Tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Ngày 29/4, tại Trụ sở Chính phủ, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chính phủ họp phiên thường kỳ tháng 4/2022. Dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Phạm Bình Minh, Lê Minh Khái; Bộ trưởng, Thủ trưởng các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.

Tại phiên họp này, các thành viên Chính phủ nghe, thảo luận, cho ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2022; tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ; tình hình thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công; tình hình triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và một số vấn đề quan trọng khác.

Báo cáo tại phiên họp cho biết, tiếp nối đà phát triển của quý I, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục khởi sắc trên hầu hết các lĩnh vực, các cân đối lớn được bảo đảm và có dư; nhiều lĩnh vực đạt mức tốt hơn cả những năm trước đại dịch. Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát trong bối cảnh chịu nhiều sức ép, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 2,64% so với cùng kỳ năm trước (mức tăng thấp nhất của tháng 4 trong giai đoạn 2017 - 2022); các cân đối lớn, an ninh lương thực, năng lượng được bảo đảm. Thu ngân sách Nhà nước ước đạt 45,7% dự toán, tăng 13,3%.

Trong tháng 4, sản xuất công nghiệp tăng 2% so với tháng trước và tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước; tính chung 4 tháng tăng 7,5%. Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản đạt kết quả tích cực. Hoạt động thương mại và dịch vụ tháng 4 khá sôi động. Xuất khẩu 4 tháng tăng 16,4%, nhập khẩu tăng 15,7%, xuất siêu khoảng 2,5 tỷ USD. Du lịch phục hồi mạnh mẽ; khách quốc tế tháng 4 gấp 5,2 lần cùng kỳ; 4 tháng tăng 184,7%. Đáng chú ý, hoạt động khởi sự doanh nghiệp nở rộ, số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tăng cao nhất từ trước tới nay với hơn 15 nghìn doanh nghiệp; trong 4 tháng số doanh nghiệp thành lập mới tăng 12,3%, doanh nghiệp trở lại hoạt động tăng 60,6%; tổng số vốn đăng ký bổ sung tăng 39,4% so cùng kỳ.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số được đẩy mạnh; phát triển các mô hình, hoạt động kinh doanh mới, thương mại điện tử… Các hoạt động chăm lo đối tượng chính sách, người nghèo được triển khai tích cực, chu đáo, hiệu quả, tiết kiệm, trong đó có các gói hỗ trợ do ảnh hưởng dịch COVID-19. Các chính sách hỗ trợ người dân thiếu đói giáp hạt tiếp tục được thực hiện. Các hoạt động vui chơi giải trí, văn hóa nghệ thuật từng bước được phục hồi trở lại. Trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; quốc phòng, an ninh được giữ vững; đối ngoại được đẩy mạnh.

Về tình hình triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các bộ, cơ quan và địa phương đã nghiêm túc rút kinh nghiệm, khẩn trương triển khai công việc được giao, đáp ứng thời hạn trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, một số văn bản pháp luật để thực hiện Chương trình vẫn chậm được ban hành, có thể tác động đến hiệu quả thực hiện các chính sách thuộc Chương trình. Các bộ, cơ quan và địa phương cần tập trung hoàn thành dứt điểm các nhiệm vụ, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm của bộ, cơ quan và địa phương trong năm 2022.

Về tình hình giải ngân vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước, 4 tháng năm 2022 ước thanh toán đạt hơn 95.724 tỷ đồng, đạt 18,48% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, xấp xỉ cùng kỳ năm 2021. Trong đó, vốn trong nước là hơn 94.592 tỷ đồng, đạt 19,57% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; vốn nước ngoài là hơn 1.131 tỷ đồng, đạt 3,25% kế hoạch. Còn 17 bộ, cơ quan Trung ương đến nay chưa giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2022.

Các thành viên Chính phủ nhận định, trong thời gian tới tình hình thế giới có những thuận lợi, khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Kinh tế nước ta có độ mở lớn, những biến động của kinh tế thế giới như lạm phát, giá nguyên vật liệu, đứt gãy chuỗi cung ứng... có thể tác động đến ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng, lạm phát, ảnh hưởng đến thu nhập, đời sống nhân dân, nhất là người nghèo, đối tượng dễ bị tổn thương...

