Cảnh chiến đấu giữa Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo trong phim “Long tranh hổ đấu” có ý nghĩa quan trọng đối với võ thuật hiện đại, đặc biệt là MMA.
Sau khi tham gia một vài bộ phim võ thuật ở Hồng Kông (Trung Quốc), Lý Tiểu Long có bước đột phá lớn khi trở thành diễn viên chính tại Hollywood với bộ phim võ thuật năm 1973 – Enter the Dragon (Long tranh hổ đấu). Cảnh mở đầu trong bộ phim này được xem là phiên bản minh họa đi trước thời đại của võ thuật tổng hợp (MMA).
Màn tỷ thí đi trước thời đại
Trong phim, Lý Tiểu Long vào vai võ sĩ Thiếu Lâm tên Lee, người được chiêu mộ để thâm nhập một giải đấu võ thuật do Han (Thạch Kiên – Shih Kien) - kẻ thực chất đang điều hành một tổ chức tội phạm khổng lồ - tổ chức. "Long tranh hổ đấu" biến Lý Tiểu Long thành huyền thoại võ thuật, và trận đấu mở màn của phim trở thành một trong những khoảnh khắc quan trọng nhất.
Ở cảnh này, Lý Tiểu Long đối đầu với Hồng Kim Bảo (Sammo Hung) – người sau này cũng là một ngôi sao lớn của điện ảnh Hồng Kông (Trung Quốc). Tuy nhiên, cảnh đấu này không chỉ gây ấn tượng bằng kỹ thuật mà còn thể hiện triết lý võ học riêng của Lý Tiểu Long, sau này có ảnh hưởng sâu rộng kể cả khi ông qua đời.
Trận chiến giữa Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo trong phim "Long Tranh Hổ Đấu"
Theo trang Screenrant, với phần biên đạo chiến đấu do chính Lý Tiểu Long dàn dựng, cảnh mở đầu trong Enter the Dragon thể hiện hoàn hảo tinh thần của võ tổng hợp hiện đại (Mixed Martial Arts – MMA).
Trong trận đấu giữa Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo, cả hai mở màn bằng các đòn đấm và đá. Sau đó, Lý Tiểu Long thực hiện hàng loạt pha vật và quật ngã, trước khi khóa tay đối thủ bằng đòn bẻ tay (armbar), buộc Hồng Kim Bảo phải đập tay chịu thua. Về cơ bản, có thể xem đây là một trận MMA (võ tổng hợp) trước khi UFC ra đời.
“Trong các trận MMA hiện đại, việc kết hợp linh hoạt giữa đòn đứng, đòn vật và đòn khóa như vậy là rất phổ biến. Ngoài ra, cảnh phim cũng cho thấy Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo đeo găng tay chia ngón, tương tự như găng tay MMA ngày nay, giúp võ sĩ có thể nắm bắt đối thủ tốt hơn”, trang Screenrant viết.
Chiếc găng tay trong phim được thiết kế để Lý Tiểu Long có thể sử dụng cả kỹ thuật đấm của boxing và khóa siết
“Ngày nay, MMA đã trở thành một trong những môn thể thao phổ biến nhất thế giới và thật đáng kinh ngạc khi cảnh mở đầu của Enter the Dragon lại thể hiện phong cách chiến đấu đậm chất MMA – rõ ràng đi trước thời đại hàng chục năm. Hơn thế nữa, chính Lý Tiểu Long là người đặt nền tảng cho tư duy võ học tổng hợp, đề cao sự đa dạng và linh hoạt thay vì rập khuôn theo một môn phái”, trang Screenrant khẳng định.
Trong khi đó, trang HK01 cũng nhắc đến chi tiết găng tay được Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo sử dụng trong trận đấu: “Nói đến cảnh này, không thể không nhắc đến việc găng tay hở ngón được sử dụng trong đó là do Lý Tiểu Long tự chế để có thể đồng thời sử dụng quyền Anh và kỹ thuật khóa siết trong luyện tập thông thường. Thiết kế găng tay này sau đó được người sáng lập Shooto Nhật Bản – Satoru Sayama – tham khảo, áp dụng trong các trận đấu Shooto, rồi dần dần trở thành mẫu găng MMA mà UFC sử dụng”.
