Làn sóng cuồng dùng thuốc sốt rét trị Covid-19 ở Brazil

Những chú ngựa kỵ binh cảnh sát phi qua làn bụi đỏ về phía một ngôi mộ chưa lấp mà chẳng mấy ai nghĩ sẽ là nơi an nghỉ của trung sĩ Jonas Mendonca. Viên cảnh sát quân sự 58 tuổi này hơi thừa cân nhưng vẫn khỏe mạnh khi có các triệu chứng Covid-19 nhẹ. Bốn ngày sau, ông bị sốt cao và phải nhập viện.

Xe tang chở quan tài trung sĩ Jonas Mendonca. Ảnh: CNN

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế Brazil, các bác sĩ chữa trị cho Mendonca đã kê cho ông thuốc trị sốt rét hydroxychloroquine cùng với kháng sinh và hạ sốt.

\\"Hai ngày cuối [các bác sĩ] đã rất hy vọng\\", con gái viên trung sĩ là Thais Saturnino Mendonca nhớ lại. \\"Hết sốt. Tình trạng phổi và hô hấp được cải thiện\\".

Nhưng Mendonca đã chết đột ngột. \\"Ý của Chúa\\", Thais thốt lên.

Ở Brazil - tâm dịch Covid-19 lớn thứ 2 thế giới với khoảng 50.000 ca nhiễm mới mỗi ngày, thuốc hydroxychloroquine đang là tâm điểm của một cuộc tranh cãi quyết liệt về chính trị và đức tin. Khoa học chứng minh thuốc không có tác dụng, nhưng Bộ Y tế Brazil và Tổng thống Jair Bolsonaro khẳng định ngược lại - khiến rất nhiều người Brazil ôm hy vọng.

Thais Saturnino Mendonca, con gái của trung sĩ Jonas Mendonça, nói bố cô qua đời là \\"Ý của Chúa\\". Ảnh: CNN

Anh trai của trung sĩ Mendoca là Juraci cũng đang dùng hydroxychloroquine như một loại thuốc dự phòng, một phần của đơn thuốc bao gồm cả ivermectin và azithromycin chưa qua chứng minh nhưng được chính phủ ủng hộ.

\\"Tôi ở đây\\", Juraci nói, ngụ ý mình là bằng chứng về tính hiệu quả của thuốc. \\"Những người khác trong nhóm bạn bè của tôi đã sử dụng hydroxychloroquine cũng rất khỏe\\".

Trong khi đó, các nghiên cứu đến nay cho thấy hydroxychloroquine không hề có tác dụng chống Covid-19, thậm chí có thể gây hại. Giáo sư Flavia Machado thuộc nhóm nghiên cứu Coalizao Covid-19 Brasil và là giám đốc ICU tại Bệnh viện Sao Paulo đã tiến hành nghiên cứu lớn nhất về dược phẩm này ở khắp 55 bệnh viện tại Brazil. Bà cho biết, công dụng của thuốc ở giai đoạn đầu của bệnh đang được đánh giá và dược phẩm này chỉ nên được sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng. 

\\"Chúng tôi đang nghiên cứu những tác động có hại, và mọi thứ chúng tôi thấy lúc này là, với một mức độ bằng chứng tốt thì thuốc không có tác dụng\\", Flavia Machado trao đổi với CNN.

Trên toàn cầu, tranh luận về hydroxychloroquine không còn tồn tại trong giới khoa học nữa nhưng vẫn diễn ra nóng bỏng giữa các chính trị gia. Còn ở Brazil, những người ủng hộ dùng thuốc này đã bác bỏ các nghiên cứu như trên và chỉ ra một nghiên cứu gợi ý thuốc có tác động tích cực ở giai đoạn khởi bệnh - dù nghiên cứu này bị chỉ trích nhiều và bị một công trình nghiên cứu khác phủ nhận.

Tổng thống Jair Bolsonaro thường xuyên ca ngợi hydroxychloroquine mỗi khi gặp gỡ những người ủng hộ. Ông thậm chí khẳng định nhờ loại thuốc sốt rét này mà bản thân đã khỏi bệnh sau hai tuần nhiễm virus.

Brazil đã nhập khẩu hàng triệu liều hydroxychloroquine. Một cuộc khảo sát được Hiệp hội Y khoa Sao Paulo công bố mới đây cho thấy, 50% số bác sĩ ở bang này cảm thấy áp lực khi phải kê loại thuốc mà tác dụng của nó chưa được chứng thực.

Các thành viên Nhà thờ Nucléo de Fé evangelical cầu nguyện cho Tổng thống Jair Bolsonaro. Ảnh: CNN

Mới đây, Tổng thống Bolsonaro đã giảm tông khi nói về hydroxychloroquine, rằng ông không khuyến khích mà việc kê đơn cho bệnh nhân tùy vào bác sĩ của họ. Tuy nhiên, những người bênh vực Tổng thống thường ủng hộ luôn cả quan điểm của ông về hydroxychloroquine.

Ở nhà thờ Nucléo da Fé evangelical ở Brasilia, những nghi thức dựa trên khoa học hòa quyện với đức tin. Các tín đồ mang khẩu trang và sử dụng gel khử trùng tay, và mỗi nhóm gia đình đứng cách nhau 2m như khuyến cáo của các chuyên gia y tế trên khắp thế giới. Tuy nhiên, do yêu quý Tổng thống nên họ cũng ủng hộ cả loại thuốc mà ông khẳng định đã giúp mình khỏi bệnh.

Đến nay, Brazil chỉ đứng sau Mỹ trong danh sách bị Covid-19 tấn công dữ dội nhất thế giới. Nước này ghi nhận hơn 2,6 triệu người dương tính và hơn 91.000 trường hợp tử vong. Số ca hồi phục đạt khoảng 1,8 triệu.

COVID-19 thế giới 1.8: WHO công bố kỷ lục số ca nhiễm hàng ngày

Hai chuyến bay từ Đà Nẵng đi TP.HCM có bệnh nhân mắc Covid-19

\\\'Bão cytokine\\\' đe dọa nhiều bệnh nhân Covid-19 Đà Nẵng