TP.HCM vận hành 'mắt thần' giám sát đô thị 24/24

Hệ thống “mắt thần” đa năng được thử nghiệm vào tháng 12.2018 - Ảnh: Ngọc Dương

Dự kiến tháng 1.2019, Trung tâm điều hành “thành phố thông minh” (giai đoạn 1) của TP.HCM đi vào hoạt động thử nghiệm. Trong đó, hệ thống giám sát hình ảnh camera tập trung của TP có nhiều nâng cấp mới, góp phần giúp quản lý đô thị tốt hơn.

Ông Lê Quốc Cường, Phó giám đốc Sở TT-TT TP.HCM. Ảnh: Mạnh Trường

Ông Lê Quốc Cường, Phó giám đốc Sở TT-TT TP.HCM, cho biết hệ thống giám sát hình ảnh camera tập trung của TP sẽ tích hợp từ camera giám sát giao thông, camera của trung tâm quản lý đường hầm sông Sài Gòn và các hệ thống camera an ninh được phát triển thời gian qua trên các quận, huyện, khu vực để kết nối thành một hệ thống camera tập trung.

Hệ thống camera giám sát tập trung, hệ thống tiếp nhận, xử lý thông tin phản ánh sự cố hạ tầng kỹ thuật đô thị 1022, hệ thống liên thông tổng đài khẩn cấp 113 - 114 - 115, các thông tin về kinh tế xã hội sẽ được tích hợp lại. Các hệ thống tích hợp trước đây là tích hợp để xem hình ảnh, còn hệ thống mới này giúp phân tích hình ảnh để phục vụ các mục đích khác nhau, như: an ninh trật tự, giao thông, đô thị, giáo dục, tài nguyên - môi trường... với trung tâm điều hành đặt tại trụ sở UBND TP. Từ thông tin tổng thể này, qua công cụ phân tích, đánh giá giúp lãnh đạo TP có hướng điều hành, xử lý kịp thời.

Nhận diện gương mặt, hành vi

Hệ thống này có những tính năng gì đặc biệt?

Ngoài các tính năng cơ bản phục vụ giám sát giao thông, an ninh trật tự..., hệ thống này được bổ sung tính năng nâng cao như: nhận dạng khuôn mặt, hành vi, hành động, quản lý đám đông, truy tìm dấu vết phương tiện, đo đếm mật độ lưu thông, đếm số lượng phương tiện; phát hiện và nhận diện âm thanh, tiếng nổ; nhận diện khói, đám cháy thông qua hình ảnh…

Khi có sự cố, hình ảnh, thông tin ngay lập tức được truyền về trung tâm phân tích, tổng hợp để cảnh báo cho lãnh đạo TP biết xử lý... Ngoài tính năng cơ bản, các tính năng nâng cao giúp việc điều hành dễ dàng hơn; toàn TP sẽ được giám sát 24/24. Với hệ thống này, khi người dân phản ánh một vấn đề gì, bằng cách kiểm tra trên hệ thống, có thể biết được phản ánh đó có trung thực hay không.

Dữ liệu phục vụ điều hành, quản lý

Với khối lượng thông tin tổng hợp khổng lồ được truyền về, quy trình vận hành trung tâm thế nào?

Trung tâm điều hành “thành phố thông minh” đặt tại trụ sở UBND TP. Bộ phận vận hành sẽ ở văn phòng ủy ban. Đây là nơi phân tích, tổng hợp, đánh giá và tham mưu cho lãnh đạo UBND TP ra quyết định. Hạ tầng, kỹ thuật và công cụ, sẽ do Sở TT-TT đảm nhiệm. Hiện Sở TT-TT đang phối hợp Văn phòng UBND TP xây dựng quy chế vận hành cũng như các ứng dụng để lãnh đạo TP có thể tiếp nhận thông tin nhanh nhất.