Gene LeBell – được xem là “Cha đẻ của kỹ thuật khóa siết” trong MMA – từng nói rằng nếu Lý Tiểu Long là cha đẻ của MMA, thì ông chính là ông nội của MMA. LeBell là võ sư đai đen Judo, từng học quyền Anh và đấu vật. Năm 1963, ông đã tham gia trận đấu đa môn, tự nhận mình khởi xướng MMA sớm hơn Lý Tiểu Long.
Tuy nhiên, ví dụ của Gene LeBell thực ra không thể chứng minh ông có ảnh hưởng lớn hơn Lý Tiểu Long trong sự phát triển của võ thuật tổng hợp. Dù LeBell từng tham gia các trận đấu loại này, ông không có quan niệm rõ ràng về sự dung hợp các trường phái như Lý Tiểu Long. LeBell chỉ dừng lại ở việc tham gia các trận đấu võ thuật tự do.
Điểm khác biệt của Lý Tiểu Long nằm Tiệt quyền đạo. Môn võ mà huyền thoại này sáng tạo mang theo lý tưởng rõ ràng về võ thuật tổng hợp, được thể hiện qua các tác phẩm viết và phim ảnh. Trong đó, cảnh thường được nhắc đến nhất chính là trận đấu giống như võ thuật tổng hợp giữa Lý Tiểu Long và Hồng Kim Bảo trong phim “Long tranh hổ đấu”.
Lý Tiểu Long thay đổi võ thuật thế giới
Lý Tiểu Long vốn là môn đồ Vịnh Xuân quyền, nhưng trận đấu nổi tiếng với Hoàng Trạch Dân (Wong Jack-man) khiến ông cảm thấy không hài lòng với kết quả. Từ đó, ông nhận ra rằng việc tuân theo một hệ thống võ học cố định khiến võ sĩ dễ bị hạn chế và dễ tổn thương khi đối đầu với các môn phái khác.
Lý Tiểu Long từng nói trong một cuộc phỏng vấn rằng, để trở thành võ sĩ chiến đấu lợi hại nhất, phải có khả năng thích ứng với bất kỳ phong cách chiến đấu nào, như vậy mới có thể hiệu quả đánh bại bất kỳ đối thủ nào.
Lý Tiểu Long đã khiến võ thuật hiện đại thay đổi
“Võ sĩ lợi hại nhất không phải là võ sĩ boxing, không phải cao thủ karate hay judoka. Võ sĩ lợi hại nhất là người có thể thích ứng với bất kỳ phong cách nào. Kỹ thuật đá của anh ta khiến võ sĩ boxing không thể đỡ nổi, kỹ thuật quật ngã khiến người luyện karate không chống đỡ được, cú đấm khiến võ sĩ Judo không ứng phó nổi”, Lý Tiểu Long khẳng định.
Sau nhiều năm nghiên cứu và trải nghiệm nhiều trường phái khác nhau, Lý Tiểu Long đã sáng lập Tiệt quyền đạo (Jeet Kune Do) – triết lý chiến đấu đề cao sự linh hoạt và thích nghi. Ông ví sự linh hoạt ấy như nước: có thể thay đổi hình dạng để thích ứng với mọi hoàn cảnh, nhưng vẫn mạnh mẽ đủ để xuyên phá mọi vật cản.
Trang Screenrant thừa nhận: "Trong thế giới võ thuật hiện đại, triết lý của Lý Tiểu Long được kính trọng trên toàn cầu, và có thể thấy rõ trong MMA ngày nay, nơi các võ sĩ bước vào lồng đấu với kho vũ khí đa dạng, sẵn sàng ứng biến trước mọi đối thủ. Ảnh hưởng của Lý Tiểu Long đối với thế giới võ thuật là không thể đo đếm được và cảnh mở đầu trong Enter the Dragon chỉ là một lát cắt nhỏ, nhưng đủ để cho thấy tầm nhìn vượt thời đại của ông – mở đầu cho một trong những bộ phim võ thuật vĩ đại nhất mọi thời đại".
Không phải ngẫu nhiên mà Dana White - ông bầu của đấu trường MMA nổi tiếng nhất thế giới UFC, phải thừa nhận: "Chúng ta cần Bruce Lee (Lý Tiểu Long) để võ thuật phát triển như điều đã xảy ra. Ông ấy là cha đẻ của võ thuật tổng hợp".
Ngày đăng: 18:38 | 12/11/2025
Sơn Tùng / VTC News