Các đại biểu quan tâm, đề xuất các giải pháp nhằm lành mạnh hóa, phát triển an toàn, hiệu quả, bền vững thị trường tín dụng, thị trường chứng khoán, trái phiếu, bất động sản; xử lý hiệu quả các tổ chức tín dụng yếu kém, các dự án thua lỗ kéo dài nhiều năm; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công...

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, trong quý 2/2022 và tháng 4 này, tình hình thế giới vẫn có những diễn biến phức tạp như xung đột Ukraine, biến động giá cả nguyên, nhiên liệu, vận tải trên thế giới; đứt gãy chuỗi lao động, dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp tại một số nước; kinh tế một số thị trường lớn, có quan hệ kinh tế nhiều với Việt Nam sụt giảm; các vấn đề an ninh phi truyền thống có nhiều tiềm ẩn...

Ở trong nước, tuy dịch COVID-19 được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc, song nguy cơ vẫn cao, nhất là sau khi Việt Nam mở cửa du lịch. Các cấp, ngành, địa phương đang triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy giải ngân đầu tư công; triển khai thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội các vùng; tiếp tục giải quyết các vấn đề tồn đọng như đối với các tổ chức tín dụng yếu kém, các dự án thua lỗ...

Bên cạnh đó có những vấn đề mới xuất hiện như thị trường vốn bộc lộ những vấn đề liên quan thể chế và tổ chức thực hiện nên có những biến động. Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo xử lý có lộ trình nhằm lành mạnh hóa thị trường, kiên quyết xử lý các hành vi sai trái, thao túng thị trường tín dụng, thị trường chứng khoán, trái phiếu; bảo vệ tổ chức, cá nhân làm ăn chân chính; không hình sự hóa các hoạt động dân sự, kinh tế... để thị trường phát triển an toàn, hiệu quả, bền vững.

Theo Thủ tướng, việc thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 đạt hiệu quả. Dịch bệnh được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc. Việt Nam có điều kiện mở cửa nền kinh tế, mở cửa du lịch, trường học; cho thấy việc thực hiện chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với tình hình; việc tiêm vaccine cho các đối tượng cơ bản hoàn thành theo kế hoạch.

Mặc dù vậy, nguy cơ dịch bệnh tiếp tục tiềm ẩn phức tạp. Do đó, công tác phòng, chống dịch COVID-19 cần tiếp tục được quan tâm, tập trung. Trong đó, thúc đẩy việc tiêm vaccine mũi thứ 3 đầy đủ cho các đối tượng và tiêm vaccine cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi an toàn, hiệu quả, phù hợp với tình hình.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, khởi sắc trên tất cả các lĩnh vực: Kinh tế vĩ mô ổn định; các cân đối lớn được đảm bảo; an ninh quốc phòng được giữ vững; đối ngoại được tăng cường; công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường; các vấn đề tồn đọng nhiều năm và các vấn đề mới nổi lên được chỉ đạo, xử lý kịp thời; công tác thông tin, truyền thông được tăng cường, phát huy hiệu quả; việc xây dựng thể chế, tổ chức thực thi pháp luật được quan tâm; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được đảm bảo, niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước được củng cố, tăng cường; uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng lên.

“Những kết quả đạt được trong tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2022 là rất đáng mừng, tạo niềm tin và cơ sở nền tảng để chúng ta sớm phục hồi, phát triển. Có được kết quả này là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sáng suốt, toàn diện của Đảng, của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước mà đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự đồng tình, ủng hộ và tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp, sự hỗ trợ, giúp đỡ của ban bè quốc tế”, Thủ tướng khẳng định.

Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng chỉ rõ một số khó khăn, thách thức như: Ổn định kinh tế vĩ mô gặp nhiều thách thức; các cân đối lớn tiềm ẩn rủi ro. Áp lực lạm phát tăng, nợ xấu có xu hướng tăng. Sự phục hồi kinh tế diễn ra không đồng đều. Các rủi ro tài chính và bất bình đẳng có dấu hiệu gia tăng. Giải ngân vốn đầu tư công còn chậm. Triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội còn chậm. Đời sống một bộ phận nhân dân còn khó khăn; xảy ra nhiều vụ trẻ em đuối nước, tự tử thương tâm...

