Sau tục cúng Táo quân vào ngày 23 tháng Chạp, nhiều gia đình thực hiện lễ phóng sinh cá chép với mong muốn cá chép hóa rồng đưa các Táo lên chầu thiên đình báo công và phù hộ cho gia đình một năm êm ấm. Tuy nhiên, nhiều gia đình đã mắc sai lầm khi thực hiện nghi lễ này.
Chị Trần Thị Hoài Thu (Đống Đa – Hà Nội) năm nào cũng cúng ông Công ông Táo vào ngày 20 – 21 tháng Chạp. Giải thích lý do vì sao làm lễ cúng sớm như vậy, chị Hoài cho biết: “Trước ngày 23, đồ lễ mua dễ dàng hơn và không bị đắt đỏ, ép giá. Đặc biệt là cá chép, trước đây cúng đúng ngày, có năm ra muộn cả chợ “cháy” cá chép, mua 1 con cá bé tý cũng 50 – 60. 000 đồng. Hơn nữa, cúng sớm để cho các Táo về chầu sớm sẽ sớm phù hộ cho gia đình một năm trôi chảy”.
 |
| Đổ cá từ độ cao xuống nước là cách phóng sinh sai lầm mà nhiều người mắc phải (ảnh minh họa: IT) |
Trong khi đó, nghi thức cúng ông Công ông Táo tại nhà chị Nguyễn Thị Hồng (Cầu Giấy – Hà Nội) lại khá đơn giản. Chị Hồng cho biết, ngày 23 thường không vào ngày nghỉ nên chị thường cúng vào chiều tối sau khi đi làm về. Sau lễ cúng, chị bỏ cá vàng vào túi bóng đưa cho các con đi ra sông thả. Nhưng nhà ở nội thành, lại rất xa các hồ, chính vì vậy, có năm con về “báo cáo” là đã thả cá chép xuống sông… Tô Lịch gần nhà cho tiện.
Theo các chuyên gia tâm linh, rất nhiều gia đình mắc phải những lỗi quan trọng khi thực hiện nghi lễ phóng sinh cá chép vào ngày 23 tháng Chạp, cụ thể hoặc là quá mê tín, cầu toàn, hoặc là quá cẩu thả.
Các chuyên gia cho rằng, việc phóng sinh cá trước hết phải xuất phát từ lòng từ bi, bằng cái tâm chứ không nên theo phong trào, không nên mong cầu thả cá để có lộc, hay vụ lợi, đầu cơ công đức...
Có nhiều lưu ý rất quan trọng trong việc cúng cá chép ngày 23 tháng chạp như sau:
Chọn cá, cần chọn mua những con cá chép khỏe mạnh, bơi nhanh, quẫy mạnh, không tróc vẩy thì mới sống được lâu ở nơi nước lạ.
Về thời gian thả cá, quan niệm dân gian chỉ ra rằng, cá chép nên thả trước giờ Ngọ (12 giờ trưa ngày 23.12) để Táo quân có đủ thời gian lên chầu trời.
Về địa điểm, trước khi thả cần tìm hiểu môi trường định thả cá chép chất lượng nước có ô nhiễm không, nông hay sâu, có thích hợp để cá chép sống lâu không? Không nên thả cá nơi ao tù nước đọng, hay sông suối ô nhiễm vì cá sẽ ít cơ hội để sống sót. Không nên đổ cá lại vào ao nhà mình vì như thế không phải là phóng sinh. Thả xong cá nên đi về, cả ngày hôm đó không nên đi qua nơi thả cá nữa.
 |
| Thả cá nhẹ nhàng ở nơi có nguồn nước sạch phù hợp (Ảnh minh họa: IT) |
Về số lượng cá, có thể phóng sinh 3 - 5, hay nhiều cá chép hơn, số lượng tùy tâm, công đức không phân lượng nhiều ít, hay cá lớn nhỏ, mà phụ thuộc vào tâm rộng mở của người phóng sinh và phóng sinh cá càng nhanh càng tốt.
Cách thức thả cá, hãy nhẹ nhàng thả từng con, thả xuống ở nhiều nơi, không nên thả tập trung nhiều một chỗ để tránh những va chạm mạnh có thể làm cá chết. Thả cá mang theo sự thành kính chứ không phải vứt xuống ao hồ làm cho có lệ. Sau khi thả cá nên lưu lại một chút xem cá đã bơi khuất đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt, hoặc chưa kịp định hướng nên bơi ngược, bị sóng xô dạt lại vào bờ.
Nghi lễ phóng sinh cần nhanh gọn, rồi nhanh chóng đưa cá đi thả, kẻo cá sợ hãi, ngột ngạt, tù túng dễ bị chết. Tinh thần, thái độ khi đi phóng sinh cá cần vui vẻ, thoải mái, luôn tâm niệm phóng sinh cá là việc thiện lành, phúc đức. Trong lúc thả cá nên nghĩ là mình đang đơn thuần cứu vớt chúng là được.
Ngoài ra, dân gian còn kiêng phóng sinh cá thì không nên ăn cá ngày hôm đó để thể hiện tấm lòng từ bi. Không nên xem ngày giờ tốt xấu, hay chờ khi có lễ lớn mới phóng sinh để có nhiều phúc đức – đó là mê tín.
Đặc biệt lưu ý khi đi phóng sinh cá cần lưu tâm đến việc giữ gìn và bảo vệ môi trường, không vứt bừa bãi túi nilon ở khu vực vừa thả cá. Thả cá là hành động tốt, có ý nghĩa cứu vớt, làm việc thiện, vì vậy xả rác bữa bãi gây ô nhiễm môi trường sau khi phóng sinh cá sẽ có tác dụng ngược.
 |
Bài cúng, văn khấn ông Công ông Táo 23 tháng chạp đúng chuẩn Văn khấn, bài cúng ông Công ông Táo vào dịp 23 tháng Chạp hàng năm là điều không thể thiếu, đây là tín ngưỡng dân ... |
 |
Chợ cá lớn nhất Hà Nội tấp nập trước ngày Táo quân chầu trời Những ngày này, chợ đầu mối Yên Sở rực rỡ với hai màu vàng, đỏ chuẩn bị cho ngày Tết ông Công, ông Táo. Năm ... |
