiếu tá Mai Văn Phú, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nam Định: "Câu chuyện về sự thiếu minh bạch trong thu - chi tiền từ thiện của người kêu gọi quyên góp đang làm "dậy sóng" truyền thông và không tạo được thiện cảm của dư luận xã hội. Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nam Định cũng đặc biệt lưu ý đến vấn đề này và đã chỉ đạo trinh sát công nghệ cao phải nắm chắc tình hình trên mạng Internet và các phương tiện truyền thông về những thủ đoạn kêu gọi ủng hộ từ thiện nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tiền.
Qua một thời gian thu thập tài liệu, trinh sát công nghệ cao phát hiện tài khoản facebook Mai Mai, chủ tài khoản là Cao Thị Hoài có dấu hiệu lừa kêu gọi từ thiện để chiếm đoạt tiền, phục vụ nhu cầu chi tiêu của cá nhân".
Ngay khi phát hiện vụ việc, đơn vị đã báo cáo cấp trên xin ý kiến chỉ đạo và triển khai ngay nhiều biện pháp điều tra, thu thập chứng cứ. Do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên việc đi lại điều tra, truy xét của trinh sát gặp nhiều khó khăn vì thường xuyên phải xét nghiệm, khai báo y tế... Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nam Định đã tập trung lực lượng, biện pháp khẩn trương điều tra, thu thập chứng cứ, bắt giam đối tượng trong thời gian sớm nhất, không để kéo dài thêm danh sách những nhà hảo tâm bị lợi dụng, lừa tiền.
Kết hợp nhiều biện pháp, lực lượng Công an xác định được chủ tài khoản facebook "Trần Mai Thu Thảo" (sau đổi tên thành Mai Mai) và chủ tài khoản cá nhân nêu trong bài đăng kêu gọi ủng hộ đều là Cao Thị Hoài. Trên trang facebook, Cao Thị Hoài đăng tải các bài viết kêu gọi các nhà hảo tâm trên cộng đồng mạng ủng hộ, quyên góp tiền từ thiện dùng vào việc mai táng các thai nhi bị bỏ rơi, trẻ em bị bệnh hiểm nghèo, có hoàn cảnh khó khăn.
Thực chất, Cao Thị Hoài không làm các công việc từ thiện như trong nội dung những bài viết mà Hoài đăng tải. Những hình ảnh về chôn cất hài nhi xấu số, trẻ em bị bệnh hiểm nghèo đều do Hoài sao chép trên mạng Internet, chỉnh sửa lại nội dung rồi đăng tải lại lên tài khoản facebook Mai Mai.
Sau khi nhận được tiền từ thiện của các nhà hảo tâm, Cao Thị Hoài không chuyển cho bất cứ cá nhân, gia đình nào cần giúp đỡ hay tổ chức từ thiện nào mà sử dụng để chi tiêu cá nhân. Kết quả điều tra ban đầu xác định, từ tháng 11/2020 đến tháng 5/2021, Cao Thị Hoài đã chiếm đoạt tài sản của 688 nhà hảo tâm với tổng số tiền 260.989.929 đồng.
Ngày 29/9, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nam Định đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và lệnh bắt bị can đối với Cao Thị Hoài về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Cao Thị Hoài nhận thức được hành vi phạm pháp của bản thân và tự nguyện giao nộp 30.400.000 đồng. Công an tỉnh Nam Định khuyến cáo, ai đã từng quyên góp tiền cho Cao Thị Hoài qua số tài khoản ngân hàng Agribank 3200205398430 hãy chủ động liên hệ với Phòng Cảnh sát hình sự (gặp đồng chí Phạm Thái Dương, số điện thoại 0912.722.387) để phục vụ việc củng cố tài liệu chứng cứ, xử lý nghiêm đối tượng trước pháp luật.
Qua vụ việc này, Công an Nam Định khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác trước những tài khoản mạng xã hội kêu gọi ủng hộ từ thiện. Cần thận trọng tìm hiểu, kiểm chứng kỹ các thông tin đăng tải kêu gọi ủng hộ từ thiện; yêu cầu công khai, minh bạch thông tin về người cần giúp đỡ. Chúng ta nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, cần báo cho cơ quan Công an để kịp thời xử lý.
Bích Mận
Lập tài khoản Facebook “ảo” để lừa đảo từ thiện |
Bộ Công an rà soát tài khoản ngân hàng huy động từ thiện của một số cá nhân |
Rà soát đánh giá hoạt động kêu gọi từ thiện |