Phó tổng thống "dân chơi" châu Phi

Trên Instagram của Teodoro Nguema Obiang ngập tràn những hình ảnh đi du lịch khắp thế giới, lái siêu xe và dùng bữa trong những nhà hàng hạng nhất. Ông thậm chí mời những ngôi sao hiphop như Wyclef Jean biểu diễn tại những bữa tiệc xa hoa của mình.

Nhưng Teodoro không đơn thuần chỉ là một ngôi sao trên mạng xã hội, ông là Phó tổng thống của Cộng hòa Guinea Xích đạo, một quốc gia nhỏ ở Tây Phi sở hữu nguồn dầu mỏ dồi dào. Teodoro Obiang Nguema, cha của Teodoro, là Tổng thống tại nhiệm lâu nhất thế giới, người đã lãnh đạo Guinea Xích đạo 40 năm qua.

Teodoro Nguema Obiang, phó tổng thống của Cộng hòa Guinea Xích đạo. Ảnh: AFP

Tổng thống Obiang Nguema có 5 vợ, trong đó Teodoro, 51 tuổi, là con trai cả với người vợ đầu, hiện là đệ nhất phu nhân nước này. Teodoro từng hẹn hò với một số người mẫu, diễn viên và cựu hoa hậu Đan Mạch Christina D. Mikkelsen nhưng không đi đến hôn nhân và hiện vẫn độc thân.

Teodoro từng học tại một trường tư thực Pháp. Năm 22 tuổi, anh được công ty năng lượng Walter International, vốn có cổ phần trong các mỏ dầu ngoài khơi của Guinea Xích đạo, tài trợ 3.400 USD để theo học chương trình tiếng Anh tại đại học Pepperdine, bang California, Mỹ. Tuy nhiên, Teodoro chỉ dành số tiền này để thuê khách sạn hạng sang và mua sắm thay vì đến trường và bỏ học sau 5 tháng.

Teodoro sau đó trở thành cố vấn tổng thống và giữ chức Bộ trưởng Nông Lâm trong 15 năm. Năm 2012, Teodoro được bổ nhiệm làm phó tổng thống thứ hai và sau 4 năm tiếp tục được thăng chức là phó tổng thống thứ nhất phụ trách quốc phòng và an ninh, chức vụ mà theo hiến pháp, ông sẽ được quyền kế vị quyền lãnh đạo đất nước khi cha nghỉ hưu.

Trong khi những số liệu từ Ngân hàng Thế giới vào năm 2017 cho thấy ba phần tư dân số Guinea Xích đạo đang sống dưới mức đói nghèo thì gia đình Obiang nói chung và Teodoro nói riêng lại sở hữu khối tài sản lên tới hàng trăm triệu USD.

Phó tổng thống có hai du thuyền ước tính 250 triệu USD, gấp khoảng hai lần ngân sách giáo dục thường niên của Guinea Xích đạo những năm gần đây. Ông cũng có một biệt thự 100 triệu USD ở Paris, gấp đôi chi phí chăm sóc sức khỏe của quốc gia này.

Bộ sưu tập siêu xe Lamborghini, Bentley, Roll Royces hàng chục triệu đô của Teodoro cũng gấp bội thu nhập bình quân của người dân. Năm 2011, 77% dân số Guinea Xích đạo sống dưới 2 USD một ngày.

Tedoro trên chiếc motor 54.000 USD. Ảnh: Instagram

Trong một bài báo năm 2004, tờ New York Times đã mô tả Teodoro là "một doanh nhân nhạc rap và một đại gia thích hưởng thụ của ngon vật lạ, đam mê những chuyến du lịch dài ngày đến Hollywood và Rio de Janeiro".

Các tài sản ở nước ngoài của Teodoro còn bao gồm hai căn nhà ở Nam Phi, một biệt thự ở Mỹ và công ty thu âm giải trí TNO.

Ngoài nhà cửa, siêu xe và du thuyền, phó tổng thống Guinea Xích đạo, còn sưu tập những kỷ vật đắt đỏ như chiếc áo khoác mà ông hoàng nhạc Pop Michael Jackson từng mặc trong video "Thriller" và một trong những găng tay đính pha lê của danh ca này.

