Hà Nội chỉ đạo loạt giải pháp cấp bách chống ô nhiễm không khí phải làm ngay

Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Vũ Đại Thắng vừa ký ban hành Chỉ thị số 19/CT-UBND về việc tăng cường các biện pháp cấp bách kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí.

Chỉ thị nêu rõ, thời gian qua, quá trình đô thị hóa làm gia tăng khí thải, bụi từ giao thông, sản xuất, xây dựng…, gây suy giảm chất lượng môi trường không khí. Những ngày gần đây, thời tiết cực đoan (mây mù dày, nhiệt độ thấp, nghịch nhiệt) khiến chỉ số AQI của Thành phố ở mức “xấu” và “rất xấu”, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và hoạt động kinh tế - xã hội.

Để khắc phục tình trạng này, Chủ tịch UBND TP yêu cầu các sở, ngành và địa phương phải triển khai ngay các nhiệm vụ cấp bách trong tháng 12/2025.

Cấm đào đường dịp cuối năm

Chủ tịch UBND TP chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường triển khai ngay việc kiểm tra toàn bộ các khu xử lý chất thải rắn; yêu cầu các đơn vị bảo đảm vận hành liên tục, không để phát tán bụi, mùi. Báo cáo kết quả hàng tuần trong tháng 12/2025;

Giám sát các gói thầu duy trì vệ sinh môi trường theo phân cấp đảm bảo chất lượng vệ sinh tại các tuyến trọng điểm; yêu cầu các xã, phường có báo cáo kết quả hàng tháng. Chỉ đạo các đơn vị vệ sinh môi trường tăng cường phun sương dập bụi, tưới nước rửa đường;

Phối hợp với các cơ quan báo chí, truyền hình đăng tải thông tin hiện trạng, dự báo chất lượng môi trường không khí và các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí, thực hiện tuyên truyền hàng tuần.

Một trong những biện pháp mạnh tay nhất trong chỉ thị lần này là yêu cầu không cấp phép thi công đào lòng lề đường, vỉa hè trong giai đoạn cuối năm khi chất lượng không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng (trừ các trường hợp xử lý sự cố khẩn cấp).

UBND TP giao Sở Xây dựng chịu trách nhiệm giám sát chặt chẽ các công trường, đảm bảo 100% công trường phải có biện pháp che chắn, rửa xe và phun sương giảm bụi. Đặc biệt, các công trình quy mô trên 1ha buộc phải lắp đặt hệ thống giám sát bụi (cảm biến, camera) xong trong tháng 12/2025;

Hướng dẫn chủ đầu tư, nhà thầu các công trình xây dựng bố trí hệ thống 2 phun sương cố định giảm bụi tại khu dân cư tập trung (tại các tòa nhà cao tầng); hoàn thành trong tháng 12/2025.

Công an Thành phố tổ chức đợt cao điểm kiểm tra, xử lý nghiêm, công khai các trường hợp vi phạm: chở vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi vật liệu; các hành vi đốt chất thải rắn công nghiệp, đốt rác thải sinh hoạt trái phép, không đúng quy định, đặc biệt là tại các làng nghề, làng có nghề;

Sớm đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với hệ thống camera an ninh, camera giám sát giao thông tích hợp AI để phục vụ công tác kiểm tra, giám sát và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi, đối tượng vi phạm.

Các biện pháp khẩn để bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Nhằm bảo vệ sức khỏe người dân, Sở Y tế sẽ khuyến cáo người dân, đặc biệt là người già, trẻ em và người có bệnh lý nền về hô hấp, hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời trong thời điểm chỉ số VN_AQI ở mức cao. Sở Y tế cũng phải chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó bệnh tật, chuẩn bị sẵn phương tiện và thiết bị tại các cơ sở y tế để sẵn sàng phục vụ nhân dân trong trường hợp chất lượng không khí suy giảm nghiêm trọng.

Sở Giáo dục và Đào tạo phải thông báo, hướng dẫn các trường học hạn chế các hoạt động ngoài trời cho học sinh trong các khung giờ và ngày có chất lượng không khí ở mức “Xấu” trở lên, và tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian học tập khi có cảnh báo ô nhiễm không khí nghiêm trọng.

Ngoài ra, Sở Dân tộc và Tôn giáo sẽ triển khai đợt cao điểm tuyên truyền, vận động các cơ sở tâm linh, tôn giáo và người dân hạn chế tình trạng đốt vàng mã, đồng thời xây dựng kế hoạch dài hạn nhằm tiến tới chấm dứt hoạt động này.

Chỉ thị yêu cầu các sở, ngành và UBND các cấp triển khai ngay từ ngày ban hành và hoàn thành các nhiệm vụ cấp bách trong tháng 12/2025, đồng thời báo cáo hàng tuần về Sở Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp.

Sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường, dập bụi

Chủ tịch UBND các xã, phường được giao trách nhiệm chỉ đạo các đơn vị vệ sinh môi trường tăng cường tần suất quét đường, hút bụi, và sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường, dập bụi tại các trục giao thông chính và cửa ngõ đô thị. Hoạt động rửa đường và hút bụi phải được ưu tiên thực hiện vào khung giờ thấp điểm (đêm và sáng sớm, trước 6h sáng) để đạt hiệu quả giảm nồng độ bụi tích tụ trước giờ cao điểm giao thông và tránh gây ùn tắc.

Chủ tịch UBND xã, phường phải tăng cường kiểm tra, giám sát công trình xây dựng và xử lý nghiêm các hành vi đốt chất thải rắn sinh hoạt, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp không đúng quy định.

Đặc biệt, Chủ tịch UBND các phường, xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP nếu để xảy ra tình trạng đốt rác, đốt vàng mã, tập kết hay đổ rác thải, phế thải không đúng quy định gây ô nhiễm không khí trên địa bàn;

Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội và các đơn vị liên quan cũng được yêu cầu chủ động phối hợp với UBND các xã, phường tăng cường tần suất quét đường, hút bụi, rửa đường, phun sương dập bụi.

Yêu cầu nghiêm ngặt với cơ sở sản xuất

UBND TP cũng yêu cầu các cơ sở sản xuất có lưu lượng xả bụi, khí thải lớn ra môi trường và thuộc loại hình sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường phải rà soát, đảm bảo các hệ thống xử lý khí thải được vận hành, hoạt động hiệu quả, đạt hiệu suất cao trong thời điểm này; tuyệt đối không xả thải chưa qua xử lý ra môi trường trong mọi trường hợp; hoàn thành trước ngày 31/12/2025; 

Tăng cường tần suất kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị nhằm không để xảy ra sự cố đối với hệ thống xử lý khí thải, công trình bảo vệ môi trường trong thời điểm không khí bị ô nhiễm;

Căn cứ tình hình thực tiễn về mức độ ô nhiễm không khí, có phương án điều chỉnh giảm công suất hoạt động hoặc dời lịch các công đoạn sản xuất phát sinh nhiều bụi/khí thải (như thổi lò, khởi động lò, nghiền nguyên liệu...) sang thời điểm điều kiện thời tiết, khí hậu thuận lợi hơn;

Đảm bảo số liệu quan trắc từ hệ thống quan trắc khí thải tự động được kết nối và truyền số liệu đầy đủ, liên tục về Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội để theo dõi, giám sát.