Nâng điểm con quan: Nhận điểm tặng có là nhận hối lộ?

Theo danh sách được công bố, trong số các thí sinh được nâng điểm thi tại Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang, nhiều người là con, cháu cán bộ, lãnh đạo, quan chức địa phương.

Có ý kiến cho rằng, cần điều tra, làm rõ xem có hay không hành vi hội lộ, tham ô trong vụ việc, đặc biệt, cần làm rõ mục đích, động cơ sửa điểm.

Chẳng hạn, nếu sửa điểm do nhận tiền thì đó là hành vi tham nhũng, nhận hối lộ và những người đưa tiền cho cán bộ sửa điểm mắc vào tội đưa hối lộ.

Tuy nhiên, cũng cần làm rõ có hay không trường hợp những người tự nguyện sửa điểm vì muốn lập công, muốn lấy lòng, muốn được cất nhắc... và trường hợp này có thể được xem là một hình thức đưa hối lộ bằng cách tặng điểm, sửa điểm. Đối với những cán bộ, lãnh đạo, quan chức địa phương có con được nâng điểm có thể xem xét hành vi nhận hối lộ hay không?

Trong trường hợp này, theo một số luật sư, để chứng minh hành vi nhận hối lộ của lãnh đạo, quan chức có con được nâng điểm không hề dễ dàng.

LS Đỗ Hải Bình (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, có nhiều hình thức đưa hối lộ và hối lộ bằng điểm cũng là một cách thức.

"Trước cơ quan điều tra, người nhận hối lộ có quyền không thừa nhận và quả thực, nếu không có chứng cứ thì khó mà xử lý. Tuy nhiên, việc đưa hối lộ thì đã rõ. Không ai tự dưng đi nâng điểm một cách "khơi khơi" cũng không ai rảnh đưa hối lộ mà người nhận không biết gì.

Nếu cán bộ sửa điểm cho con lãnh đạo mà lãnh đạo không biết họ đã tác động, sửa điểm thì làm sao lãnh đạo, quan chức biết mà ghi nhận, cảm ơn? Tôi nghĩ không cán bộ nào tự mạo hiểm, gánh rủi ro về mình nếu biết rõ việc mình làm sẽ không mang lại lợi ích gì cho cá nhân, công việc.

Vì thế, chắc chắn trước khi đưa hối lộ bằng cách nâng điểm cho con một số cán bộ, lãnh đạo, quan chức địa phương, người ta đã phải có động thái nào đó", LS Đỗ Hải Bình nói.

Từ phía ngược lại, theo vị luật sư, cơ quan tố tụng có thể chứng minh có hay không việc đưa, nhận hối lộ hay không, luật hình sự đã có quy định chặt chẽ.

"Người nhận hối lộ có quyền chối, thậm chí cho rằng họ bị hãm hại nhưng không ai hãm hại kiểu đó bởi vì hành vi ấy có thể khiến người tác động, thực hiện nâng điểm bị bắt, khởi tố.

Trong trường hợp này, cơ quan tố tụng có quyền suy đoán vị cán bộ, lãnh đạo, quan chức địa phương kia phải biết việc người ta đã nâng điểm cho con, cháu mình. Việc suy đoán đó có thể là chứng cứ", LS Đỗ Hải Bình cho biết.

Trong khi đó, thể hiện một quan điểm khác, LS Trương Xuân Tám, Uỷ viên Hội đồng Luật sư toàn quốc, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, hối lộ là phải đưa tiền của, lợi ích vật chất khác để yêu cầu người nhận hối lộ làm/không làm một việc thuộc trách nhiệm, quyền hạn của mình.

Cho rằng người làm trái công vụ của mình, đưa hối lộ bằng cách nâng điểm thi để làm hài lòng những người có chức vụ, quyền hạn cao, để được nâng đỡ, cất nhắc về sau, còn cán bộ, quan chức có con cháu được nâng điểm là nhận hối lộ thì đó chỉ là tiềm năng.

"Việc xác định hành vi phạm tội phải có nguyên nhân, gây ra hậu quả cụ thể, không thể lan man, lòng vòng như vậy.

Hành vi đưa, nhận hối lộ chỉ có thể xem xét trong trường hợp ngược lại: cán bộ, lãnh đạo phải đưa tiền cho người có chức vụ, quyền hạn liên quan đến việc sửa điểm và trường hợp này, vị quan chức, lãnh đạo kia là người đưa hối lộ, còn người nhận tiền, lợi ích vật chất khác để làm sai là người nhận hối lộ.

Ngoài ra, có thể xem xét những tội danh khác như cố ý làm sai quy định, chức trách của mình...", vị luật sư nhận xét.

Thành Luân

Lãnh đạo bức xúc khi con được nâng điểm: Có "gắp điểm" bỏ tay người? Nhiều độc giả thể hiện sự bức xúc khi những lãnh đạo có con được nâng điểm đều khẳng định "không biết" và "con tôi ...

Bộ trưởng GD&ĐT: "Đưa ra khỏi ngành cán bộ nâng điểm thi cho con" Người đứng đầu ngành giáo dục cho biết không thể chấp nhận cán bộ, giáo viên có hành vi gian lận điểm thi cho con ...