Lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian giữa Israel và Hamas đang đứng trước thử thách lớn khi Israel không kích Gaza khiến 104 người thiệt mạng.
Bộ Y tế Gaza cho biết cuộc không kích của Israel khiến ít nhất 104 người thiệt mạng, gồm 46 trẻ em và 20 phụ nữ. Nhiều khu dân cư, trường học và lều tạm của người tị nạn bị phá hủy.
Tại trại tị nạn Nusseirat, nhân chứng kể một gia đình 8 người gặp nạn khi ngôi nhà của họ bị san phẳng trong đêm. Anh Ismail Zayda, 40 tuổi, sống cùng gia đình 25 người trong trại tị nạn, cho biết : “Tiếng máy bay và những vụ nổ khiến chúng tôi tưởng xung đột lại bùng phát”.
Người dân kiểm tra hiện trường ngôi nhà bị Israel không kích trong đêm tại Nuseirat, miền trung Dải Gaza, ngày 29/10/2025. Ảnh: Reuters
Ông Volker Turk, Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc, gọi các vụ tấn công là “kinh hoàng” và yêu cầu Israel tuân thủ luật nhân đạo quốc tế.
Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al Thani cho biết vụ việc mới đây là “rất đáng thất vọng và gây bực bội”, song ông tin rằng hai bên vẫn nhận thấy cần duy trì thỏa thuận.
Trong khi đó, trả lời các phóng viên trên chuyên cơ Air Force One, Tổng thống Donald Trump tuyên bố: “Không gì có thể đe dọa lệnh ngừng bắn. Israel đã mất một binh sĩ và họ có quyền đáp trả. Nhưng lệnh ngừng bắn vẫn được duy trì”.
Leo thang nghiêm trọng
Theo quân đội Israel, một binh sĩ đã thiệt mạng trong vụ tấn công của các tay súng Hamas tại Rafah – khu vực Israel rút quân theo lệnh đình chiến. Hamas bác bỏ cáo buộc này.
Ngay sau đó, Israel mở hàng loạt cuộc không kích khắp Dải Gaza, nhắm vào “hàng chục mục tiêu khủng bố, kho vũ khí và đường hầm của Hamas”, tiêu diệt 24 tay súng, trong đó có một chỉ huy bị cáo buộc tham gia vụ tấn công ngày 7/10/2023 – sự kiện khởi nguồn cho cuộc xung đột kéo dài 2 năm.
Israel đã tiến hành các cuộc không kích sau khi cáo buộc Hamas giết chết binh sĩ Israel, Trung sĩ Yona Feldbaum ở phía nam Gaza vào ngày 28/10. Ảnh: Reuters
Bất chấp leo thang đẫm máu, Israel khẳng định vẫn cam kết tuân thủ thỏa thuận đình chiến do Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng Qatar, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói dù tiếp tục không kích, lệnh ngừng bắn vẫn được duy trì, nhằm bảo đảm mục tiêu chung là “giải giáp Hamas và vô hiệu hóa năng lực quân sự của Gaza”.
Ông nhấn mạnh: “Đây là nỗ lực thực sự để bảo vệ an ninh quốc gia, và nó phải nằm trong tay chúng tôi”. Trong khi đó, phe cực hữu ở Israel kêu gọi chính phủ nối lại chiến dịch toàn diện chống Hamas, cáo buộc nhóm này vi phạm thỏa thuận khi chưa bàn giao thi thể các con tin thiệt mạng.
Theo giới quan sát, thỏa thuận ngừng bắn và kế hoạch hòa bình 20 điểm cho Gaza phụ thuộc rất lớn vào sự can dự của Nhà Trắng. “Hamas chấp nhận lệnh ngừng bắn vì coi đó là lựa chọn ít tồi tệ nhất, đặc biệt khi Tổng thống Trump đang đặt uy tín cá nhân vào đây và có thể là yếu tố kiềm chế hiệu quả với ông Netanyahu", bà Tahani Mustafa, giảng viên Quan hệ quốc tế tại King’s College London, nhận định.
Còn theo Tiến sĩ Robert Pinfold, Đại học King’s College London, lệnh ngừng bắn có thể trụ vững, nhưng tiến trình hòa bình vẫn “mong manh như sợi tóc”: “Cả Israel và Hamas đều hiểu rằng cái giá của việc phá vỡ thỏa thuận là quá lớn. Tuy nhiên, mọi bước đi hướng tới tái thiết Gaza hay xây dựng nền hòa bình lâu dài đều đang bị đình trệ vô thời hạn”.
Các quan chức Mỹ được cho là đang âm thầm kêu gọi Israel kiềm chế để tránh làm sụp đổ thỏa thuận ngừng bắn. Tổng thống Trump cùng Phó Tổng thống JD Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio và con rể kiêm cố vấn Jared Kushner đã đến Israel nhằm thúc đẩy tiến trình hòa bình.
Trước đó, hồi tháng 10, Washington từng can thiệp khi các vụ đụng độ khiến hơn 40 người thiệt mạng, buộc Israel mở lại cửa khẩu cho viện trợ nhân đạo. Còn tại Gaza, giữa đống đổ nát, người dân vẫn sống trong nỗi sợ hãi khi hòa bình – nếu có – dường như chỉ tồn tại trên giấy.
