Whitmore - bệnh "ăn" mũi lây lan thế nào?

Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết từ đầu năm đến nay đơn vị ghi nhận 20 trường hợp mắc bệnh whitmore. Riêng tháng 8 có 12 ca nặng, trong đó 4 ca thiệt mạng.

Bệnh Whitmore nguy hiểm thế nào?

Theo PGS.TS Bùi Khắc Hậu – nguyên Trưởng khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, bệnh Whitmore do vi khuẩn cùng tên Whitmore (hay còn gọi là Burkhoderia pseudomalei) gây nên. Đây là loại vi khuẩn âm, thường sống trong những môi trường ẩm ướt, có sức đề kháng rất tốt.

Đặc biệt, vi khuẩn này có khả năng kháng lại nhiều thuốc kháng sinh. Do đó, nếu mắc bệnh việc điều trị sẽ gặp khá nhiều khó khăn. Thường phải mất nhiều thời gian và dùng kháng sinh liều cao mới có hiệu quả.

Bệnh Whitmore có nhiều con đường để lây lan, trong đó chủ yếu là: vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể thông qua vết thương hở, xây xước hoạt do tai nạn. Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây lan qua con đường hô hấp, từ khí bụi, hơi nước có vi khuẩn Whitmore.

Nhóm người dễ bị mắc bệnh bao gồm: người già, trẻ em, những người có sức đề kháng yếu, người bị tiểu đường, nghiện rượu hay nghiện ma túy.

Một người bệnh bị vi khuẩn Whitmore gây hoại tử cánh mũi.

BS Hậu cho biết, vi khuẩn Whitmore khi vào cơ thể đầu tiên sẽ xâm nhập vào máu gây nhiễm khuẩn huyết nặng. Từ đây, Whitmore di chuyển khắp nơi đến các cơ quan trong cơ thể, thậm chí là gan, phổi, lách gây áp xe nhiều chỗ từ nhỏ tới lớn.

Bệnh chia làm nhiều thể: tối cấp, trung bình và mạn tính. Trong đó, nguy hiểm nhất là thể tối cấp, tỷ lệ bệnh nhân thiệt mạng cao, nhanh chóng, thậm chí chỉ sau 48 giờ. Tuy nhiên, thể tối cấp không phát hiện nhiều trường hợp bệnh. Hay gặp nhất là thể trung bình và mạn tính. Ở thể này, bệnh sẽ kéo dài, gây nhiều phiền toái và ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.

“Nếu không được phát hiện sớm, điều trị đúng phương pháp, bệnh sẽ tiến triển nặng, gây nhiễm trùng huyết, áp xe, sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng và thiệt mạng”, bác sĩ Hậu nói.

Điều trị bệnh Whitmore thế nào?

Theo BS Bùi Khắc Hậu, bệnh Whitmore nguy hiểm nhưng chưa có vaccine phòng bệnh. Bởi vậy, cách tốt nhất là phòng bệnh. Người dân cần hạn chế tiếp xúc khi trầy, xước da. Khi bị thương cần rửa sạch, sát trùng vết thương. Hạn chế tới những nơi nghi có nguồn bệnh. Thực hiện ăn chín, uống sôi.

Ngoài ra, khi phát hiện thấy có những dấu hiệu như sốt cao, mệt mỏi, nổi mụn mủ bất thường… cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, xét nghiệm.

“Cách điều trị hiệu quả thường là phân lập vi khuẩn từ chính vết mủ. Dựa vào đó các bác sĩ sẽ làm kháng sinh đồ nhằm chọn ra kháng sinh nhạy cảm với vi khuẩn Whitmore để áp dụng cho quá trình điều trị sao cho hiệu quả”, bác sĩ Hậu nhấn mạnh.

Trên thế giới, bệnh Whitmore được phát hiện đầu tiên bởi bác sĩ người Anh Alfred Whitmore tại vùng Rangoon, Myanmar.

Bệnh Whitmore được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam. Bệnh được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bị “lãng quên”, trong 5-10 năm chỉ xuất hiện 20 ca.