Vì sao Tổng thống Mỹ rút quân khỏi Syria?

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 19-12 thông báo quyết định rút toàn bộ khoảng 2.000 quân ra khỏi Syria sau khi tuyên bố Washington đã đánh bại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở đó. Toàn bộ binh sĩ Mỹ ở Syria dự kiến rút đi trong vòng 60 - 100 ngày. Nữ phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders nhấn mạnh Mỹ đang chuyển tiếp sang một giai đoạn chiến dịch mới và rút quân không có nghĩa là chấm dứt chiến dịch chống IS.

Theo đài Deutsche Welle (Đức), ông chủ Nhà Trắng đã phớt lờ sự thuyết phục của các cố vấn quân sự và an ninh, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis. Báo The Washington Post nhận định diễn biến này phần nào cho thấy ảnh hưởng và vai trò đang giảm dần của ông Mattis, người từng lập luận sứ mệnh chống khủng bố ở Syria chưa kết thúc và việc rút quân sẽ làm tăng hỗn loạn tại khu vực cũng như gây thêm rắc rối cho Mỹ trong tương lai.

Lực lượng Dân chủ Syria và binh sĩ Mỹ tuần tra ở Hasakah - Syria, gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ hôm 4-11 Ảnh: REUTERS

Những người phản đối đặc biệt lo ngại nguy cơ các tay súng IS tập hợp trở lại. Nhà phân tích Mona Yacoubian của Viện Hòa bình Mỹ (USIP) nói với đài Deutsche Welle rằng cuộc chiến chống IS còn lâu mới kết thúc, nhất là khi chính Washington ước tính còn đến 30.000 tay súng của nhóm này tại Syria. Ngay cả Thượng nghị sĩ Lindsay Graham, người thường ủng hộ ông Trump, cũng gọi quyết định trên là thảm họa và cho rằng "chiến thắng lớn nhất là IS và Iran". Chưa hết, chuyện Mỹ rút quân đột ngột có thể bị xem là phản bội các tay súng đồng minh người Kurd đang sát cánh trong cuộc chiến chống IS, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của nước này.

Quyết định bất ngờ của ông Trump còn khiến một số đồng minh sửng sốt. Chính phủ Anh nói không tán thành đánh giá IS đã bị đánh bại trong lúc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước ông sẽ điều nghiên quyết định của Mỹ và bảo đảm an ninh cho chính mình. Ở chiều ngược lại, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova, nhận định sự kiện quân Mỹ rút khỏi Syria tạo ra triển vọng cho một giải pháp chính trị ở nước này, theo đài Sputnik.

Giới phân tích nhận định Nga, Iran và phong trào Hezbollah xem việc Mỹ rút quân là một thắng lợi lớn. Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad cảm thấy an tâm củng cố quyền lực và tập trung sức mạnh quân sự để đối phó các mối đe dọa khác. Trái lại, người Kurd sẽ rơi vào tình thế phải chống đỡ cả quân đội Syria và các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ, theo đài NPR.

Báo Nga Vzglyad lý giải: Một trong những nguyên nhân quan trọng nhất khiến Mỹ rút quân khỏi Syria là vì mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ. Ở Syria, người Mỹ ủng hộ người Kurd - vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là mối đe dọa thường trực với họ. Người Mỹ ở lại Syria càng lâu sẽ càng làm tổn hại mối quan hệ vốn đã xấu đi với Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu mất Ankara, vị thế của Washington trong khu vực sẽ suy yếu một cách nghiêm trọng.

Đối với Nga, hệ quả quan trọng nhất của sự kiện Mỹ rút quân khỏi Syria cũng liên quan đến Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Recep Erdogan khi đó sẽ cân nhắc chọn lựa giữa Mỹ và Nga. Liệu nhà lãnh đạo này có bắt đầu chơi "quân bài Mỹ" chống lại Nga hay không, như đã từng thử hồi tháng 11-2015 sau khi bắn rơi máy bay ném bom của Nga ở biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ?

LỤC SAN

Mỹ rút toàn bộ nhân viên ngoại giao khỏi Syria trong 24 giờ Bộ Ngoại giao Mỹ rút toàn bộ nhân viên khỏi Syria, trong khi quân đội Mỹ cần 60-100 ngày để đưa binh sĩ về nước ...

TT Trump tuyên bố chiến thắng IS, chuẩn bị rút quân khỏi Syria Chính phủ Mỹ cân nhắc rút hết quân khỏi Syria khi chiến dịch chống khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại chiến ...