Đầu năm mới, dân gian thường làm gì để lấy may?

Người xưa quan niệm, những việc bạn làm vào những ngày đầu năm mới thường ảnh hưởng đến vận hạn cả năm, có thể mang đến rủi ro hoặc may mắn. Dưới đây là những điều mà dân gian thường làm trong dịp Tết Nguyên đán và đầu năm để lấy may.

Mua muối

Câu tục ngữ “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” nói về phong tục này. Muối trong văn hóa phương Đông là vật có thể trừ tà, trấn áp các luồng khí xấu để chúng không xâm nhập ngôi nhà… Đặc biệt hơn, muối với vị mặn mà, đậm đà đặc trưng còn tượng trưng cho tình cảm thắm thiết, keo sơn và đồng điệu giữa con người với nhau, giữa bạn bè và các thành viên trong gia đình.

Vì thế, việc mua muối vào ngày đầu năm tượng trưng cho hành động rước phước lành, may mắn về, giúp đời sống tinh thần, tình cảm cũng được viên mãn.

Mua muối đầu năm được cho là việc mang đến may mắn.

Mặc đồ màu đỏ, rực rỡ

Kiêng mặc đồ trắng và đen trong ngày đầu năm, người Việt thường chọn trang phục màu đỏ, cam, hồng hay vàng cho 3 ngày Tết. Trong đó, trang phục đỏ được xem là phương án tuyệt vời nhất vì sắc màu này chính là đại diện của hạnh phúc, đủ đầy, sung túc và may mắn.

Không riêng Việt Nam, hầu hết các nước châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan… ưu tiên trang phục màu đỏ trong dịp Tết cổ truyền.

Đi lễ chùa

Đi lễ chùa không chỉ là hoạt động tâm linh mà còn là một nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Những tà áo dài, áo bà ba lấp lánh trong cái nắng nhẹ nhàng đầu năm khiến không khí Tết càng thêm nồng đượm hơn. Không chỉ tìm về những phút lắng đọng với lời cầu chúc cho gia đạo bình an, sức khỏe dồi dào, đi chùa đầu năm còn là dịp để du xuân, ngắm cảnh, thư giãn.

Mừng tuổi

Những bao lì xì đỏ thắm gửi gắm lời chúc mạnh khỏe, bình an, là niềm hy vọng của ông bà, cha mẹ dành cho con cháu mình. Bao lì xì đỏ còn tượng trưng cho sự may mắn, vậy nên không chỉ người lớn tặng cho trẻ nhỏ, ai ai cũng có thể dễ dàng bắt gặp các bao lì xì trao tay ở mọi nơi, cầu chúc những điều tốt đẹp nhất đến với nhau.

Chúc Tết ông bà, người lớn

Những ngày đầu năm mới, người Việt khi gặp nhau thường chúc Tết, mừng tuổi bằng phong bao lì xì để chúc niềm vui, may mắn, tài lộc.

Những câu chúc Tết, những phong bao lì xì chắc chắn sẽ giúp người nhân thêm phần lạc quan, hứng khởi hơn sau một năm làm việc mệt mỏi, căng thẳng.

Phong tục chúc Tết, mừng tuổi ông bà được thực hiện vào mùng 1 Tết. Vào ngày này, con cháu trong gia đình sẽ đến nhà ông bà để thay nhau trao những gói lì xì, mừng tuổi cho những bậc trưởng lão.

Hái lộc

Người xưa khi đi lễ chùa cầu may mắn và sức khỏe thường hái về một cành lộc nhỏ tượng trưng cho may mắn năm mới. Tuy nhiên ngày nay, cây cối không còn nhiều như xưa nên để bảo vệ môi trường, cộng đồng khuyến khích không hái lộc. Thay vì vậy, những người đi chùa thường mua túi "lộc" chuẩn bị sẵn trong đó có muối, gạo, tiền, câu chúc… Những vật này tượng trưng cho viên mãn, đủ đầy, tiền tài và cả sức khỏe.

Viết điều ước

Khi lễ chùa đầu năm, nhiều người để lại điều ước qua các mảnh giấy nhỏ được dán ở các cây lấy lộc vì theo quan niệm của người xưa, những điều ước viết ở đây sẽ được thần phật trông thấy, sớm thành hiện thực.

Ăn những thực phẩm may mắn

Đầu năm âm lịch, mọi người thường ưu tiên các món ăn may mắn sau:

• Trái cây hình tròn: Vào dịp đầu năm mới, người Việt thường ưu tiên những món ăn, loại quả có hình dáng thật hoàn mỹ, tròn trịa tượng trưng cho sự thành công, suôn sẻ, thuận bưồm xuôi gió.
• Rau xanh: Ông bà ta từ xưa đã quan niệm rằng trong nhà càng có nhiều cây cỏ, rau quả thì cuộc sống càng sung túc, tươi mới, sức khỏe mới cường tráng. Vì vậy mà trong 3 ngày Tết, rau xanh được ưu tiên, đây lại là thực phẩm rất tốt cho sức khỏe.
• Xôi gấc: Ngày Tết tránh màu trắng và đen, khuyến khích sử dụng màu đỏ. Do đó, xôi gấc là món ăn chẳng thể thiếu trong mâm cỗ cúng Tết của nhiều gia đình Màu đỏ tượng trưng cho may mắn, tài lộc và thành công vượt trội.