Số tài sản khổng lồ và cuộc sống xa hoa đã khiến Teodoro trở thành đối tượng điều tra của nhiều quốc gia. Năm 2011, Bộ Tư pháp Mỹ đã đề nghị tòa án tịch thu 70 triệu USD tài sản của Teodoro ở nước này, trong đó một máy bay Gulfstream, du thuyền, siêu xe và những kỷ vật đắt giá của Michaeal Jackson. Ba năm sau, Teodoro đồng ý bàn giao hơn 30 triệu USD tài sản cho Bộ Tư pháp Mỹ để thoát cáo buộc tham ô công quỹ.

"Bằng việc liên tục tham ô và chiếm đoạt, phó tổng thống TeodoroNguema Obiang đã cướp bóc của chính phủ mình một cách không biết xấu hổ và hủy hoại các doanh nghiệp ở đất nước mình để phục vụ cho cuộc sống xa hoa, trong khi nhiều người dân của ông ta sống trong cảnh cùng cực", Leslie R. Caldwell, trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, cho biết trong thông cáo vào tháng 10/2014.

Teodoro và bạn gái, cựu hoa hậu Đan Mạch Christina D. Mikkelsen (phía sau) đi phát quà cho trẻ em khuyết tật ở thủ đô Malabo năm 2014. Ảnh: AFP

Trước đó, năm 2012, cảnh sát Pháp từng đột kích căn biệt thự của Teodoro ở Paris và phát lệnh bắt giữ ông này với nhiều tội danh về tham nhũng và rửa tiền. Đáp lại, chính phủ Guinea Xích đạo cũng đệ đơn kiện Pháp lên tòa án Công lý Quốc tế với cáo buộc xâm phạm quyền miễn trừ ngoại giao của các đại diện nước này.

Theo cáo trạng, Teodoro sở hữu khoảng 300 triệu USD tài sản trên khắp thế giới chỉ trong năm 2000 đến 2001, dù lương chưa đến 100.000 USD một năm. Tháng 10/2017, tòa án Paris đã ra phán quyết Teodoro 3 năm tù treo và phạt 33 triệu USD.

Tuy nhiên, phó tổng thống Guinea Xích đạo bác bỏ cáo buộc và cũng không đến dự phiên xử, thay vào đó đăng lên Instagram video đang đi săn gần thác Victoria ở miền nam châu Phi

Luật sư biện hộ cho hay Teodoro được miễn trừ truy tố do giữ chức vụ cao trong chính phủ, đồng thời khẳng định các giao dịch tài chính của ông này là hợp pháp theo luật của Guinea Xích đạo và các tài sản liên quan tới cáo buộc tham nhũng đều thuộc sở hữu của chính phủ.

Tháng 9/2018, Teodoro một lần nữa gây xôn xao truyền thông quốc tế khi bay máy bay chính phủ cùng một đoàn tùy tùng 9 người đến Brazil và bị hải quan sân bay Viracopos-Campinas tịch thu số tiền mặt và 20 đồng hồ cao cấp trị giá 16 triệu USD. Sứ quán Guinea Xích đạo tại Brazil cho hay số tiền trên được dùng để chữa trị y tế cho Teodoro tại Sao Paulo, còn số đồng hồ được sử dụng với "mục đích cá nhân".

Các công tố viên Thụy Sĩ cũng từng mở cuộc điều tra về Teodoro vào năm 2016 nhưng sau đó hủy bỏ khi phó tổng thống đồng ý để họ bán bộ sưu tập siêu xe của mình phục vụ cho các chương trình xã hội ở Guinea Xích đạo. 25 chiếc xe đã được bán đấu giá ở một câu lạc bộ golf gần thủ đô Geneva hôm 29/9 với tổng giá trị lên tới 27 triệu USD.

Anh Ngọc (Theo Economist, Washington Post)

Bóng ma thương chiến Mỹ-Trung lan sang cả châu Phi

Nhiều doanh nghiệp nếm “trái đắng” khi làm ăn ở thị trường châu Phi

Trung Đông-châu Phi là thị trường tiềm năng với Việt Nam

Chiêm ngưỡng vẻ đẹp độc đáo của động vật hoang dã châu Phi

Chàng trai chia sẻ cách mà người bố châu Á chấp nhận con dâu châu Phi

Liên minh châu Phi đã dỡ bỏ lệnh cấm đối với Sudan