Sau một năm xung đột, theo dữ liệu vệ tinh của Liên hợp quốc (LHQ), 2/3 các công trình trước xung đột của Gaza, hơn 163.000 tòa nhà, đã bị hư hại hoặc san phẳng. Khoảng một phần ba là các tòa nhà cao tầng. LHQ ước tính hiện có hơn 42 triệu tấn gạch đá vụn tại Gaza.
Con số này gấp 14 lần tổng lượng đống đổ nát tích tụ ở Gaza từ năm 2008 cho đến khi xung đột nổ ra một năm trước và gấp hơn 5 lần lượng còn lại sau Trận chiến Mosul diễn ra từ năm 2016 - 2017 ở Iraq. Nếu tập trung hết tại một địa điểm, nó sẽ lấp đầy 11 Kim tự tháp Giza - Kim tự tháp lớn nhất Ai Cập. Và các đống đổ nát tại Gaza đang tăng lên từng ngày.
LHQ đang hỗ trợ Gaza xử lý đống đổ nát. Một nhóm công tác xử lý mảnh vỡ do LHQ đứng đầu, đang lên kế hoạch cho dự án thí điểm tại Khan Younis và TP Deir El-Balah để dọn dẹp các mảnh vỡ ven đường vào tháng 10. Ông Alessandro Mrakic tại Chương trình phát triển LLHQ (UNDP), đồng chủ trì nhóm công tác, nói: "Thách thức rất lớn. Đây sẽ là một hoạt động quy mô, nhưng đồng thời, điều quan trọng là chúng ta phải bắt đầu ngay bây giờ". Trong khi đó, khi được hỏi về những đống đổ nát, cơ quan thuộc Bộ Quốc phòng Israel phụ trách điều phối các vấn đề dân sự ở các vùng lãnh thổ của Palestine (COGAT) cho biết họ nhắm đến mục tiêu cải thiện việc xử lý chất thải và sẽ phối hợp với LHQ để mở rộng những nỗ lực đó. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận chi tiết về kế hoạch trong tương lai vẫn chưa diễn ra.
Ngoài ra, ông Alessandro Mrakic cho biết, lẫn trong đống đổ nát còn có nhiều quả bom chưa nổ và các thi thể chưa được tìm thấy. Theo cơ quan y tế Palestine, con số này là 10.000 người. Đáng chú ý, các quan chức LHQ quan ngại một số mảnh vỡ có nguy cơ gây thương tích lớn. Theo Chương trình Môi trường LHQ (UNEP), ước tính có khoảng 2,3 triệu vật liệu đổ nát có thể bị ô nhiễm. Sợi amiăng từ các công trình đổ vỡ có thể gây ung thư thanh quản, buồng trứng và phổi khi hít phải.
Đống đổ nát của Gaza trước đây đã được sử dụng để giúp xây dựng cảng biển. LHQ hy vọng có thể tái chế một phần các đống đổ nát để dành cho mạng lưới đường bộ và củng cố bờ biển. Tuy nhiên, gia tăng tái chế đồng nghĩa với việc cần nhiều vốn hơn để tài trợ cho các thiết bị như máy nghiền công nghiệp. UNEP cũng cho biết họ cần sự cho phép của chủ sở hữu để dọn dẹp đống đổ nát, tuy nhiên một số hồ sơ về tài sản đã bị mất trong chiến tranh và tình trạng hư hỏng do không kích đã xóa đi ranh rới giữa các công trình.
Ngày đăng: 07:43 | 07/10/2024
Như Thảo / cand.com.vn