Đặt hoa nở trong nhà

Hoa nở chính là điềm lành, tượng trưng cho sự cát tường, thịnh vượng. Nếu miền Bắc có hoa đào thì miền Nam cũng có sắc vàng rực rỡ hoa mai. Những cánh hoa nở rộ tươi đẹp sẽ mang đến không khí xuân sắc tràn đầy cho căn nhà của bạn.

Vui vẻ với mọi người

Trong tiết xuân phơi phới, con người cũng muốn gần gũi với nhau nhiều hơn. Cư xử hòa nhã, vui vẻ, tránh bất đồng với mọi người được cho là cách để có năm mới an vui.

Những kiêng kỵ đầu năm mới

Bên cạnh những việc nên làm, nhiều hì mọi người cũng hay tránh làm những điều kiêng kỵ dưới đây để có một năm mới hanh thông, tài lộc, may mắn.

• Quét nhà, đổ rác: Trong 3 ngày Tết, nhiều gia đình không đụng đến cây chổi, không quét nhà, lau chùi và đổ rác. Người xưa quan niệm đây là hành động tự đem tiền tài trong nhà đổ ra ngoài đường, vì thế mà năm mới sẽ thiếu thốn, chẳng thể làm ăn tấn tới. Chính vì vậy mà trước giao thừa, mọi gia đình đều dọn dẹp nhà cửa, lau chùi vật dụng, đồ đạc tươm tấc, sạch sẽ để 3 ngày Tết không quét dọn gì thêm. Nhiều gia đình còn kỹ lưỡng đến nỗi mang chổi, giẻ lau nhà giấu kín, phòng trường hợp ai không biết mà dùng đến.
• Làm vỡ đồ đạc: Người Việt rất kiêng kỵ việc làm vỡ đồ đạc, nhất là gương, thủy tinh hay đồ sứ, nhất là ngày Tết vì cho rằng đó là điềm chẳng lành. Trong 3 ngày đầu năm, mọi người thường nhắc nhau cẩn thận, kỹ lưỡng khi sử dụng các món đồ dễ vỡ.

• Mở tủ: Giống với việc quét nhà hay đổ rác, hành động mở cửa tủ được xem là làm thoát vận may và tài lộc ra bên ngoài. Người xưa quan niệm rằng, tiền thường được cất kín trong các ngăn tủ, mà việc mở cửa tủ tương tự như đang chi tiền liên tục. Một số gia đình ở miền Trung vào trước giao thừa còn niêm phong tất cả các cánh cửa tủ để phòng trẻ em, khách đến chơi không biết mà mở ra. Một số gia đình còn tỉ mỉ lấy hết vật dụng cần thiết, quần áo trong 3 ngày Tết ra ngoài để không đụng đến tủ đồ.
• Khóc than, cãi vã: Người Việt Nam luôn cho rằng đầu xuôi đuôi lọt, mọi việc có khởi đầu tốt thì suốt hành trình mới khởi sắc, kết quả mới như ý nguyện của mỗi người. Cũng chính vì vậy mà trong 3 ngày Tết, mọi người luôn cười nói vui đùa, cởi mở trò chuyện, tránh khóc than, cãi vã.
• Hạn chế vào bệnh viện, nhà thuốc: Trừ trường hợp bất khả kháng, vào những ngày đầu năm, mọi người tránh lui tới các nơi khám chữa bệnh, bệnh viện, phòng khám, nhà thuốc… vì sợ cả năm bị bệnh tật đeo bám. Tuy nhiên, bạn đừng vì thế mà né bác sĩ nếu cơ thể đang có vấn đề nhé.
• Cho lửa và nước: Trong ngôi nhà, lửa và nước được xem như vật giữ may mắn và tiền tài. Vì vậy mà hành động cho lửa và nước trong 3 ngày Tết được xem là tự mang tiền tài cho người khác, năm mới sẽ khó khăn và chật vật để kiếm lại.
• Vay tiền: Không riêng gì 3 ngày Tết đầu năm, việc mượn tiền của được nhiều người kiêng trong suốt cả tháng Giêng. Ngày đầu năm mà đã đi mượn tiền chứng tỏ cuộc sống không sung túc, dẫn đến cả năm cứ chật vật kiếm sống, làm ăn khó giàu có nổi.
• Cắt tóc: Theo người xưa, cắt bỏ một thứ gì đó khỏi cơ thể vào ngày mùng 1 chính là cắt đi sự may mắn. Không chỉ tóc, người ta còn hạn chế cắt móng tay vào ngày mùng 1 nữa.

Những kiêng kỵ trên đây chỉ là quan niệm dân gian, không có cơ sở khoa học, vì vậy bạn chỉ cần biết để có thêm kiến thức về văn hóa, phong tục chứ không cần câu nệ làm theo.

7 ngôi chùa linh thiêng thích hợp cầu an đầu năm tại TP.HCM Chùa Ngọc Hoàng, chùa Vĩnh Nghiêm, chùa Pháp Hoa... là những ngôi chùa linh thiêng để cầu an đầu năm tại TP.HCM mà Phật tử ...

Quả quất - món quà may mắn đầu năm Quả quất, người miền nam gọi là trái tắc, biểu tượng mang may mắn trong những ngày đầu xuân và là thực phẩm giàu vitamin.