Ukraine lên kế hoạch sơ tán nhà máy Azovstal hôm nay

“Hoạt động nhằm sơ tán dân thường ra khỏi nhà máy đã được lên kế hoạch vào hôm nay”, văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết hôm 29/4, nhưng không tiết lộ chi tiết. 

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres sau khi gặp Tổng thống Zelensky cho biết nhiều cuộc thảo luận căng thẳng nhằm sơ tán nhà máy thép đang diễn ra. Nhà lãnh đạo Ukraine khẳng định Kiev sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán khẩn cấp để giải quyết vấn đề sơ tán người dân khỏi Mariupol. 

Ông Guterres gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 26/2 và đồng ý “về nguyên tắc” tạo lập hành lang nhân đạo do Liên hợp quốc và Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) điều phối. Nhà lãnh đạo Nga khi đó nhấn mạnh tình hình ở Mariupol phức tạp nhưng không có giao tranh, và nhà máy Azovstal đã hoàn toàn bị cô lập. 

Nhà máy thép Azovstal - một trong những cơ sở luyện kim lớn nhất châu Âu - là “thành trì” chính còn sót lại của Ukraine ở Mariupol, với một hệ thống đường hầm, nhà kho và boongke được xem là "pháo đài ngầm" để bảo vệ công nhân của nhà máy trong trường hợp bị tấn công. Azovstal bao phủ một diện tích khoảng 11 km vuông và có hệ thống hầm ngầm trải dài 24 km.

Thành phố Mariupol bị bắn phá liên tục kể từ khi chiến dịch quân sự của Nga bắt đầu ngày 24/2. Đến đầu tháng 3, quân đội Nga bao vây nhà máy Azovstal và dần dần giành quyền kiểm soát phần lớn thành phố. Ngày 21/4, ông Putin tuyên bố rằng Mariupol đã được "giải phóng".

Các quan chức Mariupol hiện cảnh báo nguy cơ “dịch bệnh chết người” có thể bùng phát tại thành phố do điều kiện sống không đảm bảo.

Hội đồng thành phố Mariupol nói khoảng 100.000 cư dân (trong tổng số hơn 400.000 cư dân trước chiến tranh) đang ở trong tình trạng nguy hiểm vì các cuộc tấn công của Nga và điều kiện vệ sinh yếu kém, thiếu nước và thực phẩm. Các quan chức Ukraine ước tính cho đến nay có khoảng 21.000 dân thường thiệt mạng ở Mariupol.

Trong khi đó, Nga phủ nhận tấn công dân thường. Theo người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov, Tổng thống Putin đã nói rõ rằng dân thường có thể rời nhà máy, còn quân Ukraine đang kháng cự thì phải hạ vũ khí, và họ sẽ được đảm bảo về tính mạng cũng như chăm sóc y tế. “Còn có thể đàm phán về chủ đề gì trong trường hợp này nữa?”, ông Peskov nhấn mạnh. 

Chiến dịch quân sự của Nga đã chuyển sang giai đoạn hai, tập trung vào việc kiểm soát miền Đông và miền Nam Ukraine. Kiev thừa nhận các lực lượng Nga đang có lợi thế ở phía Đông, kiểm soát được một loạt các ngôi làng ở vùng Donbass.