Hồi chuông báo động về ma túy

Từ những kiện cocaine “lạc trôi”…

Cảnh sát Italy tuần trước đã thu giữ 2 tấn cocaine đang được thả trôi nổi ngoài khơi bờ biển phía Đông của đảo Sicily. Với giá trị thị trường ước tính hơn 400 triệu euro, các quan chức Guardia di Finanza (Cảnh sát tài chính) của Italy cho biết đây là vụ bắt giữ "kỷ lục" mà lực lượng này từng thực hiện.

Video mà cảnh sát Italy công bố cho thấy ma túy được bọc trong 70 gói không thấm nước rồi nối với nhau bằng lưới và được giữ nổi bằng phao cứu sinh. Nhà chức trách cũng cho biết thêm, họ tìm thấy một thiết bị định vị GPS đang hoạt động tốt được gắn vào các kiện ma túy.

Số cocaine này được phát hiện trong một cuộc tuần tra trên không. Cảnh sát nghi ngờ chúng đã bị một tàu chở hàng bỏ lại trên biển để sau đó được các băng nhóm tội phạm thu hồi và vận chuyển vào đất liền. Theo báo chí Italy, thương vụ này có thể do nhóm tội phạm Ndrangheta khét tiếng có trụ sở tại vùng Calabria thực hiện.

Những bọc cocaine thu giữ ngoài khơi đảo Sicily chỉ là một trong rất nhiều chuyến hàng ma túy được vận chuyển vào châu Âu theo cách tương tự.

Hôm 21/4 vừa qua, Lực lượng biên phòng Anh đã thu giữ hơn 1 tấn cocaine đang trôi nổi trên eo biển Manche. Và tháng trước, hơn 2 tấn cocaine được đóng gói trong các kiện không thấm nước và niêm phong chặt chẽ, một số được buộc vào áo phao, đã dạt vào các bãi biển ở vùng Normandy, miền Bắc nước Pháp.

Còn theo báo cáo của Trung tâm Phân tích và Điều hành hàng hải phòng chống ma túy của châu Âu (MAOC-N), vào ngày 5/4, một tàu treo cờ Saint Kitts & Nevis chở hơn 4,7 tấn cocaine đã bị hải quân Pháp chặn lại ở ngoài khơi châu Phi, khi đang trên đường đến châu Âu. Vụ bắt giữ này là kết quả của các hoạt động phối hợp tình báo giữa Hải quân Pháp, MAOC-N, cảnh sát Brazil và Interpol.

Trong khi đó, cảnh sát Tây Ban Nha từng thu được cả một chiếc tàu ngầm tự chế được những kẻ buôn ma túy vận chuyển cocaine từ những xưởng chế biến tại Nam Mỹ tới châu Âu. Con tàu bị đánh đắm trên bờ biển gần Galicia và được nhà chức trách Tây Ban Nha trục vớt đem về trưng bày tại bãi đậu xe của Học viện Cảnh sát ở Avila.

Tàu dài 20 mét, được làm bằng sợi thủy tinh và chỉ có tiện nghi tối thiểu cho 3 thủy thủ sinh tồn trong 3 tuần lênh đênh xuyên Đại Tây Dương. Theo cảnh sát, con tàu này được giao nhiệm vụ chở 3 tấn cocaine, với giá thị trường khoảng 150 triệu USD, tới châu Âu qua ngả Tây Ban Nha vào năm 2019.

Tháng trước, một tàu ngầm tự chế tương tự cũng đã bị cảnh sát Tây Ban Nha bắt giữ ngoài khơi Galicia. “Trong hơn 20 năm, những kẻ buôn lậu đã sử dụng nhiều tàu ngầm để đến châu Âu, nhưng đây là hai chiếc đầu tiên chúng tôi bắt được", Antonio Martinez Duarte, Trưởng Lữ đoàn ma túy của Cảnh sát Tây Ban Nha cho biết.

Theo một phóng sự gần đây của BBC, trên thực tế, có thể hàng trăm tàu ngầm tự chế chở ma túy từ Nam Mỹ đã cập bến châu Âu. Người ta còn cho rằng, ở giữa Đại Tây Dương, đâu đó gần quần đảo Canary và Azores, có một nghĩa địa tập thể các tàu ngầm chở cocaine bị những kẻ buôn ma túy đánh chìm sau khi đã dỡ hàng xuống các điểm tập kết.