Chúng tôi cũng đang xây dựng quy chế vận hành. Giai đoạn 1 của trung tâm điều hành “thành phố thông minh” sẽ tận dụng lượng biên chế hiện có. Giai đoạn 2 sẽ tính toán cụ thể hơn. Hiện Sở TT-TT có sẵn các cán bộ kỹ thuật về công nghệ thông tin tham gia vào quá trình vận hành kỹ thuật. UBND TP cũng có các chuyên viên để phân tích dữ liệu, báo cáo lãnh đạo. Trong giai đoạn 1 chưa cần phát sinh thêm nhân sự, nhưng đến giai đoạn 2, khi trung tâm vận hành ra đời, sẽ thay đổi mô hình quản lý nên cần phân công và bố trí lại.

Quá trình thử nghiệm dự kiến trong bao lâu?

Khoảng 2 - 3 tháng, sau đó đánh giá, xem xét để làm thủ tục đầu tư; khoảng giữa năm 2019 sẽ chính thức hoạt động. Hệ thống cần chạy thử nghiệm để bổ sung, cập nhật thêm các tính năng. Dù là thử nghiệm nhưng vẫn phục vụ trên thực tế để đánh giá chứ không phải để “trong phòng thí nghiệm”.

Hệ thống camera sẽ được sử dụng thế nào?

Nguyên tắc là tích hợp tất cả camera của các quận, huyện và các ngành như: giao thông, tài nguyên - môi trường, giáo dục, y tế… tạo thành kho dữ liệu hình ảnh phục vụ điều hành các mục đích khác nhau. Đây là nguồn dữ liệu quý. Gom tất cả camera về nhưng phải lựa chọn những camera đáp ứng được và ở những vị trí thích hợp. Những camera chưa đáp ứng được thì phải có lộ trình thay thế. TP cũng đang tính toán lắp đặt thêm camera chuyên dụng trong phạm vi toàn TP giúp việc phân tích thông tin tốt hơn.

Đảm bảo tính bảo mật và riêng tư

Đã có kịch bản đối phó với các sự cố trong quá trình vận hành hệ thống này chưa?

Trong giai đoạn 1, chúng tôi chưa có kịch bản mà chỉ cung cấp thông tin trong thời gian thực một cách tổng thể, cùng với công cụ hỗ trợ phân tích... giúp lãnh đạo quyết định, xử lý. Để có kịch bản ứng phó, phải có quy chế. Quy chế này sẽ có trong các giai đoạn hoàn chỉnh trung tâm điều hành “thành phố thông minh (giai đoạn 2 và 3).

Khi toàn TP được giám sát 24/24, việc đảm bảo thông tin riêng tư và hình ảnh cá nhân thế nào?

Do tích hợp tất cả camera của nhà nước đầu tư và của người dân nên khi kết nối, phải đảm bảo một số tiêu chí về kỹ thuật, an ninh, an toàn thông tin mạng. Chúng tôi sẽ bảo đảm tính riêng tư của người dân. Trong quy chế vận hành bước đầu do Sở TT-TT tham mưu cho UBND TP, cũng đã khẳng định rất rõ phải bảo đảm tính bảo mật và riêng tư của công dân, không được lạm dụng dữ liệu này.

Một số quận, huyện và đơn vị đang có các trung tâm quản lý camera. Khi hệ thống camera giám sát tập trung hoạt động, có bị chồng chéo không?

Hệ thống giám sát hình ảnh camera tập trung của TP hoạt động có phân cấp rõ ràng. Khi kết nối các camera về trung tâm của TP, địa phương vẫn điều hành trung tâm của họ. Trung tâm điều hành tại TP có đầy đủ thông tin thì sẽ chia sẻ cho trung tâm camera quận, huyện trong những tình huống cần hỗ trợ. Tình huống bình thường, địa phương có khả năng xử lý thì tự xử lý; khi cần hỗ trợ thì trung tâm điều hành của TP sẽ hỗ trợ. Tình huống cuối cùng là khi địa phương không xử lý được, trung tâm điều hành của TP sẽ xử lý toàn bộ.

\'Phủ sóng\' 1.529 camera giám sát an toàn đường sắt Ngành Đường sắt đã triển khai lắp đặt hàng nghìn camera giám sát tại các vị trí liên quan trực tiếp đến chạy tàu như ...