Tân Bộ trưởng Quốc phòng được ví như 'Tiểu Merkel' của Đức

Chủ tịch đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU), tân Bộ trưởng Quốc phòng Đức Annegret Kramp-Karrenbauer. Ảnh: Reuters.

Chủ tịch đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) Annegret Kramp-Karrenbauer, hay còn được gọi với biệt danh AKK (viết tắt các ký tự đầu trong tên của bà), hôm 17/7 nhận quyết định bổ nhiệm chức Bộ trưởng Quốc phòng Đức. Bà sẽ tuyên thệ nhậm chức tại quốc hội Đức vào tuần sau để thay thế bà Ursula von der Leyen, người sẽ đến Brussels để giữ vị trí Chủ tịch Ủy ban châu Âu.

Nhận một chức vụ quyền lực trong chính quyền liên bang Đức là dấu hiệu cho thấy Kramp-Karrenbauer đang được Thủ tướng Angela Merkel nhắm đến như một ứng viên kế nhiệm sáng giá khi bà hết nhiệm kỳ thứ 5 vào năm 2021.

Sự trỗi dậy của bà Kramp-Karrenbauer gây bất ngờ, vì nhiều người trước đó cho rằng ghế Bộ trưởng Quốc phòng sẽ được trao cho Bộ trưởng Y tế Jens Spahn. Bà Kramp-Karrenbauer cũng từng nói rằng sẽ bỏ qua vị trí bộ trưởng để tập trung quyền lực trong đảng. Nhưng quyết định bổ nhiệm hôm 17/7 là ví dụ rõ nét cho thấy trong hoạt động chính trị, điều quan trọng nhất là xuất hiện đúng nơi, đúng lúc.

Cách đây hai năm, Kramp-Karrenbauer mới chỉ là Thủ hiến bang Saarland, tây nam Đức. Tuy nhiên, bà nổi lên như một ngôi sao chính trị của CDU vào tháng 3/2017, khi dẫn dắt đảng này giành chiến thắng dễ dàng trong cuộc bầu cử hội đồng lập pháp bang Saarland với 40,7% phiếu bầu.

Thời điểm đó, đảng Dân chủ Xã hội (SDU) của ứng viên thủ tướng Đức Martin Schulz đang dẫn điểm trong các cuộc khảo sát thăm dò dư luận, nhưng cuối cùng chỉ nhận được 29,6% phiếu bầu trong cuộc bầu cử bang Saarland. Kramp-Karrenbauer là người đầu tiên làm chệch hướng "đoàn tàu Schulz", dẫn đến việc đảng SDU chỉ nhận được 20,5% phiếu bầu trong cuộc tổng tuyển cử liên bang vào tháng 9/2017.

Sau một đêm, Kramp-Karrenbauer đã "vụt sáng" trở thành ngôi sao chính trị quốc gia. Đó là sự trỗi dậy bất ngờ của một nữ chính trị gia dường như từ lâu đã muốn an phận ở chiếc ghế thủ hiến bang Saarland. Đến năm 2019, bà được bầu thay thế Angela Merkel giữ vị trí chủ tịch CDU, đảng chính trị lớn nhất nước Đức.

Kramp-Karrenbauer sinh ra ở ngôi làng nhỏ Volklingen thuộc huyện Saarbrucken, bang Saarland, là con út trong gia đình có 6 anh chị em. Từ khi còn nhỏ, bà đã ham mê đọc sách, thường mượn sách văn học Nga và Đức từ thư viện địa phương.

Bà đã kết hôn và có ba người con. Chồng bà, ông Helmut Karrenbauer, một kỹ sư mỏ, là người cực kỳ hâm mộ tài năng chính trị của vợ mình. Khi sự nghiệp chính trị của vợ cất cánh, Karrenbauer về hưu sớm để ở nhà chăm sóc con cái.

Kramp-Karrenbauer gia nhập đảng CDU vào năm 1981 lúc mới 19 tuổi, sau khi lấy bằng thạc sĩ khoa học chính trị, và dần thăng tiến trong tổ chức thanh niên của CDU tại địa phương. Đến tháng 5/2011, với số phiếu ủng hộ 97%, bà được bầu làm nữ lãnh đạo đầu tiên của chi nhánh CDU ở bang Saarland.

Bà là nữ bộ trưởng nội vụ đầu tiên của chính quyền bang Saarland trong giai đoạn 2001-2004. Năm 2011, bà được bầu làm thủ hiến bang Saarland sau khi thành lập liên minh với đảng Xanh và đảng trung hữu Dân chủ Tự do (FDP).

Sau khi tái đắc cử chức Thủ hiến bang Saarland năm 2017, Kramp-Karrenbauer tuyên bố hài lòng với việc phục vụ người dân tại bang này. Tuy nhiên, lúc bấy giờ, Kramp-Karrenbauer đã được đồn đoán là người kế nhiệm tiềm năng của bà Merkel giữa lúc đảng CDU đánh mất sự ủng hộ của cử tri trong các cuộc thăm dò dư luận trên toàn quốc và cần "dòng máu mới".

