Sáng mai 11/7, hai cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao hầu tòa vụ “chuyến bay giải cứu”

Trong vụ án này, bị cáo Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) được xác định đã 37 lần nhận hối lộ với tổng số tiền 21,5 tỷ đồng. Bị cáo Vũ Hồng Nam (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) hai lần nhận hối lộ số tiền gần 2 tỷ đồng.

Bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao) nhận hối lộ 32 lần với tổng số tiền hơn 25 tỷ đồng. Bị cáo Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) nhận hối lộ 253 lần với tổng số hơn 42,6 tỷ đồng.

Bị cáo Chử Xuân Dũng, cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhận hối lộ 7 lần với số tiền hơn 2 tỷ đồng. Bị cáo Trần Văn Tân (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam) nhận hối lộ 9 lần với số tiền 5 tỷ đồng. Bị cáo Nguyễn Quang Linh (cựu Trợ lý của Phó Thủ tướng Chính phủ) nhận hối lộ 5 lần với số tiền hơn 4,2 tỷ đồng...

Cùng bị truy tố về tội “Nhận hối lộ” là một số đại sứ, cán bộ ngoại giao làm việc tại Nhật Bản, Malaysia, Nga, Angola.

Theo quyết định đưa vụ án ra xét xử, hiện có 105 luật sư tham gia bào chữa cho 54 bị cáo tại phiên tòa. Hai bị cáo cùng có 6 luật sư bào chữa là Vũ Hồng Quang (cựu cán bộ Cục Hàng không Việt Nam) và Nguyễn Thị Thanh Hằng (Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ và du lịch Bầu trời xanh). 

Cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng có 3 luật sư bào chữa; cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự Việt Nam Nguyễn Thị Hương Lan, cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự Việt Nam Đỗ Hoàng Tùng, cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chử Xuân Dũng cũng có 3 luật sư bào chữa…

Hội đồng xét xử sơ thẩm gồm 5 thành viên do Thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa phiên tòa. Năm kiểm sát viên của Viện KSND tối cao và Viện KSND TP Hà Nội được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử tại phiên tòa. Theo kế hoạch, phiên tòa sơ thẩm diễn ra trong một tháng.

Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, từ tháng 4/2020 đến tháng 1/2022, Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) đã tập hợp, đề xuất lãnh đạo Chính phủ phê duyệt tổ chức thực hiện 772 chuyến bay đưa công dân từ nước ngoài về nước, trong đó 400 chuyến bay giải cứu và 372 chuyến bay combo.

Quá trình cấp phép các chuyến bay công dân tự trả phí, một số cán bộ có nhiệm vụ, quyền hạn tại Bộ Ngoại giao đã tạo thành nhóm lợi ích, đưa ra nhiều yêu cầu, gây khó khăn khiến các doanh nghiệp phải tìm cách tiếp xúc, gặp gỡ, thỏa thuận và ra giá chung chi cho mỗi chuyến bay giải cứu.

Bị cáo Tô Anh Dũng, thời điểm giữ chức vụ là Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, trực tiếp chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch tổ chức chuyến bay theo đề xuất của Cục Lãnh sự trước khi xin ý kiến của tổ công tác 5 bộ gồm: Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Giao thôngVận tải.

Biết được vai trò của bị cáo Tô Anh Dũng, 13 cá nhân đại diện doanh nghiệp đã tìm cách tiếp cận, móc nối, đặt vấn đề để bị cáo Tô Anh Dũng giải quyết các thủ tục liên quan đến cấp phép “chuyến bay giải cứu” đưa công dân về nước khi xảy ra dịch COVID-19.

Trong các lần gặp nhau đầu tiên, bị cáo Tô Anh Dũng đã đồng ý với các doanh nghiệp về việc sẽ hỗ trợ, chỉ đạo cán bộ cấp dưới tại Cục Lãnh sự làm thủ tục, giúp xin cấp phép bay được cấp phép, tổ chức chuyến bay combo.

Bị cáo Tô Anh Dũng và đại diện 13 doanh nghiệp dù không thỏa thuận về số tiền sẽ phải chung chi, nhưng cả hai bên đều hiểu việc doanh nghiệp được tham gia tổ chức chuyến bay sẽ có lợi nhuận.

Tháng 5/2020, tại phòng làm việc của mình, bị cáo Tô Anh Dũng và bị cáo Hoàng Diệu Mơ (Tổng Giám đốc Công ty TNHH thương mại du lịch và dịch vụ hàng không An Bình) đã giới thiệu công ty của bị cáo Mơ với Hãng Hàng không Vietnam Airlines để tổ chức chuyến bay combo.

Sau đó, bị cáo Tô Anh Dũng đã 8 lần nhận hối lộ của bị cáo Hoàng Diệu Mơ tổng số tiền 8,5 tỷ đồng, trong đó 6 lần, bị cáo Tô Anh Dũng nhận tiền tại phòng làm việc và 2 lần nhận tiền ở gần cổng trụ sở Bộ Ngoại giao.

Ngoài ra, 29 lần khác, bị cáo Tô Anh Dũng nhận tiền của các doanh nghiệp trong vụ “chuyến bay giải cứu” cũng diễn ra tại phòng làm việc của mình, ngoài quán cà phê hoặc nhà hàng.

Đối với bị cáo Nguyễn Quang Linh, cáo trạng xác định, khi đảm nhiệm vị trí công tác là Trợ lý của Phó Thủ tướng Chính phủ, có nhiệm vụ tham mưu, đề xuất phê duyệt chuyến bay cho cơ quan, tổ chức.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện công vụ, bị cáo Nguyễn Quang Linh đã lợi dụng vị trí công tác giúp Công ty Lữ Hành Việt, Công ty ATA, Investco được phê duyệt nhiều chuyến bay giải cứu trong dịch COVID-19 khi chưa có sự thống nhất, đề xuất của Tổ công tác 5 Bộ.

Trên cương vị công tác, bị cáo Nguyễn Quang Linh đã giúp các công ty trên được phê duyệt gần 30 chuyến bay giải cứu, chuyến bay combo trong thời điểm dịch. Kết quả điều tra xác định, bị cáo Nguyễn Quang Linh đã nhận hối lộ của Công ty Lữ Hành Việt và bị cáo Nguyễn Mai Anh tổng số tiền 180.000 USD và 100 triệu đồng, tương đương hơn 4,2 tỷ đồng...