Vỡ hồ nước trên núi tại Lâm Đồng: Nước mắt những người bỗng trắng tay sau 1 đêm

Tối 1/11, hồ chứa nước của dự án Trang trại Việt tại khu vực Cây Cà, xã Tuy Phong bị vỡ sau trận mưa lớn kéo dài. Nước lũ mang theo bùn đất tràn xuống hạ nguồn gần 5km, đổ vào khu dân cư và cuốn trôi ba người trong cùng một gia đình ở thôn 2, khiến bé gái 13 tuổi tử vong, hai người còn lại may mắn được cứu kịp thời.

Theo thống kê của UBND xã Tuy Phong, tính đến chiều 2/11, sự cố vỡ hồ chứa trên khiến tổng cộng có 109 hộ dân bị thiệt hại, chủ yếu là diện tích trồng táo cùng một số vật nuôi như bò, gà... Tổng diện tích bị ảnh hưởng ước tính hơn 100ha.

Sau sự cố vỡ hồ trên, có người dân từng nắm trong tay tiền tỷ bỗng trở thành kẻ trắng tay chỉ sau 1 đêm. Như trường hợp của gia đình ông Nguyễn Hữu Hào (49 tuổi, ở xã Tuy Phong, tỉnh Lâm Đồng). Toàn bộ trang trại rộng 2,5 ha với khoảng 300 gốc táo 6 năm tuổi đang thu hoạch, hơn 400 con dê, cùng nhà cửa, nhiều tài sản bị đất đá, bùn lầy chôn vùi.

Đêm kinh hoàng không bao giờ quên

Sự việc vỡ hồ nước trên núi đã qua vài ngày, nhưng nỗi buồn, xót xa thì vẫn đọng lại. Trước căn nhà vẫn còn đầy bùn đất, ông Nguyễn Hữu Hào, ông chỉ biết lặng lẽ ngồi nhìn về phía xa nơi dòng nước đang chảy đục ngầu. Ở đó, mảnh vườn xanh tốt từng là hy vọng về cuộc sống sung túc của cả gia đình giờ phủ đầy đất đá.

Đêm 1/11, khi nghe tiếng nổ lớn phía xa trên núi và dòng nước cuồn cuộn ào về, ông Hào vội chạy lên gác mở cửa nhìn ra xem xét. “Lúc đó nước, bùn đất, cây cối, cát đá ào ào chảy xuống. Đá tảng nào tảng nấy to lắm. Chỉ trong tích tắc, đất đá lấp hết một nửa ngôi nhà của tôi. Tôi tức tốc chạy lên gác đứng. Cũng may là có một thân cây rất lớn chắn ngang ngôi nhà chứ không nhà của tôi cũng bị đất đá chôn vùi mất rồi”, ông Hào kể.

Một vùng cây trái xanh tốt giờ như bãi chiến trường đổ nát.

Trước cảnh tượng hãi hùng đó, ông Hào gần như “đứng hình” vì không biết chuyện gì đang xảy ra. “Tôi soi đèn xung quanh, khắp nơi toàn là đất đá, bùn lầy. Vườn cây, trại dê của tôi biến mất sạch sẽ. Tôi chỉ nghe tiếng mọi người la hét. Cả đời tôi chưa bao giờ thấy cảnh tượng khủng khiếp như vậy”, ông Hào nhớ lại.

Căn nhà của ông Hào bị bùn đất vùi sâu, hư hỏng nặng nề. 

Đến sáng hôm sau, toàn bộ vườn của ông và nhiều người khác bị đất cát san lấp hoàn toàn. Một vùng cây trái xanh tốt bỗng nhiên bị xóa sạch khiến ai nấy cũng xót xa, đau đớn.

Bà Trần Thị Mỹ Lệ (vợ ông Hào) nước mắt ngắn dài kể, hai vợ chồng bà mua đất, làm trang trại từ năm 2019. Lúc đó, khu này còn rất hoang vắng.

“Biết bao nhiêu tiền của, công sức của vợ chồng tôi đã bỏ vô đây suốt 6 năm trời. Tụi tôi nghĩ đây là tương lai của cả gia đình về sau nên tâm huyết và trân trọng lắm. Nào ngờ bây giờ chúng tôi trắng tay”, bà Lệ khóc nghẹn nói.

Ánh mắt thất thần của ông Hào khi toàn bộ tài sản mất sạch chỉ sau 1 đêm.

Nghe vợ nói, đôi mắt của ông Hào cũng đỏ hoe, rướm lệ. Ngước nhìn căn nhà đổ sập, chỉ còn lại rác và bùn đất, ông nói rằng bây giờ mọi giác quan như tê cứng vì quá đau đớn, xót xa.

“Tài sản của tôi chỉ còn duy nhất 1 bộ đồ mặc trên người. Tôi không ngờ bao nhiêu công sức của mình đổ xuống đây giờ lại tan biến chỉ trong một đêm. Mất hết rồi”, ông Hào thở dài.

Bà con tập trung an ủi vợ chồng ông Hào trong ngôi nhà đổ nát.

Suốt 5 ngày ròng, dù khắp nơi không còn một bóng cây xanh nhưng ông Hào vẫn ngẩn ngơ kiếm tìm những gốc táo của mình. Sâu trong đôi mắt thất thần của người đàn ông đáng thương này là sự tiếc nuối, vấn vương và bất lực. “Giờ tôi không biết lấy gì để mà sống nữa!”, ông Hào ngao ngán nói.

