Làm cách nào giảm lây lan COVID-19 ở chung cư?

Thời gian qua, một số tòa nhà chung cư còn ghi nhận các trường hợp dương tính với nCoV trên cùng trục đứng. Nhiều người phân tích và đặt ra nghi vấn về khả năng lây lan của virus thông qua hệ thống thông gió của tòa nhà.

Một tài khoản trên mạng xã hội viết: “ở Hàn Quốc hay Đài Loan (Trung Quốc) khẳng định, virus SARS-CoV-2 có kích thước rất nhỏ, bên trong virus là một chuỗi di truyền đơn RNA được đóng gói trong một lớp màng mỡ mỏng. Vì vậy, khi bị phát tán ra ngoài không khí, các virus này thường nằm dưới dạng các hạt li ti. Ở nơi có gió và nắng, các hạt li ti này nhanh chóng tan đi, khiến virus "rã" ra, vì virus Sars-Cov-2 không phải là vật thể sống, nên nó cần vật chủ để tồn tại và nhân bản. Vì thế, nếu ở ngoài đường nơi thoáng mát, nắng nóng, không khí sẽ ít có virus tồn tại. Còn tại các khu chung cư, nơi có mật độ nhiều người chung sống và thông gió kém. Khi có người bị nhiễm, virus Sars-cov-2 có thể phát ra ngoài không khí qua các hạt li ti nếu người bệnh hắt hơi, cười nói. Virus Sars-Cov-2 từ đó phát tán theo đường thông gió lên hay xuống tuỳ từng mùa”.

Điều này, theo các chuyên gia bệnh truyền nhiễm, không bao giờ có chuyện vô lý như thế.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, một trong những chuyên gia bệnh truyền nhiễm ỏ TPHCM cho biết, giếng trời chung cư là lấy gió từ trên trời thổi vào các căn hộ, chứ không thể tự nhiên từ căn hộ thổi ngược lên trên. Cũng không có chuyện người F0 sống trong căn hộ, hơi thở lại thổi vào ô thông gió. "Sự lây lan chỉ có thể xảy ra khi người F0 mắc võng ra hành lang, khu vực giếng trời ngủ và di chuyển trong thang máy"- bác sĩ Khanh nói.

Bác sĩ Nguyễn Hồng Tâm - phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, cũng đã trả lời vấn đề này. Theo bác sĩ Tâm, hiện nay chưa có nghiên cứu khoa học khẳng định việc virus có thể lây lan qua hệ thống thông gió chung cư. “Có thể mọi người nắm được thông tin chủng virus Delta có thể lơ lửng trong không khí, từ đó suy luận rằng virus có thể lây qua hệ thông khí chung của chung cư. Tuy nhiên, điều này không có cơ sở. Virus Delta lây lan qua giọt bắn, có khả năng tồn tại ở môi trường nhưng không lâu. Với nhiệt độ nắng nóng thế này, nếu virus bị bắn ra ngoài, cũng sẽ bị nắng nóng tiêu diệt không lâu sau đó”, bác sĩ Tâm giải thích thêm.

Không chỉ hệ thống thông gió, PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, cho rằng nguy cơ lây nhiễm tại các tòa nhà chung cư còn đến từ nhiều yếu tố khác như điều hòa nhiệt độ trung tâm, các khu vực dễ tiếp xúc với virus như hành lang, thang máy, sảnh tòa nhà, siêu thị mini.

Ông Nga nhận định: “Tôi nghĩ khả năng lây nhiễm virus qua hệ thống thông gió của chung cư không cao. Thực tế, hiếm trường hợp đến hít thở trực tiếp tại ống thông gió. Ngoài ra, không khí trong các hệ thống này thường được đưa ra ngoài hoặc lên mái thay vì luân chuyển từ phòng này sang phòng khác”.

Trong khi đó, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, khẳng định SARS-CoV-2 vẫn là virus lây qua đường hô hấp. Do đó, chúng ta chỉ có thể nhiễm nCoV trong quá trình tiếp xúc gần hoặc ở cùng không gian kín với F0.

“Trong quá trình tiếp xúc, nói chuyện, người mắc Covid-19 làm văng các giọt bắn ra ngoài không khí, đồ vật. Người khỏe mạnh sau đó chạm vào các đồ vật này và đưa lên mũi, miệng có thể lây nhiễm virus. Ngoài ra, việc ở cùng thang máy, phòng kín với người bệnh cũng mang đến nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2 cao”, vị chuyên gia này giải thích.

Dựa trên nguyên lý này, PGS Phu cho rằng đối với các tòa nhà chung cư, việc lây nhiễm chỉ có thể xảy ra khi không khí từ căn hộ có bệnh nhân Covid-19 bị thổi sang nhà của người khỏe mạnh.

“Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm lúc này cũng rất thấp vì mật độ không khí thường không quá dày. Số lượng virus không đủ nhiều để lây lan khi phần lớn hệ thống thông gió của các tòa nhà chung cư sẽ hút và đưa không khí lên trời. Dẫu vậy, chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ này”, ông nhận định.

Để giảm nguy cơ lây lan bệnh dịch tại các khu chung cư, PGS.TS Nguyễn Huy Nga cho rằng giải pháp hiện nay giúp người dân tránh lây nhiễm trong các tòa nhà chung cư là thực hiện tốt 5K kết hợp tích cực tiêm vaccine phòng Covid-19.

Ông nói: “Khi di chuyển trong chung cư, người dân cũng nên đặc biệt cẩn trọng trong thang máy, tránh nói chuyện và luôn đeo khẩu trang tại nơi công cộng. Mọi người cần hạn chế đi lại, ngồi ở tiền sảnh, hành lang hay cầu thang. Đây là những không gian rất dễ tồn tại virus cùng các nguồn lây khác nhau”.

Đồng quan điểm này, PGS.TS Trần Đắc Phu cho rằng việc cần làm nhất hiện nay là người dân vẫn phải tuân thủ nghiêm nguyên tắc 5K của Bộ Y tế ngay tại căn hộ chung cư mình sinh sống. Việc đảm bảo các biện pháp phòng dịch, hạn chế tiếp xúc sẽ giúp người dân tránh được những nguồn lây bệnh.

“Mọi người cũng không nên đóng kín cửa sổ đối với căn hộ của mình. Chúng ta nên mở cửa, giữ không gian thông thoáng nhất có thể. Khi đó, virus sẽ nhanh chóng được khuếch tán ra ngoài, hạn chế nguy cơ lây nhiễm cho người trong nhà”, vị chuyên gia này khuyến cáo.

PV (th)

F0 sử dụng thuốc điều trị Covid-19 tại nhà ra sao?

Báo động tình hình dịch bệnh COVID-19 tại nhiều nước châu Á

Người Trung Quốc làm việc ở Bình Phước vui mừng khi được tiêm vaccine phòng COVID-19