Năm 2018, Thủ tướng Merkel gọi điện cho Kramp-Karrenbauer, đề nghị bà trở thành tân tổng bí thư CDU. Bà chấp nhận đề nghị này và được bầu với tỷ lệ phiếu ủng hộ lên đến 98,87% trong cuộc họp của đảng CDU hồi tháng 2/2018.

Đến tháng 12, tại hội nghị thường niên CDU, Kramp-Karrenbauer được bầu làm chủ tịch đảng. Bà giành chiến thắng sít sao trước Friedrich Merz, cựu chủ tịch liên minh chính trị CDU/CSU (đảng Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo) tại quốc hội Đức, với 51,8% phiếu ủng hộ.

Trong bài phát biểu từ giã vai trò chủ tịch CDU, bà Merkel đã ca ngợi chiến thắng ngoạn mục của Kramp-Karrenbauer trong cuộc bầu cử bang Saarland vào năm 2017, một động thái cho thấy bà ủng hộ Kramp-Karrenbauer trong cuộc chạy đua vào ghế chủ tịch đảng.

Kramp-Karrenbauer được xem là nhà chính trị có nhiều nét tương đồng với bà Merkel, vì vậy, bà được báo chí Đức gọi là "Merkel 2.0" hay "Tiểu Merkel". Hai người đã làm việc với nhau trong nhiều năm và phong cách bình dị của Kramp-Karrenbauer khá giống với cách làm việc của bà Merkel.

Kramp-Karrenbauer là người yêu thích các lễ hội hóa trang. Bà thường mang bộ tóc giả màu sáng trắng và trang phục sặc sỡ trong những sự kiện như vậy. Năm 2017, bà thậm chí hóa trang thành nữ nhân viên vệ sinh của hội đồng lập pháp bang Saarland và giành được giải thưởng cho màn trình diễn này.

Kramp-Karrenbauer (trái) và Thủ tướng Đức Angela Merkel. Ảnh: AFP.

Tương tự như Merkel, Kramp-Karrenbauer thăng tiến trên chính trường nhờ củng cố các liên minh chính trị lớn. Kramp-Karrenbauer dường như nhận ra rằng dù có nhiều mối liên hệ với Merkel, bà vẫn cần thúc đẩy sự đoàn kết trong đảng CDU với tư cách là chủ tịch đảng.

Sau khi được bầu làm chủ tịch CDU, Kramp-Karrenbauer lập tức bác bỏ các ý kiến cho rằng bà là "phiên bản Merkel thu nhỏ".

"Tôi nghe nhiều người mô tả tôi là phiên bản thu nhỏ (của bà Merkel) hay chỉ là người kế tục của bà Merkel. Nhưng tôi đứng đây với tư cách cá nhân, với tư cách là người mẹ của ba đứa con, với tư cách là cựu bộ trưởng nội vụ và thủ hiến bang Saarland, người đã phục vụ bang này trong 18 năm và hiểu ý nghĩa của vai trò lãnh đạo. Và vai trò lãnh đạo đó liên quan đến sức mạnh nội tại hơn là những lời nói to tát", bà nói với những đại biểu dự hội nghị thường niên của CDU.

Kramp-Karrenbauer nhấn mạnh cử tri kỳ vọng các lãnh đạo dành ít sự tập trung vào các chủ đề "đao to búa lớn" và dành nhiều thời gian hơn cho các vấn đề mà họ đang phải xoay sở trong cuộc sống thường ngày.

Kramp-Karrenbauer được đánh giá là nhà chính trị thực dụng, điềm đạm với phong cách thẳng thắn, đơn giản, không phô trương. Dù nhìn chung tán thành chính sách tị nạn mà bà Merkel thực hiện vào năm 2015, Kramp-Karrenbauer cho rằng đó là một ngoại lệ vì mục đích nhân đạo và nhấn mạnh chính sách này không được lặp lại.

Ủng hộ lập trường tự do về nữ quyền và lương tối thiểu, song bà cũng theo đuổi một số quan điểm bảo thủ. Là một tín đồ Cơ đốc giáo, bà phản đối phá thai, hôn nhân đồng giới và bày tỏ lo ngại về việc trao cho các cặp đồng giới quyền nhận con nuôi đầy đủ.

Tuy vậy, với việc nhiều năm làm lãnh đạo bang, Kramp-Karrenbauer được cho là chỉ quen với các vấn đề nội bộ của Đức và có ít kinh nghiệm trong chính sách đối ngoại và an ninh. Với việc đưa Kramp-Karrenbauer ngồi vào ghế Bộ trưởng Quốc phòng, bà Merkel dường như muốn bù đắp cho người kế nhiệm mình những kinh nghiệm này để giành lợi thế trong cuộc tổng tuyển cử liên bang năm 2021.

Hồng Vân (Theo DW, BBC, Telegraph)