Loại trừ “tham nhũng vặt” thế nào?

Chia sẻ

Ông Bùi Văn Xuyền - Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội. Ảnh: Q.H

Đòi “bôi trơn”, hành dân và tham nhũng vặt

Biểu hiện rõ nhất chính là việc lạm dụng chức vụ trong thực thi công vụ, bà Nguyễn Lan Chi (Cầu Giấy, Hà Nội) nói với Lao Động: “Những nhũng nhiễu của một số cán bộ, nhân viên tại cơ quan công quyền tưởng nhỏ nhưng tác hại rất lớn, đó là tạo cho chúng ta thói quen chấp nhận vấn nạn “lót tay”, coi đó là chuyện cần làm để “trôi việc”. Muốn được chứng thực công văn, giấy tờ ở ủy ban xã phường, quận huyện thì phải lót tay cho người ký. Muốn được khám nhanh, mổ nhanh, muốn được “tiêm nhẹ nhàng không đau” thì phải phong bao cho bác sĩ, y tá. Muốn được con học trường điểm, trái tuyến phải “chạy trường”…

Nói chung chuyện “tham nhũng vặt” đang diễn ra khắp nơi mà chúng ta không để ý hoặc chuyện đó nhiều đến mức chúng ta đã thấy “quen mắt” và không còn bức xúc, phẫn nộ nữa. Nếu tái diễn như vậy, dần dần chúng ta chấp nhận tham nhũng vặt, và hậu quả là thế hệ lớn lên cũng coi nạn tham nhũng, hối lộ vặt đó là đương nhiên, do đó lại nảy sinh ra những công bộc phục vụ dân hách dịch, cửa quyền, sách nhiễu… rất nguy hiểm. Chưa kể đến nạn “tham nhũng vặt” từ manh quần, tấm áo, cân gạo, gói mì của các nhà hảo tâm ủng hộ đồng bào bị lũ lụt còn bào mòn niềm tin của người dân đối với các cơ quan thực thi nhiệm vụ”.

Ở góc độ doanh nghiệp, thì việc phải dùng những khoản chi phí để “bôi trơn” khiến cho doanh nghiệp điêu đứng. Ông Đỗ Dương (Cty TNHH Dopain - Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: “Hiện ai cũng biết việc đi làm các thủ tục hành chính phần lớn là phải “bôi trơn”, kể cả các thủ tục rất đơn giản như đăng ký kinh doanh cũng đều có giá là cần “bôi trơn” như thế nào và bao nhiêu. Rất nhiều văn bản, thủ tục hành chính chỉ cần bổ sung một vài nội dung cho phù hợp nhưng vẫn bị trả đi trả về nhiều lần.

Điển hình như Cty chúng tôi kinh doanh về thực phẩm liên quan đến các điều kiện về VSATTP, khi gửi hồ sơ đăng ký nếu không có chi phí sẽ bị “ngâm” rất lâu, khi hết thời gian quy định về giải quyết các thủ tục hành chính (5 hay 10 ngày), thì sẽ có công văn yêu cầu bổ sung hồ sơ, nếu DN không chịu “bôi trơn” thì cứ làm đi làm lại rất nhiều lần.

Trong khi đó, theo quy định hiện các DN được phép hoạt động SXKD tất cả các mặt hàng mà không bị cấm và DN phải tự chịu trách nhiệm trong mọi hoạt động của mình, do vậy cần phải có chế tài xử phạt thật nặng, nếu cần thiết sẽ rút giấy phép kinh doanh. Theo tôi, để hạn chế việc tham nhũng vặt, Nhà nước cần trả lương cao cho công chức, nguồn này sẽ lấy từ việc tăng các chi phí dịch vụ. Đồng thời tăng cường công tác hậu kiểm và giảm bớt các thủ tục hành chính rườm rà”.

Tương tự, ông Hoàng Văn Chuyên (Cty TNHH Hà Thắng - Thái Nguyên) khẳng định “Không có bôi trơn rất khó làm việc, chúng tôi là dân doanh nghiệp đôi khi câu chữ không được chuẩn, do vậy khi đi làm hồ sơ rất vất vả nếu không chấp nhận “bôi trơn”, nhiều khi chỉ sai một chữ các nhân viên sẽ yêu cầu sửa lại khiến DN cứ phải chạy đi chạy lại. Nhiều khi hồ sơ đầy đủ nhưng vẫn bị trả lời chung chung như: Chưa xong vì lãnh đạo đang kiểm tra, đang kiểm tra chưa xử lý… trong khi đó kế hoạch SXKD của DN đang rất gấp, đành phải chấp nhận “bôi trơn”.

