Biểu tượng quan hệ liên Triều tan thành cát bụi

Văn phòng Liên lạc chung liên Triều mở cửa tại thành phố biên giới Kaesong của Triều Tiên hồi tháng 9/2018, nhằm phục vụ mục đích trao đổi và hợp tác, theo thỏa thuận giữa lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của họ trước đó 5 tháng.

Tòa nhà văn phòng 4 tầng này nằm trong khu công nghiệp Kaesong, nơi các doanh nhân Hàn Quốc xây nhà xưởng và tuyển nhân công người Triều Tiên. Công trình từng được sử dụng làm Văn phòng Tham vấn Hợp tác Kinh tế liên Triều kể từ năm 2007, sau đó được cải tạo để làm văn phòng liên lạc.

Hàn Quốc đã dùng 9,78 tỷ won (8,64 triệu USD) từ Quỹ Hợp tác Liên Triều, khoản ngân sách do Hội đồng Xúc tiến Trao đổi và Hợp tác liên Triều phê duyệt, để cải tạo và sửa chữa tòa nhà.

Văn phòng liên lạc chung Hàn - Triều tại Kaesong, Triều Tiên, bị nổ tung hôm 16/6. Ảnh: KCNA.

Đây là trung tâm liên lạc cố định đầu tiên giữa hai miền bán đảo Triều Tiên, với vai trò thực tế như đại sứ quán. Nhân viên từ cả hai nước đều ở trong tòa nhà, nhằm đảm bảo duy trì liên lạc trực tiếp bất cứ lúc nào.

Giới chức Hàn Quốc làm việc ở tầng hai, trong khi các đại diện của Triều Tiên được sắp xếp trên tầng cao nhất. Tầng ba là nơi bố trí phòng họp. Mỗi bên bố trí phái đoàn khoảng 20 nhân viên tại văn phòng, đứng đầu là một quan chức cấp thứ trưởng.

Tại thời điểm văn phòng bắt đầu hoạt động, quá trình nối lại quan hệ ngoại giao trên bán đảo nhanh chóng được đẩy lên cao độ. Kim và Moon cũng chuẩn bị tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần ba, sau cuộc gặp lịch sử giữa lãnh đạo Triều Tiên và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Singapore hồi tháng 6/2018.

Bộ Thống nhất Hàn Quốc khi đó tuyên bố văn phòng sẽ trở thành "kênh liên lạc và tham vấn suốt ngày đêm", nhằm thúc đẩy quan hệ liên Triều, đồng thời cải thiện quan hệ giữa Washington và Bình Nhưỡng, cũng như xoa dịu căng thẳng quân sự. Văn phòng mở cửa 5 ngày mỗi tuần và vẫn có người trực vào cuối tuần.

Mặc dù hai bên từng nhất trí tổ chức họp hàng tuần giữa các lãnh đạo trong văn phòng, không có cuộc họp nào diễn ra kể từ tháng 2 năm ngoái, sau khi quan hệ Hàn - Triều lạnh nhạt vì hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai tại Hà Nội không đạt thỏa thuận.

Từ cuối tháng một, văn phòng liên lạc bị đóng cửa do lo ngại Covid-19, các nhân viên Hàn Quốc tại đây cũng trở về nhà. Do đó, việc liên lạc giữa hai bên được tiến hành thông qua điện thoại và fax.

Triều Tiên và Hàn Quốc kể từ đó thực hiện hai cuộc gọi mỗi ngày, vào lúc 9h và 17h. Tuy nhiên, tới đầu tháng 6, Bình Nhưỡng quyết định ngừng nhận các cuộc gọi thông qua văn phòng liên lạc, đồng thời tuyên bố sẽ cắt đứt tất cả đường dây liên lạc xuyên biên giới.

Sự tức giận của Bình Nhưỡng xuất phát từ việc những người đào tẩu rải truyền đơn và các tài liệu khác với nội dung chống Triều Tiên sang nước này. Bình Nhưỡng từng chỉ trích Seoul kịch liệt vì không ngăn được họ, bao gồm tuyên bố cắt đứt liên lạc và đối xử với Seoul "như kẻ thù" hôm 9/6.

Cuối tuần trước, Kim Yo-jong, em gái lãnh đạo Triều Tiên, cảnh báo văn phòng liên lạc "vô dụng" sẽ sớm "sụp đổ hoàn toàn", đồng thời cho biết đã lệnh cho quân đội chuẩn bị hành động tiếp theo chống lại "kẻ thù", ám chỉ Hàn Quốc. Lãnh đạo Mặt trận Thống nhất đảng Lao động Triều Tiên Jang Kum-chol cũng tuyên bố đã mất hết niềm tin vào Hàn Quốc, nói thêm rằng Seoul sẽ phải "hối tiếc và đau khổ" vì không ngăn hoạt động rải truyền đơn.

Những lời đe dọa của Bình Nhưỡng trở thành hiện thực vào ngày 16/6, khi văn phòng liên lạc chung liên Triều bị giật sập. Video do quân đội Hàn Quốc cung cấp cho thấy tòa nhà 4 tầng đổ sụp xuống sau khi thuốc nổ được kích hoạt, khói bụi bốc lên mù mịt.

"Vào 14h50, văn phòng liên lạc đã bị phá hủy một cách bi thảm trong vụ nổ gây chấn động", hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA đưa tin.

Triều Tiên phá huỷ văn phòng liên lạc liên Triều Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã cho nổ tung văn phòng liên lạc liên Triều ở phía bắc biên giới hai nước.

https://vnexpress.net/bieu-tuong-quan-he-lien-trieu-tan-thanh-cat-bui-4116699.html