Lý giải nguyên nhân khiến cước vận tải đường bộ tăng vọt

Theo Bộ Giao thông vận tải (GTVT), trong giai đoạn từ 11/1-11/3 đã có 6 kỳ điều hành giá xăng dầu; giá xăng dầu các loại tăng từ 4.625 - 7.030 đồng/lít/kg, tương đương tăng từ 24,91% - 39,56%.

Bị ảnh hưởng nặng nề nhất là lĩnh vực đường bộ. Tỷ lệ thuận với việc tăng giá xăng, dầu, hiện chi phí nhiên liệu đã chiếm tới 40%-45% chi phí của vận tải đường bộ, thay vì khoảng 30% - 35% trước đây.Đến thời điểm này, có khoảng 80%-90% số doanh nghiệp vận tải hành khách theo tuyến cố định đã kê khai điều chỉnh tăng giá cước đề bù đắp chi phí nhiên liệu, với mức tăng từ 10% - 15%. Giá cước vận tải hàng hóa cũng được điều chỉnh tăng 7%-10%.

Ảnh minh họa

Đối với hàng không, chi phí nhiên liệu chiếm tỷ trọng khoảng 30-42% tổng chi phí chuyến bay của các hãng hàng không. Cuối tháng 3, khi đà tăng của giá dầu thô có dấu hiệu chững lại thì giá nhiên liệu Jet A1 vẫn tiếp tục tăng cao. Cục Hàng không Việt Nam đã đề xuất Bộ GTVT xem xét phương án điều chỉnh tăng trần giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa tại Thông tư 17/2019.

Với đường sắt, do hiện nay hoạt động vận tải hành khách bằng đường sắt đang cạnh tranh về giá dịch vụ so với các phương thức vận tải khác, do đó giá cước vận tải hành khách của ngành đường sắt vẫn giữ ổn định so với trước thời điểm biến động giá nhiên liệu nhằm thu hút hành khách đi tàu và góp phần thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của ngành. Do đặc thù về hiệu quả sử dụng nhiên liệu của ngành đường sắt so với các phương thức khác nên mức tăng giá cước vận tải hàng hóa chỉ từ 3-5%.

Về vận tải biển, giá nhiên liệu chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi phí, khoảng 35-45%, do vậy giá nhiên liệu tăng sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động của doanh nghiệp vận tải. 

Để tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp vận tải tháo gỡ khó khăn, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính quyết định theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền miễn, giảm phí sử dụng hạ tầng đường sắt, phí ra vào vùng nước cảng biển, cảng thủy nội địa và giảm thuế giá trị gia tăng cho các dịch vụ vận tải, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp.Đồng thời, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND các địa phương quyết định theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền có chính sách miễn giảm phí sử dụng hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển; phí đậu, đỗ đón khách tại nhà ga, bến cảng.Bộ GTVT xem xét quyết định theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền quyết định chính sách giá dịch vụ liên quan đến hoạt động hàng không nhằm hỗ trợ các hãng hàng không.Tuy nhiên, Bộ GTVT cũng yêu cầu các sở GTVT tham mưu cho UBND tỉnh theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu, rà soát kê khai giá của doanh nghiệp để đánh giá việc tăng giá dịch vụ vận tải đường bộ phù hợp với biến động của các yếu tố đầu vào, đặc biệt là chi phí xăng dầu.Các sở GTVT cũng cần tăng cường kiểm tra việc chấp hành niêm yết giá, thu vé đúng giá niêm yết của các doanh nghiệp. Xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng tăng giá bất hợp lý, thu cao hơn mức giá kê khai, niêm yết.