Đậu tương – nguồn đạm thực vật dồi dào, giúp phòng ngừa ung thư, bảo vệ tim mạch, tốt cho xương, nhưng cũng có thể gây hại nếu dùng sai cách.
Theo lương y Bùi Đắc Sáng, Hội Đông y Hà Nội, đậu tương (còn gọi là đỗ tương, đậu nành) là loại cây bản địa của Đông Á, giàu đạm, được sử dụng phổ biến trong bữa ăn hàng ngày và có giá trị nông học cao nhờ khả năng cải tạo đất, tăng năng suất cây trồng nhờ vi khuẩn Rhizobium cố định đạm trên rễ.
Hạt đậu tương chứa khoảng 40% protein, 12–25% lipid, 10–15% glucid, cùng nhiều khoáng chất như canxi, sắt, magie, kali, natri và các vitamin A, B1, B2, D, E, F. Đặc biệt, đây là nguồn protein hoàn chỉnh nhờ có đủ các acid amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được.
Giới chuyên gia dinh dưỡng gọi đậu tương là "thịt không xương" bởi lượng đạm trong 100g đậu tương tương đương với 800 g thịt bò. Protein từ đậu tương có khả năng điều hòa hoạt động sống, hỗ trợ vận chuyển dưỡng chất trong cơ thể, tăng sức đề kháng và duy trì sự khỏe mạnh cho các tế bào.
Đậu tương (còn gọi là đỗ tương, đậu nành) là loại cây bản địa của Đông Á.
Đậu tương có thể được chế biến thành nhiều món ăn như đậu phụ, sữa đậu nành, tương, chao. Trong đó, sữa đậu nành là thức uống phổ biến, chứa hợp chất genistein – một loại isoflavone tác dụng chống oxy hóa, hỗ trợ ức chế hình thành mảng xơ vữa động mạch và tiềm năng làm giảm nguy cơ ung thư, theo nhiều nghiên cứu trên động vật và trong phòng thí nghiệm.
Ngoài ra, genistein còn được cho là giúp giảm stress và hỗ trợ phụ nữ mãn kinh bằng cách cải thiện mật độ khoáng trong xương, giảm các triệu chứng như bốc hỏa, nóng mặt.
Tuy nhiên, theo y học cổ truyền, đậu nành có tính hàn, không phù hợp với người thể trạng yếu, thường xuyên mệt mỏi, hoặc có dấu hiệu bệnh gout. Những người bị thận hư, tiểu đêm nhiều, di tinh cũng nên hạn chế sử dụng vì dễ khiến bệnh trầm trọng thêm.
Một lưu ý quan trọng khác là sữa đậu nành có thể phản ứng với một số loại thuốc kháng sinh như tetracycline, erythromycin, làm giảm hiệu quả hấp thu dưỡng chất. Do đó, không nên uống sữa đậu nành ngay trước hoặc sau khi dùng kháng sinh, tốt nhất nên cách nhau khoảng một giờ.
Thức uống này còn chứa saponin, hormone thực vật và lectin - những chất có thể cản trở hấp thu kẽm. Người thiếu kẽm hoặc đang điều trị bổ sung kẽm nên cân nhắc khi dùng sữa đậu nành thường xuyên.
Để tăng hiệu quả hấp thu dưỡng chất, các chuyên gia khuyên nên uống sữa đậu nành cùng với bữa sáng nhẹ có tinh bột như bánh mì, bánh bao, bánh ngọt... vì tinh bột kích thích tiết dịch vị, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu protein tốt hơn.
Ngày đăng: 18:13 | 07/10/2025
An Bình / VTC News