Công chức phải coi người dân là người được phục vụ

Trao đổi với Báo Lao Động về vấn đề “tham nhũng vặt”, ông Bùi Văn Xuyền - Ủy viên thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội - cho rằng tình trạng tham nhũng vặt là một tồn tại rất khó để xử lý một sớm một chiều được. Vấn đề này ở các diễn đàn của Đảng, Nhà nước, Quốc hội cũng có nhiều đại biểu nêu nội dung này. Tham nhũng vặt gây ra bức xúc trong dư luận xã hội, tạo ra tâm lý không tốt của người dân đối với cán bộ, công chức viên chức về mặt đạo đức công vụ. Nếu không ngăn chặn, xử lý nghiêm thì từ việc tham nhũng vặt sẽ chuyển thành cái tham nhũng lớn.

Theo ông Xuyền, việc ngăn chặn tình trạng tham nhũng vặt không phải bây giờ mới nói và mới đây Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo phải kiên quyết loại khỏi bộ máy những cán bộ hư hỏng, tham nhũng. Việc này thể hiện sự cương quyết của Đảng trong việc làm trong sạch bộ máy, cán bộ nhằm lấy lại niềm tin của nhân dân vào Đảng.

Nói về giải pháp để ngăn chặn “tham nhũng vặt”, ông Xuyền cho hay, điều quan trọng nhất vẫn là con người. “Công chức phải phục vụ và đáp ứng yêu cầu của người dân. Để làm được vậy, tôi cho rằng đầu tiên phải bỏ được cơ chế xin-cho, từ đó công việc mới hiệu quả, hành chính gọn nhẹ sẽ đưa kinh tế phát triển. Ngăn chặn tham nhũng vặt, tôi cho rằng cái quan trọng nhất vẫn là con người, vẫn là đạo đức công vụ, vì vậy vấn đề tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, giáo dục, quản lý cán bộ công chức của cơ quan nhà nước là rất quan trọng” - ông Xuyền nói.

Một giải pháp nữa để ngăn chặn “tham nhũng vặt”, theo ông Xuyền, đó là vai trò của người lãnh đạo cơ quan, đơn vị. Kinh nghiệm thực tiễn cho thấy ở cơ quan đơn vị nào mà thủ trưởng biết quan tâm chỉ đạo, quản lý, giám sát nghiêm cán bộ thì ở bên dưới nghiêm túc ngay và phải xử lý nghiêm những cán bộ vi phạm. Còn nếu người lãnh đạo mà lơ là, thiếu quan tâm, buông lỏng thì vô tình cổ súy cho vấn đề “tham nhũng vặt”, dần dần sẽ dẫn tới hậu quả tham nhũng lớn. Ví dụ như vụ án Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm chẳng hạn.

Một giải pháp nữa là phải cải cách hành chính quyết liệt hơn nữa, bằng cách công khai hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn các thủ tục hành chính về thời gian, thủ tục, công khai ở trên bảng, mạng điện tử bộ phận một cửa. Khi người dân đến làm thủ tục chỉ cần tự khai vào máy và thiếu giấy tờ gì máy sẽ thông báo hiển thị. Thời gian hẹn công khai là 7 ngày thì đúng là 7 ngày khi người dân đến phải có, nếu không có thì phải xin lỗi, bồi thường. Trên thế giới nhiều nơi, nếu trễ hẹn 1-2 ngày là cơ quan, đơn vị nhà nước phải bồi thường.

Bên cạnh đó, người dân cũng phải thay đổi thói quen xin xỏ, “bôi trơn” khi vi phạm, khi làm các thủ tục hành chính và đặc biệt là ý thức tuân thủ pháp luật của người dân phải được nâng cao, có như vậy “tham nhũng vặt” mới không có đất sống.

Trung Quốc thuyết phục nghi phạm tham nhũng về nước như thế nào? Luật sư Canada nói rằng Trung Quốc hứa hẹn nương tay với nghi phạm tham nhũng để dụ họ về nước nhưng cuối cùng không ...

Cấm tặng quà cấp trên, \'tranh thủ\' cấp dưới dịp Tết Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung vừa có văn bản chỉ đạo UBND các tỉnh thành phố trên cả nước và đơn vị thuộc bộ ...