Thị trường lớn và tăng trưởng nhanh

Cục Phòng chống ma túy Mỹ (DEA) cho biết châu Âu có thể đã vượt qua Mỹ để trở thành thị trường cocaine lớn nhất thế giới và là thị trường đang phát triển nhanh chóng sau khi đại dịch COVID-19 lắng xuống. Báo cáo của Trung tâm Giám sát châu Âu về ma túy và nghiện ma túy (EMCDDA) năm 2022 cũng nhấn mạnh “việc cung cấp và sử dụng ma túy đang phục hồi nhanh chóng tại châu Âu sau sự gián đoạn vì đại dịch COVID-19”.

Dữ liệu của EMCDDA cho hay, khoảng 83,4 triệu hay 29% người lớn (15-64 tuổi) ở châu Âu đã sử dụng ma túy bất hợp pháp ít nhất một lần trong đời. Riêng năm 2021, khoảng 3,5 triệu người trưởng thành đã sử dụng cocaine. Cocaine hiện là loại ma túy bất hợp pháp được tiêu thụ phổ biến thứ hai ở châu Âu sau cần sa, với giá bán lẻ trên thị trường ước tính khoảng 10,5 tỷ euro.

Báo cáo chỉ ra rằng, sự sẵn có cocaine và việc sử dụng loại ma túy này ở châu Âu đang rất cao và có thể tiếp tục gia tăng. Cựu lục địa cũng chứng kiến kỷ lục 213 tấn cocaine đã bị thu giữ vào năm 2020 và 23 phòng thí nghiệm chế biến ma túy đã bị cảnh sát các nước châu Âu phá hủy trong cùng năm.

Một báo cáo mới công bố hôm 27/3 của Cơ quan Giám sát ma túy và xu hướng gây nghiện của Pháp (OFDT) cũng cho thấy mức tiêu thụ đang tăng đều đặn trên khắp châu Âu và đặc biệt là ở Pháp. Cơ quan y tế của Pháp, Santé Publique France, một đơn vị tham gia vào báo cáo, cho biết: “Trong vài năm qua, có nhiều dấu hiệu cho thấy việc sử dụng cocaine ngày càng tăng, bất kể ở dạng nào”.

Vòi bạch tuộc chặt không xuể

Sự gia tăng nhu cầu về cocaine tại châu Âu đã dẫn đến việc tăng cường trồng cây coca ở một số quốc gia trên thế giới. Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC) cho biết trong một báo cáo công bố ngày 16/3 rằng từ năm 2020 đến năm 2021, tỷ lệ trồng mới cây coca đã tăng 35% - mức cao kỷ lục và là mức tăng mạnh nhất hàng năm kể từ năm 2016.

Báo cáo cũng chỉ ra sự xuất hiện của các trung tâm trung chuyển cocaine mới ở châu Âu, đặc biệt là ở các cảng Antwerp (Bỉ), Rotterdam (Hà Lan), Hamburg (Đức). Trong năm 2021, một khối lượng kỷ lục gần 70 tấn cocanie đã bị bắt giữ ở cảng Rotterdam, tăng 74% so với năm 2020. Ger Scheringa, một quan chức hải quan tại cảng này nói với AFP rằng vấn đề buôn bán ma túy “đã trở nên lớn hơn trong những năm gần đây”.

Cảng Antwerp cũng thu giữ hơn 100 tấn cocaine trong cùng năm, chiếm 40% lượng ma túy bị tịch thu tại châu Âu năm ngoái. Hoạt động buôn bán ma túy gia tăng kéo theo những vụ bạo lực súng đạn khi các nhóm tội phạm tranh giành ảnh hưởng. Vào tháng 1 vừa qua, một bé gái 11 tuổi đã bị sát hại trong một vụ nổ súng liên quan đến việc buôn bán cocaine trên đường phố Antwerp.

Theo BBC, Bộ trưởng Tư pháp Bỉ, ông Vincent Van Quickenborne thậm chí đã phải được bảo vệ ở chế độ đặc biệt trong suốt năm vừa qua sau khi cảnh sát phát hiện ra một âm mưu của bọn tội phạm Hà Lan nhằm bắt cóc ông. Một chiếc ôtô chứa súng được phát hiện bên ngoài nhà riêng của Bộ trưởng Van Quickenborne.

