Diễn giao lưu đường phố: Ai cấp phép?

Không ít nghệ sĩ đang có xu hướng thoát dần khỏi nhà hát để đến với công chúng tại các khu công cộng. Ở đó, họ có thể giao lưu trình diễn ngắn gọn với đông đảo người hâm mộ. Ngược lại, người hâm mộ cũng rất hào hứng với những hoạt động mang tính giao lưu này của các nghệ sĩ bởi được gặp trực tiếp thần tượng và chẳng phải tốn tiền mua vé. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cơ sở pháp lý cho hoạt động này. Ai cấp phép và nghệ sĩ phải xin phép như thế nào?

Nơi giao lưu lý tưởng

Buổi giao lưu của ca sĩ Lou Hoàng cùng nhạc sĩ Only C (tác giả của nhiều ca khúc ăn khách thời gian qua) tại phố đi bộ Nguyễn Huệ, quận 1, TP HCM đã trở thành sự kiện thu hút công chúng và truyền thông. Tương tự, buổi giao lưu ra mắt bộ phim "Sứ mệnh trái tim", nghệ sĩ Thanh Thúy và đạo diễn Đức Thịnh gây ấn tượng với công chúng vì được tổ chức tại phố đi bộ Nguyễn Huệ. Bên cạnh đó, những buổi diễn nhảy, hát từ nhạc điện tử đến acoutis của các nhóm, nghệ sĩ đường phố luôn có sức hút đặc biệt với công chúng tại đây.

Ca sĩ Lou Hoàng thu hút công chúng khi diễn giao lưu tại phố đi bộ Nguyễn Huệ

"Phố đi bộ là địa điểm tốt nhất để các nhóm nhạc đường phố biểu diễn bởi ở đó vừa có không gian lại có đông du khách nên tạo sự hứng khởi cho người biểu diễn" - Phi Khanh (nhóm Acoustic TCK) bộc bạch. Đồng quan điểm, nhạc sĩ Only C cho biết: "Tôi đang tính đến việc tổ chức một buổi fan-meeting (họp mặt người hâm mộ) tại phố đi bộ Nguyễn Huệ bởi hiệu ứng lan tỏa từ đây rất lớn. Công nghệ live stream tạo hiệu ứng truyền thông cho những buổi diễn, giao lưu từ phố đi bộ rất cao, góp phần quảng bá hiệu quả cho sản phẩm nghệ thuật cũng như tên tuổi của nghệ sĩ".

Nhiều nghệ sĩ cũng cho biết họ đang chuẩn bị kế hoạch giới thiệu sản phẩm nghệ thuật mới của mình tại phố đi bộ trong thời gian tới.

Nhóm nhảy trình diễn trên phố đi bộ Nguyễn Huệ thu hút đông đảo người xem

Không phải muốn là được

Hào hứng với hiệu ứng lan tỏa khi diễn nơi công cộng bao nhiêu thì nghệ sĩ cũng "nhức đầu" bấy nhiêu vì bị đội quản lý phố đi bộ yêu cầu kết thúc buổi biểu diễn. Ca sĩ Lou Hoàng chia sẻ: "Tôi khá chưng hửng vì mình đang giao lưu ngon trớn với khán giả thì bị yêu cầu giải tán".

Không phải đến bây giờ sinh hoạt trình diễn tại phố đi bộ mới trở thành xu hướng. Từ khi phố đi bộ hình thành, nhiều nhóm nghệ sĩ đường phố đã chọn nơi đây làm điểm diễn nhưng họ luôn bị yêu cầu phải dừng lại.

Nhóm Acoustic TCK luôn được khán giả chờ đợi mỗi đêm bởi những bản mashup độc đáo, trẻ trung hay Panda Bears - nhóm nhảy hài luôn mang đến tiếng cười cho công chúng bởi các động tác nhảy lạ mắt pha lẫn những đoạn nhạc khôi hài, cũng vắng mặt. Nhạc sĩ Only C cho biết: "Chúng tôi bị đội quản lý phố đi bộ yêu cầu ngưng diễn vì chưa có giấy phép của Sở Văn hóa - Thể thao (VH-TT) TP HCM. Chúng tôi đến Sở VH-TT TP thì nhận được câu trả lời: "Không cần, vì biểu diễn nhỏ và giao lưu là chính". Nhưng khi tiếp tục ra diễn thì lại được yêu cầu phải có giấy phép của Sở VH- TT TP. Tôi cũng "đuối", không biết phải làm thế nào cả".

Ông Võ Trọng Nam, Phó Giám đốc Sở VH-TT TP HCM, cho biết: "Những buổi diễn định kỳ tại phố đi bộ Nguyễn Huệ vào thứ bảy và chủ nhật hằng tuần do Sở Du lịch TP HCM tổ chức đều được sở cấp phép biểu diễn. Tuy nhiên, thời gian qua vẫn còn một số nhóm, nghệ sĩ đơn lẻ tự ý biểu diễn. Sở sẽ tiếp tục giám sát quản lý và kêu gọi nghệ sĩ nên tuân thủ quy định, tức xin phép biểu diễn khi có ý định biểu diễn tại các địa điểm công cộng, cụ thể như phố đi bộ. Sở cố gắng tạo điều kiện để nghệ sĩ ý thức và thực hiện quy định của cơ quan quản lý theo đúng quy trình".

Xin phép theo dạng nào?

Nghị định 79/2012/NĐ-CP của Chính phủ "Quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu" và Nghị định 15/2016/NĐ-CP "Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP" đều quy định đối tượng tổ chức biểu diễn là: Nhà hát; đoàn nghệ thuật; nhà văn hóa; trung tâm văn hóa, thể thao; nhà hát, đoàn nghệ thuật thuộc lực lượng vũ trang; doanh nghiệp có đăng ký kinh doanh tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; hội văn học, nghệ thuật; cơ sở đào tạo văn hóa nghệ thuật; cơ quan phát thanh, cơ quan truyền hình; chủ địa điểm, hộ kinh doanh tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Như vậy, chỉ các đối tượng này được cấp phép tổ chức biểu diễn việc cá nhân nghệ sĩ biểu diễn đơn lẻ muốn tổ chức biểu diễn chuyên nghiệp phải thông qua các tổ chức, đơn vị nói trên. Đây là điều mà các nghệ sĩ rất ngại và không muốn làm khi có ý định làm buổi giao lưu giới thiệu sản phẩm mới với người hâm mộ nơi công cộng như phố đi bộ vì phải thông qua một đơn vị có tư cách pháp nhân, nghĩa là mua giấy phép.

Còn đưa vào diện văn nghệ quần chúng để không cần xin phép biểu diễn thì chỉ thông báo với Sở VH-TT địa phương, các nghệ sĩ không thuộc đối tượng điều chỉnh này vì họ hoạt động chuyên nghiệp.

Hoạt động biểu diễn cần phải được quản lý. Nhưng quản lý như thế nào cho đúng quy định của pháp luật và tạo điều kiện tốt cho nghệ sĩ hoạt động biểu diễn lành mạnh nơi công cộng, hình thành nên nét đẹp văn hóa, phục vụ công chúng trong nước lẫn du khách nước ngoài là việc cần làm.