Mong địa phương, cơ quan chức năng tìm ra nguyên nhân

Cách nhà ông Hào không xa là nhà ông Nguyễn Đáng (57 tuổi). Sau vụ vỡ hồ chứa nước, một phần đất của nhà ông Đáng bị nước cuốn sạch. Phía trước, xung quanh nhà hở hàm ếch rộng và sâu. Nhìn qua, căn nhà rất chông chênh.

Toàn bộ đồ đạc trong nhà ông Hào mất sạch.

Suốt 5 ngày liền, ông Đáng nằm vật vạ ngoài đống rơm phía trước nhà vì sợ nhà sập. Ông cho biết cả đời mình chưa bao giờ thấy cái gì khủng khiếp như thế này.

“Nhà cửa, vườn cây của chúng tôi đều bị quét sạch, tan hoang. Giờ tôi già rồi, không biết phải làm gì để sống nữa. Tôi mong chính quyền địa phương, bà con giúp đỡ chúng tôi sớm ổn định lại cuộc sống”, ông Đáng chia sẻ.

Vùng từng là vườn trái cây xanh tốt giờ chìm trong bùn đất.

Còn theo ông Hào, đây là vụ việc ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống người dân. Ông và mọi người rất mong chính quyền địa phương và cơ quan chức năng sớm tìm ra nguyên nhân và giải pháp hỗ trợ, giúp đỡ để bà con ổn định lại cuộc sống.

“Mất thì cũng đã mất hết rồi. Tôi chỉ mong cơ quan chức năng và chính quyền địa phương sớm có giải pháp hỗ trợ, giúp đỡ chúng tôi. Chúng tôi rất mệt mỏi và chán nản rồi”, ông Hào cho hay.

Chủ hồ nước bị vỡ nói “do thiên tai”

Ông Trần Quang Tính, Giám đốc Công ty TNHH thương mại Trang Trại Việt Phong Phú - chủ đầu tư dự án cho rằng hồ chứa nước bị vỡ làm chết người ở Lâm Đồng vừa qua là do mưa lớn bất thường, công trình không thuộc diện phải xin phép xây dựng.

Theo ông này, dung tích hồ dưới 500.000 m³ nên không phải xin phép xây dựng, kèm các điều kiện liên quan. Ngoài ra, chủ đầu tư nhìn nhận sự cố ở trang trại này là "sự cố thiên tai" do mưa lớn kỷ lục.

“Tôi khẳng định do thiên tai. Các ao chứa này không bắt nguồn từ sông suối, mà nằm trên đất nông nghiệp khác, mục đích chứa nước là để phục vụ sản xuất nông nghiệp nội bộ thì không cần xin giấy phép xây dựng. Tôi khẳng định điều đó.

Còn những vị phát biểu sai thì có thể người ta bị nhầm với thể tích tổng 5 ao của tôi. Người ta quy định 1 ao thể tích nhiêu đó thì nó là an toàn, không cần xin giấy phép xây dựng. Còn dự án này dài tới 5 km, có 5 ao thì tổng dung tích cả 5 mới ra 900.000 m³. Ao bị sự cố trong thiết kế của tôi là 400.000 – 450.000 m³, với diện tích khoảng 15 ha.

Khi tới mùa nắng thì trên ao này tôi trồng lúa bán ngập. Độ sâu trung bình ao khoảng 2,5 - 3 m. Tính ra, dung tích chưa tới 450.000 m³, thì nằm dưới ngưỡng phải xin phép xây dựng (500.000 m³). Vì vậy, tôi khẳng định việc thiết kế ao, tư vấn cho tôi làm là đúng. Dự án của tôi được các đoàn công tác của tỉnh thanh tra tiến độ liên tục, tôi có báo cáo hằng 6 tháng về tiến độ này”, ông Tính nói.

Đề cập đến trách nhiệm của công ty đối với vụ việc, ông Tính cho hay: “Tôi đang làm việc với cơ quan chức năng và cơ quan chức năng sẽ có đánh giá. Dĩ nhiên đối với tôi là phải có lập luận, có kiến thức thì tôi mới làm dự án này. Tôi là người trong cuộc. Nhiều khi lãnh đạo địa phương mới lên thì có thể chưa nắm hết. Việc đó chờ cơ quan chức năng kết luận. Còn tôi không hề trốn tránh trách nhiệm trong sự cố này. Tôi khẳng định năm nay mưa đột biến nên mới có chuyện đó”.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng cho biết, hiện tại cơ quan công an đã thu thập hồ sơ dự án, vụ việc để điều tra. Riêng việc phát ngôn của ông Trần Quang Tính, Giám đốc Công ty TNHH thương mại Trang Trại Việt Phong Phú - chủ đầu tư dự án thì lúc này sở không thể nói gì thêm vì công an đang nắm toàn bộ hồ sơ. Mọi việc phải chờ kết quả điều tra của cơ quan công an.

“Trước mắt, sở và địa phương đang phối hợp với các cơ quan chức năng phụ giúp bà con dọn dẹp. Thực hiện 4 tại chỗ: lực lượng tại chỗ, chỉ huy tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ. Các lực lượng sẽ cố gắng dọn dẹp nhanh nhất có thể để bà con sớm ổn định cuộc sống. Sở sẽ dùng các nguồn kinh phí từ phòng chống thiên tai để hỗ trợ người dân. Còn các chi phí hỗ trợ người dân thì sẽ thực hiện theo pháp luật quy định”, ông Lộc cho biết thêm.