Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, công tác ứng phó mưa lũ sau bão số 11 bộc lộ một số vấn đề tồn tại hạn chế, trong đó phương án ứng phó với lũ lịch sử còn bị động.
Nhận định trên được đề cập trong báo cáo nhiệm vụ và giải pháp khắc phục hậu quả mưa lũ sau bão số 11 (bão Matmo) của Bộ Nông nghiệp và Môi trường gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính chiều 15/10.
Mưa lớn kỷ lục từ đêm 6/10 gây ngập lụt hơn 40 xã, phường ở tỉnh Thái Nguyên.
Bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá công tác ứng phó mưa lũ sau bão số 11 còn bộc lộ một số vấn đề tồn tại hạn chế.
Cụ thể, công tác dự báo mưa lớn cực đoan, lũ đặc biệt lớn, vượt lịch sử còn hạn chế, chưa dự báo sớm được các giá trị vượt lịch sử trong đợt mưa lũ.
Tình trạng ngập sâu, chia cắt, cô lập tại các khu vực vùng sâu, vùng xa và các đô thị lớn (Thái Nguyên, Bắc Ninh), ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác tiếp cận hiện trường, chỉ huy, chỉ đạo ứng phó. Năng lực chống chịu trước thiên tai của các công trình cơ sở hạ tầng còn hạn chế, nhất là với tình huống đặc biệt lớn, vượt lịch sử.
Báo cáo cũng thừa nhận năng lực theo dõi giám sát thiên tai, cứu hộ, cứu nạn còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác ứng phó thiên tai, cứu hộ cứu nạn còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là với khu vực vùng sâu, vùng xa.
"Phương án ứng phó với lũ lịch sử còn bị động, nhiều tồn tại; hồ chứa thủy điện nhỏ chưa được quản lý, theo dõi giám sát chặt chẽ từ khâu xây dựng, quản lý hồ sơ, vận hành,…. dẫn đến sự cố hồ Bắc Khê 1 ở Lạng Sơn đã bị vỡ do lưu lượng lũ về hồ tăng nhanh", báo cáo nêu.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng thiên tai diễn ra dồn dập và đặc biệt khốc liệt, mang nhiều yếu tố bất thường, vượt mức lịch sử, xảy ra trên diện rộng, nhất là lũ chồng lũ, là nguyên nhân khách quan gây thiệt hại lớn về người, tài sản.
Cùng đó, mức độ đầu tư cho cơ sở hạ tầng phòng chống thiên tai (hệ thống đê điều, hồ đập, dự báo, cảnh báo,…), hạ tầng công cộng và nhà dân chưa đủ sức chống chịu với sức tàn phá thiên tai, lũ lụt.
Theo báo cáo, bão Matmo vào vịnh Bắc Bộ ngày 5/10, tuy không gây thiệt hại nặng thời điểm đổ bộ, nhưng hoàn lưu bão đã gây mưa rất lớn tại các tỉnh phía đông Bắc Bộ, gồm Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Bắc Ninh và Hà Nội với tổng lượng mưa trong đêm 6/10 và ngày 7/10 là 200-400mm.
Trên địa bàn Thái Nguyên xảy ra mưa đặc biệt lớn với tổng lượng mưa 300-400mm, cá biệt một số nơi trên 560mm. Lũ trên sông Cầu, sông Thương, sông Cà Lồ, sông Trung lên rất nhanh, vượt mức lũ lịch sử.
Ngập lụt sâu xảy ra diện rộng tại Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng. Hiện nay Bắc Ninh, Hà Nội vẫn còn những xã, phường đang chịu cảnh ngập lụt.
Theo báo cáo của các địa phương (cập nhật đến 13h ngày 15/10), mưa lũ sau bão số 11 làm 18 người chết, mất tích; 16 người bị thương; hơn 241.000 ngôi nhà bị thiệt hại, hư hỏng, ngập nước; trên 33.600ha lúa và hoa màu bị ngập úng, thiệt hại; hơn 1,3 triệu con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi...
Ước tổng thiệt hại trên 16.920 tỷ đồng (Lạng Sơn 1.050 tỷ đồng, Cao Bằng 2.000 tỷ đồng, Thái Nguyên 12.200 tỷ đồng, Bắc Ninh 1.670 tỷ đồng). Hiện các địa phương vẫn đang tiếp tục rà soát và tổng hợp thiệt hại.
Cũng theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ đầu năm 2025 đến nay, xảy ra 20 loại hình thiên tai trên các vùng miền cả nước.
Thiên tai diễn ra dồn dập, khốc liệt, trên phạm vi rộng, mang nhiều yếu tố bất thường, vượt mức lịch sử, trong đó các cơn bão (số 5, số 9, số 10, số 11) di chuyển rất nhanh, cường độ rất mạnh, trái quy luật khi đầu mùa đổ bộ vào Trung Bộ (bão số 3, bão số 5) và những tháng cuối năm vẫn đổ bộ vào khu vực Bắc Bộ (bão số 9, bão số 11).
Tính đến ngày 15/10, thiên tai trên cả nước làm 241 người chết, mất tích, 389 người bị thương; 261.008 nhà bị hư hỏng, tốc mái; 594.637 ha lúa, hoa màu, cây trồng khác bị ngập úng, thiệt hại; 30.843 con gia súc, 2.752.773 con gia cầm bị chết, cuốn trôi; 56.559ha thủy sản bị thiệt hại,... Tổng thiệt hại ước tính trên 53.809 tỷ đồng.
