Phiên bản nâng cấp 'chiến thần tàng hình' Su-57M1 của Nga khiến NATO dè chừng

Không còn là nguyên mẫu

Cuối năm 2026, Lực lượng Hàng không-Vũ trụ Nga sẽ chính thức tiếp nhận phiên bản nâng cấp sâu rộng của Su-57, mang tên Su-57M1. Dòng tiêm kích này không chỉ đơn thuần là bản cải tiến của Su-57 nguyên bản, mà gần như là một nền tảng chiến đấu hoàn toàn mới, được định hướng để thay đổi cục diện không chiến trong vài thập kỷ tới.

Nguyên mẫu chiến đấu cơ Su-57. (Ảnh: Military Watch)

Các nhà máy tại Komsomolsk-na-Amure đã chuyển hướng từ sản xuất Su-57 sang Su-57M1, với dây chuyền được mở rộng từ tháng 8/2024. Dự kiến biến thể này sẽ chiếm tới hơn một phần ba số tiêm kích tương lai của Nga, đồng thời được kỳ vọng sẽ được chuyển giao cho các khách hàng lớn như Algeria, Ấn Độ, Việt Nam và có thể cả Triều Tiên.

Động cơ AL-51F

Từ năm 2020, các tiêm kích Su-57 được trang bị động cơ AL-41F-1 - biến thể cải tiến của động cơ AL-31F thế hệ cũ từng dùng trên Su-27. Tuy nhiên, hiệu suất của AL-41F-1 vẫn chưa đạt tới chuẩn của động cơ thế hệ 5 như F119 trên F-22 hay F135 trên F-35.

Su-57M1 sẽ sử dụng động cơ AL-51F-1, loại động cơ máy bay chiến đấu đầu tiên được thiết kế mới hoàn toàn tại Nga sau hơn 4 thập kỷ. Đây là bước nhảy vọt về công nghệ, với khả năng tăng lực đẩy, giảm chi phí bảo trì, nâng cao tính năng tàng hình và cung cấp năng lượng mạnh hơn cho các hệ thống radar. Khi đi vào hoạt động, Su-57M1 được kỳ vọng là tiêm kích có lực đẩy mạnh nhất thế giới, có thể chỉ thua J-20 của Trung Quốc.

Su-57 với Động cơ vòi phun phẳng AL-51F-1. (Ảnh: Defense Express)

Cùng với động cơ mới, khung thân Su-57M1 được mở rộng để tăng lực nâng và độ ổn định ở tốc độ siêu thanh. Nhiều nguồn tin cho rằng chiến đấu cơ này có thể bay hành trình vượt Mach 2 mà không cần đốt sau. Hình dạng thân cũng được làm phẳng hơn, giúp giảm tiết diện phản xạ radar - yếu tố sống còn trong chiến tranh hiện đại.

Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ phi công

Su-57 là chiến đấu cơ Nga đầu tiên tích hợp radar mảng pha chủ động (AESA) loại N036, tuy nhiên sự xuất hiện của Su-57M1 kéo theo việc thay thế radar này bằng mẫu mới hiện đại hơn. Những chậm trễ trong quá trình phát triển Su-57 lại vô tình mang đến cơ hội để Nga tích hợp công nghệ radar tân tiến hơn.

Kinh nghiệm thực chiến ở chiến trường Ukraine đã chỉ ra vai trò sống còn của khả năng trinh sát mặt đất và tác chiến điện tử - những yếu tố mà radar mới sẽ được tối ưu. Giống như F-35 của Mỹ đã chuyển sang radar AN/APG-85, Su-57M1 cũng sẽ sở hữu một "trái tim điện tử" mới và mạnh mẽ hơn, có thể kéo theo thiết kế lại một phần thân máy bay để tương thích.

Ngoài ra, Su-57M1 sẽ sử dụng hệ thống khởi động nhiệm vụ và kiểm tra tình trạng máy bay tự động, chỉ với một nút bấm. Công nghệ AI tích hợp giúp tăng tốc độ phản ứng trước nhiệm vụ và rút ngắn thời gian chuẩn bị, mang lại lợi thế lớn trong không chiến hiện đại.

Sản xuất Su-57 tại Nhà máy máy bay Komsomolsk on Amur. (Ảnh: Military Watch)

Tên lửa không đối không vượt trội

Vào tháng 12/2024, truyền thông Nga công bố hệ thống ngắm qua mũ bay thế hệ mới dành cho Su-57, tích hợp thông tin chuyến bay và dữ liệu mục tiêu trực tiếp trên kính che mắt phi công. Công nghệ này tương tự như những gì đang hiện diện trên F-35 của Mỹ và J-20 của Trung Quốc. Khi kết hợp với cảm biến trên máy bay, phi công có thể theo dõi toàn cảnh chiến trường trong thời gian thực.

Dù Su-57 vẫn thiếu hệ thống cảm biến quang học toàn diện như DAS của F-35 hay J-20 - cho phép phi công "nhìn xuyên thân máy bay", nhưng lại được bù đắp bởi tổ hợp 5 radar AESA bố trí khắp thân. Đây là cách tiếp cận riêng biệt của Nga để đạt khả năng nhận biết tình huống toàn diện mà vẫn duy trì tính tàng hình.

Về hỏa lực, Su-57M1 được kỳ vọng sẽ lần đầu tiên mang theo tên lửa không đối không tầm siêu xa Izdeliye 810, phiên bản thu nhỏ từ R-37M có tốc độ Mach 6 và tầm bắn 400km. Điểm khác biệt quan trọng là Izdeliye 810 có thể nằm gọn trong khoang vũ khí trong thân, thay vì phải treo ngoài như R-37M, giúp Su-57 duy trì được tính tàng hình trong khi vẫn đánh trúng các mục tiêu từ khoảng cách rất xa.

Tên lửa này không chỉ nhằm vào tiêm kích, mà còn được tối ưu để tiêu diệt máy bay cảnh báo sớm, máy bay tiếp dầu hay máy bay ném bom chiến lược - những mục tiêu có giá trị chiến thuật rất cao. Khả năng tung ra các đòn "hit-and-run" từ ngoài tầm radar đối phương có thể khiến Su-57M1 trở thành cơn ác mộng thực sự với mọi lực lượng không quân NATO.

https://vtcnews.vn/phien-ban-nang-cap-chien-than-tang-hinh-su-57m1-cua-nga-khien-nato-de-chung-ar950399.html