Việt Nam ghép tạng cao nhất Đông Nam Á nhưng tỷ lệ hiến thấp nhất thế giới

Thông tin được thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết tại hội thảo "Tăng cường vai trò truyền thông, vận động hiến tặng mô, tạng từ người hiến sau khi chết/chết não" ngày 5/3 do Bộ Y tế, Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người và các đơn vị phối hợp tổ chức.

Ghép mô, tạng là thành tựu y học quan trọng, giúp cứu sống và cải thiện chất lượng sống cho hàng nghìn người bệnh suy tạng giai đoạn cuối. Tổng số ca ghép tạng tính từ năm 1992 đến nay là hơn 9.500 trường hợp; tổng số người đăng ký hiến tạng trong cả nước là hơn 102.000.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Như Loan)

Trong năm 2024, số lượng người đăng ký hiến mô tạng tăng nhanh, gấp 3 lần so với con số trước đó và số ca chết não hiến mô tạng tăng 173% so với năm 2023.

Hiện nay nguồn hiến tạng từ người chết/chết não vẫn khan hiếm, trong khi nhu cầu ghép tạng ngày càng tăng. Việt Nam có tỷ lệ ghép tạng cao nhất Đông Nam Á (hơn 1.000 ca/năm) nhưng tỷ lệ hiến tạng sau chết lại thuộc nhóm thấp nhất thế giới. 

“Hàng nghìn người bệnh vẫn chờ đợi, nhiều người không có cơ hội vì thiếu nguồn hiến. Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức cộng đồng còn hạn chế, công tác truyền thông, vận động chưa hiệu quả", ông Thuấn nói.

Hiện chưa có cơ chế, chính sách rõ ràng cho hoạt động tư vấn hiến tặng mô, tạng từ người chết não, chết tim. Chỉ một số bệnh viện thành lập được tổ tư vấn, vận động hiến tạng do chưa có chế độ đãi ngộ phù hợp.

Công tác truyền thông dù được đẩy mạnh nhưng chưa đủ rộng và hiệu quả, nhiều người dân vẫn e ngại, hiểu biết hạn chế, thậm chí lo ngại về tâm linh, đạo đức.

Ở nhiều nước phát triển, tư vấn hiến tặng mô, tạng tại bệnh viện là một phần quan trọng trong hệ thống y tế. Đội ngũ tư vấn được đào tạo bài bản, hưởng chế độ đãi ngộ hợp lý, giúp gia đình người bệnh hiểu rõ ý nghĩa nhân văn của hiến tạng và đưa ra quyết định đúng đắn. Đây là mô hình Việt Nam cần nghiên cứu, áp dụng phù hợp.

Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ, giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, dự kiến trong năm nay sẽ thực hiện sửa đổi, bổ sung Luật Hiến mô tạng 2026, trong đó cho phép người chết tim hiến tạng. Đồng thời hoàn thiện và trình Bộ Y tế ban hành các quy định về tiêu chí đưa vào danh sách chờ ghép quốc gia; tiêu chí cấp cứu của người chờ ghép tim, gan, phổi, tụy, thận… và họp hội đồng điều phối định kỳ.

 https://vtcnews.vn/viet-nam-ghep-tang-cao-nhat-dong-nam-a-nhung-ty-le-hien-thap-nhat-the-gioi-ar929857.html