Trước dấu hiệu sai phạm xảy ra tại Tổng Công ty địa ốc Sài Gòn TNHH MTV (RESCO) - doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, năm 2020 Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã tiến hành thanh tra về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong việc quản lý, sử dụng vốn Nhà nước tại RESCO trong giai đoạn 2017 - 2018.
Qua thanh tra 6 dự án điển hình, Thanh tra TP Hồ Chí Minh kết luận việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng của RESCO cùng các đơn vị thành viên và công ty cổ phần có vốn góp của RESCO đã có nhiều sai phạm.
Dự án chung cư Nguyễn Kim - khu B cùng một dự án khác do RESCO làm chủ đầu tư là một trong hai dự án có sai phạm dẫn đến việc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại RESCO vào tháng 7 vừa qua.
Theo Thanh tra Thành phố, Dự án chung cư Nguyễn Kim - khu B có vị trí đắc địa với 3 mặt tiền đường Lý Thường Kiệt - Nhật Tảo - Vĩnh Viễn ở quận 10. Dự án được thực hiện theo chủ trương cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ bị hư hỏng nặng, xuống cấp nên được hưởng nhiều ưu tiên, ưu đãi và miễn hoàn toàn tiền sử dụng đất.
Chung cư Nguyễn Kim - khu B được đầu tư xây dựng mới trên nền các lô N, O chung cư Nguyễn Kim cũ với diện tích khuôn viên 6.218m2, trong đó diện tích xây dựng chiếm 4.203m2, gồm 2 tầng hầm, 1 tầng lửng và 30 tầng nổi, tổng vốn đầu tư 1.100 tỷ đồng. Trong khi đó, dự án được xây dựng mới chủ yếu để phục vụ tái định cư cho 344 hộ dân đang sống trong các lô chung cư K, O, N cũ phải di dời khẩn cấp và các lô chung cư cũ M, L nằm gần đó.
Sau khi được Thành phố chấp thuận cho làm chủ đầu tư, RESCO đã đem dự án đi hợp tác với doanh nghiệp tư nhân bằng hình thức góp vốn 50%-50%.
Thanh tra xác định, trong khi thực hiện Dự án chung cư Nguyễn Kim - khu B, Công ty CP địa ốc Ngân Hiệp – đối tác thực hiện dự án đã góp vốn chưa đúng thời hạn để chi trả các chi phi phát sinh theo thỏa thuận trong Hợp đồng hợp tác đầu tư giữa 2 bên. RESCO đã sử dụng nguồn tiền của mình để chi trả một phần chi phí phát sinh và tính lãi phạt chậm thực hiện góp vốn vào dự án đối với Công ty CP địa ốc Ngân Hiệp.
Đến ngày 31/3/2021, tổng chi phí thực hiện dự án đã là 1.091 tỷ đồng, nhưng RESCO mới nhận từ Công ty CP địa ốc Ngân Hiệp số tiền hơn 518 tỷ đồng. Trong đó số tiền góp vốn vào dự án mới chỉ có 481 tỷ đồng, còn lại là tiền lãi phạt chậm góp vốn.
Kiểm tra 3 gói thầu, thi công xây lắp, lập thiết kế bản vẽ thi công và dự toán cùng gói thầu tư vấn giám sát, Thanh tra xác định, RESCO đã căn cứ vào quy định tại Nghị Quyết số 34/2007/NQ-CP của Chính phủ về giải pháp thu hút các nhà đầu tư để thực hiện hình thức chỉ định thầu đối với 3 gói thầu trị giá lần lượt là 147,7 tỷ đồng, 9,8 tỷ đồng và 5,2 tỷ đồng là không đúng quy định. Bởi hoạt động trên thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 85/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ cũng như trong Luật Đấu thầu.
Đối với quá trình đầu thầu gói thầu số 1 là tư vấn lập, thiết kế bản vẽ thi công và tổng dự toán; gói thầu số 4 với hạng mục tư vấn giám sát thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị do Công ty TNHH D.P thực hiện, Thanh tra cũng chỉ rõ các báo cáo thẩm định của RESCO còn thiếu một số nội dung tóm tắt quá trình đấu thầu, tổng hợp kết quả thẩm định và không thực hiện đăng tải thông tin kết quả lựa chọn nhà thầu.
Về công tác thẩm định, phê duyệt tổng dự toán công trình, việc lập, phê duyệt tổng mức đầu tư và tổng dự toán dự án còn thừa nội dung thuế VAT đối với khoản mục chi phí quản lý dự án, làm tăng tổng mức đầu tư. Đến khi Thanh tra Bộ Xây dựng vào cuộc phát hiện và đề nghị, chủ đầu tư mới thực hiện điều chỉnh giảm dự toán.
Liên quan đến dự án này, tháng 8/2019 Thanh tra Thành phố cũng đã kết luận và được UBND Thành phố chấp thuận, thống nhất chỉ đạo xử lý vào tháng 10/2019. Năm 2018, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) cũng đã kiểm tra, đề nghị RESCO chấn chỉnh công tác đầu tư xây dựng cơ bản. Yêu cầu cả chủ đầu tư, nhà thầu thi công và các đơn vị có liên quan phải hoàn thiện hồ sơ pháp lý về quản lý chất lượng các hạng mục.
Đặc biệt, chủ đầu tư còn tính sai khối lượng, đơn giá, nghiệm thu khi chưa đủ điều kiện với một số hạng mục trị giá hơn 4 tỷ đồng. Trước đó, năm 2017 Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã tiến hành kiểm tra và xác định chủ đầu tư tính sai khối lượng thiết kế, áp giá vật liệu sai so với thời điểm công bố giá và áp mã định mức chưa chính xác làm tăng giá trị tổng dự toán thêm 6,6 tỷ đồng.
Tháng 8/2019, RESCO đã bàn giao tòa nhà cho đơn vị quản lý, bảo trì và vận hành là Công ty DVCI quận 10, nhưng đến khi Thanh tra vào cuộc, RESCO xác định dự án cũng mới chỉ có một số hộ thuộc diện tái định cư dọn vào ở.
Trong khi đó, tháng 12/2020, RESCO đã đề nghị UBND Thành phố xem xét, giải quyết đối với phần quỹ nhà còn lại 222 căn sau khi hoàn tất việc bố trí tái định cư. RESCO đề nghị trường hợp quận 10 và các quận, huyện khác không có nhu cầu tái định cư thì cho doanh nghiệp được bán kinh doanh quỹ nhà còn lại trong năm 2021.
Tháng 1/2021, Chủ tịch UBND Thành phố đã chỉ đạo giao Sở Xây dựng rà soát nhu cầu tái định cư trên địa bàn quận 10 và các quận, huyện khác, tham mưu UBND Thành phố giải quyết phù hợp với pháp lý của dự án. Do đó, Thanh tra Thành phố đã kiến nghị giao Giám đốc Sở Xây dựng khẩn trương thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố.
Ngày đăng: 09:42 | 01/08/2022
Đ.Thắng / cand.com.vn