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định, bước sang tháng 5/2022, tình hình vẫn còn những khó khăn, diễn biến khó lường. Tháng 5 và thời gian tới đất nước có nhiều sự kiện, hoạt động, nhiệm vụ quan trọng như: cả nước có kỳ nghỉ lễ 30/4 -1/5; tiếp sau đó Ban chấp hành Trung ương khóa XIII tổ chức Hội nghị lần thứ 5; Quốc hội khóa XV tổ chức Kỳ họp thứ 3; Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt kỷ niệm 45 năm quan hệ đối thoại ASEAN - Hoa Kỳ; tổ chức SEA Games 31...

Về nhiệm vụ cụ thể trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, mục tiêu vẫn là giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa chủ động, linh hoạt, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất; phát triển thị trường vốn minh bạch, lành mạnh, an toàn, bền vững.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế; cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Khẩn trương, quyết liệt hơn trong việc tập trung chỉ đạo triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đề ra tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và phải triển khai nhanh, đúng, đủ, để người dân, doanh nghiệp được hưởng thụ sớm, hưởng thụ thật. Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo thành lập các Ban Chỉ đạo triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và phân công cụ thể các Phó Thủ tướng phụ trách các nhiệm vụ cụ thể. "Các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là người đứng đầu phải chủ động giải quyết các nhiệm vụ và đề xuất các giải pháp theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn", Thủ tướng chỉ rõ.

Thủ tướng đề nghị tập trung cao độ đẩy mạnh thực hiện các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, nhất là vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài; rà soát, điều chuyển kế hoạch vốn giữa các dự án chậm giải ngân sang các dự án có tiến độ giải ngân tốt, còn thiếu vốn; khẩn trương hoàn thiện, trình phương án xử lý các vấn đề trong các kết luận họp Thường trực Chính phủ, Chính phủ thường kỳ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ như về phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước năm 2021, về xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài.

Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, tháo gỡ các rào cản, vướng mắc cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh, khơi thông điểm nghẽn về huy động, sử dụng nguồn lực trong nền kinh tế; đẩy nhanh lộ trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; theo dõi chặt chẽ thị trường, giá cả hàng hóa, bảo đảm cân đối cung - cầu, điều hành, bình ổn giá phù hợp; bảo đảm cung ứng, lưu thông hàng hóa, cân đối về điện, xăng dầu; đẩy nhanh tiến độ các dự án về nguồn và lưới điện, chủ động phương án sản xuất, vận hành hệ thống điện, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong mùa cao điểm nắng nóng sắp tới; theo dõi sát tình hình thiên tai, mưa lũ để có giải pháp ứng phó phù hợp; có biện pháp kiểm soát và ngăn chặn dịch tả lợn Châu Phi lây lan, gây ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh đó, theo dõi sát diễn biến kinh tế thế giới, nhất là tình hình lạm phát, giá cả các mặt hàng nhiên liệu và vật tư chiến lược, phân tích, dự báo, xây dựng trước các kịch bản phù hợp, phương án ứng phó kịp thời để điều hành sản xuất trong nước, cân đối cung cầu và bình ổn giá; quyết liệt, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ điều hành, bảo đảm thống nhất, xuyên suốt, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở; xử lý nghiêm các sai phạm, không để thao túng, lũng đoạn thị trường.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, phải triển khai hiệu quả mở cửa lại hoạt động du lịch trong điều kiện bình thường, bảo đảm an ninh, an toàn, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ khách du lịch, nhất là trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, đẩy nhanh tốc độ phục hồi du lịch; chuẩn bị Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2022, bảo đảm an toàn, nghiêm túc, chất lượng; khẩn trương hoàn tất công tác chuẩn bị, tổ chức SEA Games 31 thành công, hiệu quả, tiết kiệm, góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Về các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, đối ngoại, Thủ tướng yêu cầu tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội và công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế gắn với phòng, chống dịch; giữ vững chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia; đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế, bảo đảm lợi ích quốc gia.

Thủ tướng chỉ đạo, tăng cường thông tin truyền thông, kết nối các nền tảng, đảm bảo an ninh, an toàn mạng thông tin; chủ động đấu tranh, phản bác các thông tin xấu độc, tiêu cực, sai sự thật, tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin của nhân dân, tạo động lực thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ. Đặc biệt tăng cường các thông tin cảnh báo, khuyến cáo, hướng dẫn, giải thích để người dân hiểu, ủng hộ thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh, trật tự, an toàn xã hội./.