Trong khi đó, báo cáo của Trung tâm Giám sát Châu Âu về ma túy và nghiện ma túy (EMCDDA) cho biết các băng đảng ở cựu lục địa hiện đang đóng vai trò tích cực trong việc sản xuất cocaine chứ không chỉ “thuần” phân phối, đồng thời chúng đang hợp tác với nhau để mở rộng thị trường.

Thực tế này này khiến nhà chức trách châu Âu phải tăng cường điều tra và trấn áp, từ đó phá nhiều đường dây ma túy “khủng”.

Đơn cử như hồi tháng 11 năm ngoái, hàng chục thành viên chủ chốt của một đế chế ma túy đã bị bắt sau một chiến dịch quy mô lớn do cảnh sát Tây Ban Nha, Pháp, Bỉ, Hà Lan và UAE phối hợp triển khai. Các nghi phạm được cho là điều hành khoảng một phần ba hoạt động buôn bán cocaine ở châu Âu và số lượng cocaine thu được lên đến 30 tấn.

Cảnh sát châu Âu cũng phối hợp với các quốc gia Nam Mỹ, chẳng hạn như Brazil, để chặn vòi bạch tuộc từ gốc. Vào ngày 30/3, một chiến dịch bắt giữ đã được thực hiện ở Brazil với sự hỗ trợ thông tin tình báo của Cơ quan Cảnh sát châu Âu (Europol) nhằm triệt phá nhóm tội phạm ma túy đã vươn từ Paraguay đến châu Âu.

Cuộc điều tra được bắt đầu ở Brazil sau khi cảnh sát nước này nhận được thông tin tình báo từ Hải quan Đức về một vụ bắt giữ 316 kg cocaine vào tháng 12/2020 ở Hamburg (Đức). Điều tra ban đầu cho thấy một công ty Brazil đã được sử dụng để vận chuyển cocaine từ Brazil đến châu Âu.

Dựa trên phân tích do Europol thực hiện, cảnh sát Brazil đã vạch ra được đầy đủ mạng lưới buôn bán ma túy xuyên lục địa và phát hiện cách băng nhóm này nhập khẩu cocaine từ Paraguay, giấu trong các xe tải rồi xuất khẩu sang châu Âu.

Vụ bắt giữ đầu tiên được thực hiện vào tháng 10/2022 bởi cảnh sát Brazil, khi một đầu mối quan trọng sa lưới ở Paraguay. Tên này đóng vai trò điều hành hoạt động hậu cần của mạng lưới giữa Paraguay và Brazil, đồng thời đàm phán trực tiếp với các nhà cung cấp ở Paraguay và Bolivia.

Các đợt bắt giữ cuối cùng vào ngày 30/3 là đỉnh điểm của nhiều tháng theo dõi, thu thập thông tin tình báo và phối hợp giữa các cơ quan thực thi pháp luật liên quan. Tổng cộng có 15 cá nhân đã bị bắt và lượng tài sản trị giá hơn 80 triệu euro bị tịch thu. Trong quá trình điều tra, hơn 17 tấn cocaine có liên quan đến tổ chức tội phạm này đã bị thu giữ, với giá trị thị trường ước tính lên tới vài tỷ euro.

Số lượng bắt giữ ngày càng tăng nhưng vẫn chưa thể chặt đứt được vòi bạch tuộc của những kẻ buôn ma túy. Theo một ước tính trong phóng sự điều tra gần đây của BBC, chỉ 10% số cocaine đến Antwerp bị phát hiện. Phần còn lại trót lọt sẽ được bọn tội phạm chuyển đến Hà Lan và rồi từ đó phân phối đến khắp các khu vực của châu Âu, bao gồm cả Vương quốc Anh.

Đó là lý do mà EMCDDA nhận định, việc số lượng ma túy ngày càng nhiều được nhập khẩu vào châu Âu đang tạo ra những thách thức chính sách lớn, đòi hỏi các quốc gia tại cựu lục địa phải chung tay giải quyết mạnh mẽ hơn trong những năm tới.

https://antg.cand.com.vn/Ho-so-Interpol/hoi-chuong-bao-dong-ve-ma-tuy-i691761/