Với những tác phẩm thủ công mỹ nghệ được xác lập kỷ lục quốc gia, cùng hàng loạt sản phẩm độc bản từ các làng nghề truyền thống, không gian “Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025” trở thành điểm nhấn đặc biệt tại triển lãm Thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025).
Tại đây, vẻ đẹp văn hóa Thăng Long - Hà Nội được khắc họa đậm nét, không chỉ ở chiều sâu lịch sử mà còn qua sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, tạo nên những "nét son" Hà Nội đầy tự hào.
Dấu ấn các kỷ lục
Không gian “Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025” tại triển lãm đã ghi dấu ấn mạnh mẽ với việc trưng bày nhiều sản phẩm được xác lập kỷ lục, thể hiện trình độ tinh xảo, tâm huyết và khát vọng khẳng định bản sắc văn hóa Thủ đô thông qua bàn tay tài hoa của những người thợ thủ công.
Nổi bật là tác phẩm điêu khắc gỗ “Vinh quy bái tổ” của anh em nghệ nhân Bùi Trọng Lăng và Bùi Trọng Quân (xã Kiều Phú), được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục kép: Bức tranh điêu khắc trên gỗ liền khối lớn nhất Việt Nam và tranh khắc gỗ thủ công có số lượng nhân vật nhiều nhất. Với chiều dài 8,33m, cao 1,7m, dày 16cm, tác phẩm tái hiện hành trình trở về làng sau khi đỗ đạt của một tân khoa thời phong kiến, qua 348 nhân vật, 68 cây cổ thụ, hàng trăm chi tiết võng lọng, cờ quạt… Để hoàn thiện tác phẩm, các tác giả đã dành gần 27 tháng với sự tham gia của hàng chục thợ lành nghề.
Là một nghệ nhân với hơn 30 năm gắn bó với nghề chạm khắc gỗ mỹ nghệ, nghệ nhân Đỗ Đức Nghĩa (làng nghề Thiết Úng, xã Thư Lâm) nhận xét: “Cùng là người làm nghề chạm khắc gỗ truyền thống, tôi trân trọng tâm huyết của những người thợ, nghệ nhân làm nên tác phẩm kỳ công này. Họ đã mạnh dạn đổi mới tư duy trong việc tạo nên tác phẩm, khiến mọi người phải nhớ đến thương hiệu làng nghề".
Một tác phẩm từng được xác lập kỷ lục khác cũng được trưng bày tại không gian, là cặp nhẫn “Hạnh phúc vĩnh cửu” của thương hiệu Bảo Tín Mạnh Hải. Với đường kính lên tới 1,5m, dày 10cm, thiết kế trái tim nổi bật và đường nét vàng khối tinh xảo, cặp nhẫn không chỉ là sản phẩm trang sức mà còn là câu chuyện văn hóa về tình cảm, sự gắn bó và truyền thống trong đời sống hiện đại.
Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, chị Phạm Kiều Chinh, nhân viên truyền thông của thương hiệu Bảo Tín Mạnh Hải chia sẻ: “Cặp nhẫn “Hạnh phúc vĩnh cửu” được trưng bày cùng nhiều sản phẩm đặc sắc khác của Bảo Tín Mạnh Hải trong một không gian đậm nét văn hóa Hà Nội. Tại đây, người xem có thể thưởng thức trà sen Tây Hồ, trải nghiệm mặc trang phục cổ và tìm hiểu, thực hành một số công đoạn của nghề kim hoàn”.
Lan tỏa giá trị di sản văn hóa trong dòng chảy hiện đại
Không chỉ dừng ở những kỷ lục, hiện diện tại không gian “Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025” còn có những sản phẩm độc bản được thổi hồn bởi sức sáng tạo không ngừng nghỉ của người thợ thủ công tài hoa và tâm huyết. Đơn cử như bộ sưu tập “Sen trên gỗ lũa” của Nghệ nhân ưu tú Đỗ Văn Cường, Chủ tịch Hội làng nghề chạm khắc gỗ mỹ nghệ Thiết Úng (xã Thư Lâm). Nghệ nhân Đỗ Văn Cường cho biết: “Để gỗ lũa trở thành tác phẩm có hồn, mang lại giá trị nghệ thuật, kinh tế cao, có khi phải mất đến 4-5 tháng để hoàn thiện đi kèm với yêu cầu về tay nghề, con mắt nghệ thuật và tư duy thiết kế của người thợ. Đây chính là điểm giao thoa giữa “nghề” và “nghệ”, giữa di sản và đổi mới”.
Một “nét son Hà Nội” đặc biệt được giới thiệu tại không gian văn hóa Hà Nội chính là nghề làm tơ sen, với dấu ấn của nghệ nhân Phan Thị Thuận, đến từ Công ty TNHH Dâu tằm tơ Mỹ Đức. Những tấm vải tơ sen, bức tranh lụa làm từ tơ sen, cùng các câu chuyện về sản phẩm, thực sự khiến người thưởng lãm khâm phục về sự sáng tạo và tài hoa của các nghệ nhân làng nghề. Bà Đỗ Thị Dung, 72 tuổi, gắn bó với nghề chăn tằm ươm tơ từ năm 19 tuổi, nhiều năm cộng tác cùng nghệ nhân Phan Thị Thuận trong hành trình sáng tạo sản phẩm từ tơ sen, chia sẻ: “Mỗi sợi tơ là bao mồ hôi công sức, nhưng chúng tôi vui vì được làm nghề. Giữ nghề là giữ lại cả một di sản vô cùng quý giá”.
Tham quan không gian trưng bày, trải nghiệm của Hà Nội, Nguyễn Văn Tiến, sinh viên năm thứ 3 Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) hào hứng nói: “Thật tự hào khi Hà Nội, Việt Nam có những sản phẩm tuyệt vời như vậy để giới thiệu với bè bạn quốc tế trong hành trình hội nhập”.
Không gian “Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025” tại triển lãm Thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025) không chỉ là dịp để các nghệ nhân thể hiện tay nghề, mà còn là cơ hội để thế hệ trẻ hiểu hơn về văn hóa dân tộc. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, những không gian như “Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025” còn là lời khẳng định mạnh mẽ rằng, di sản văn hóa không phải là quá khứ tĩnh lặng, mà là nền tảng vững chắc cho sáng tạo và phát triển.
Ngày đăng: 14:42 | 01/09/2025
Mai Hoa / HNM