Trước mỗi ca phẫu thuật ung thư, bác sĩ đều mang trăn trở giữa cơ hội sống cho bệnh nhân và những rủi ro khó lường.
Bác sĩ Hà Hải Nam, Phó trưởng Khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K, vẫn nhớ như in ca phẫu thuật cho bệnh nhân 70 tuổi mắc dạng ung thư hiếm gặp, với 5 khối u chằng chịt trong ổ bụng. Dù dự liệu tình huống xấu nhất, bác sĩ vẫn quyết định mổ vì đó là cơ hội sống duy nhất cho người bệnh.
"Nếu không phẫu thuật, sự sống của bệnh nhân rất mong manh", bác sĩ Nam chia sẻ. Thế nhưng, ca mổ được đánh giá là vô cùng khó khăn do người bệnh cao tuổi, mắc bệnh nền cao huyết áp, tiểu đường. Các khối u lại dính chặt vào nhiều cơ quan quan trọng như dạ dày, trực tràng, bàng quang, lá lách.
Sau khi hội chẩn, ê-kíp quyết định phẫu thuật để xử lý triệt căn. Sau 6 tiếng căng thẳng, đèn phòng mổ tắt, bác sĩ Nam mới "thở phào" vì ca mổ suôn sẻ. Tuy nhiên, bác sĩ cho rằng chỉ khi bệnh nhân đủ sức khỏe để tiếp tục điều trị thì cuộc mổ mới thực sự thành công.
Bác sĩ Nam cùng đồng nghiệp trong một ca phẫu thuật ung thư. (Ảnh: BSCC)
Không phải ca mổ nào cũng diễn ra suôn sẻ. Một bệnh nhân nữ 49 tuổi, được chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn hai với tiên lượng tốt, khi lên bàn mổ, bác sĩ lại phát hiện di căn đã lan rộng khắp ổ bụng.
"Tôi rất thất vọng vì chẩn đoán trước mổ khác với thực tế, buộc phải dừng mổ", bác sĩ Nam kể. Khi đó, "đụng dao kéo" không còn là cách để cứu sống mà có thể khiến bệnh nhân suy kiệt, thậm chí rút ngắn thời gian sống.
Đây không phải là tình huống hiếm gặp. Các xét nghiệm, chụp chiếu đôi khi không phản ánh đúng toàn diện bệnh trạng. Chỉ khi phẫu thuật, bác sĩ mới có thể chẩn đoán chính xác tình trạng khối u.
Việt Nam có tỷ lệ mắc ung thư cao nhưng nhiều người bệnh lại không chấp nhận sự thật, tự ý tìm kiếm các phương pháp điều trị không khoa học. Bác sĩ Nam gọi đây là "canh bạc" đánh đổi bằng chính mạng sống.
Ông kể lại trường hợp bệnh nhân nam 35 tuổi mắc ung thư đại tràng, đã nằm trên bàn mổ, chuẩn bị gây mê. Tuy nhiên, người nhà yêu cầu dừng phẫu thuật để đưa bệnh nhân về điều trị bằng thuốc nam. Với tiên lượng bệnh tốt, chỉ cần phẫu thuật là có thể thành công 70-80% và có khả năng điều trị khỏi, ca bệnh này để lại sự tiếc nuối lớn cho các bác sĩ.
Bác sĩ Nam khẳng định hóa, xạ trị và phẫu thuật là ba trụ cột trong điều trị ung thư, trong đó phẫu thuật đóng vai trò quan trọng, đặc biệt ở giai đoạn sớm. Tùy vào tình trạng, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp nhất.
Sau mổ, một số bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, đau đớn nhưng đó là phản ứng bình thường của cơ thể, không phải do phẫu thuật khiến ung thư di căn.
"Trách nhiệm của bác sĩ là cứu người, không ai đưa ra chỉ định mổ để rút ngắn thời gian sống", bác sĩ nhấn mạnh.
Để tăng hiệu quả điều trị, các bác sĩ khuyên bệnh nhân cần tin tưởng và tuân thủ phác đồ của bác sĩ, kết hợp với chế độ dinh dưỡng đầy đủ. Việc tự ý điều trị, tin vào quảng cáo hoặc tin đồn có thể khiến người bệnh bỏ lỡ "giai đoạn vàng" để chiến thắng bệnh tật.
