Hé lộ bí mật về phi hành đoàn thứ 9 của SpaceX NASA

Sứ mệnh luân phiên

Chuyến bay này là sứ mệnh luân phiên phi hành đoàn của SpaceX lên ISS theo Chương trình phi hành đoàn thương mại của NASA. Hai phi hành gia Nick Hague của NASA và Aleksandr Gorbunov của Roscosmos (Nga) sẽ cất cánh trên tàu vũ trụ SpaceX Dragon, trước đây đã đưa SpaceX Crew-4, Axiom Mission 2 và Axiom Mission 3 của NASA lên ISS, từ tổ hợp phóng 40 tại Trạm lực lượng vũ trụ Cape Canaveral ở bang Florida (Mỹ).

 Yếu tố đầu tiên tạo nên sự khác biệt của vụ phóng phi hành đoàn thứ 9 là địa điểm mà Falcon 9 của SpaceX sẽ phóng tàu vũ trụ. Tất cả các chuyến bay vũ trụ có người lái trước đây của SpaceX đều diễn ra ở Trung tâm vũ trụ Kennedy của NASA tại sân bay vũ trụ Florida. Còn khu phức hợp 40 thuộc quân đội, do Lực lượng Không gian Hoa Kỳ quản lý. SpaceX đã cải tiến LC-40 để thêm cánh tay tiếp cận phi hành đoàn và thực hiện các thay đổi khác để bổ sung những khả năng cần thiết cho chuyến bay vũ trụ có người lái. (SpaceX lần đầu tiên tiếp quản LC-40 vào năm 2008, sửa đổi bệ phóng cho các lần phóng Falcon 9 của mình).

Điểm khác biệt thứ hai đối với phi hành đoàn thứ 9 này là chỉ có hai người trên tàu vũ trụ Dragon. Tất cả các sứ mệnh phi hành gia thương mại khác ngoài chuyến bay vũ trụ có người lái đầu tiên của SpaceX vào năm 2020 đều đưa 4 người lên ISS. Tuy nhiên, tàu vũ trụ Starliner của Boeing đã gặp phải một loạt vấn đề khi đưa các phi hành gia NASA Butch Wilmore và Suni Williams lên ISS hồi tháng 6.

Sau khi thực hiện các thử nghiệm, NASA đã quyết định đưa tàu vũ trụ của Boeing trở lại Trái đất mà không có phi hành gia, để lại hai phi hành gia NASA trên ISS. Tàu Starliner đã hạ cánh tại New Mexico vào ngày 6/9. Vì vậy, cơ quan vũ trụ đã loại hai phi hành gia ra khỏi nhiệm vụ của phi hành đoàn thứ 9 để chừa hai chỗ trống trên tàu vũ trụ Dragon cho Williams và Wilmore trở về Trái đất vào tháng 2/2025 cùng Hague và Gorbunov. Như vậy, nếu tàu Dragon hạ cánh ngoài khơi bờ biển Florida vào tháng 2/2025 theo đúng dự kiến, Wilmore và Williams ở trong không gian gần 9 tháng.

Còn Hague và Gorbunov, khi lên ISS, họ sẽ trở thành thành viên của phi hành đoàn Expedition 72 và thực hiện các hoạt động nghiên cứu, trình diễn công nghệ và bảo trì. Hai phi hành gia này cũng sẽ tham gia các hoạt động cùng các phi hành gia NASA gồm: Don Petitt, Butch Wilmore, Suni Williams, cũng như các phi hành gia Roscosmos: Alexey Ovchinin và Ivan Vagner. Theo phân công nhiệm vụ, Hague là chỉ huy phi hành đoàn thứ 9. Đây là lần phóng thứ ba và là nhiệm vụ thứ hai của anh lên ISS. Trong lần phóng đầu tiên vào tháng 10/2018, Hague và đồng đội của anh, Alexey Ovchinin của Roscosmos, đã gặp sự cố với tên lửa đẩy, dẫn đến việc hủy bỏ trong khi bay, sau khi phóng, tái nhập khí quyển và hạ cánh an toàn trên tàu vũ trụ Soyuz MS-10.

Năm tháng sau, Hague đã được phóng lên tàu Soyuz MS-12 và làm kỹ sư bay trên ISS trong các chuyến thám hiểm 59 và 60. Hague đã dành 203 ngày trên không gian và thực hiện ba lần đi bộ ngoài không gian để nâng cấp hệ thống điện của trạm vũ trụ, lắp đặt bộ chuyển đổi kết nối cho tàu vũ trụ thương mại.

Sinh ra tại Belleville, Kansas (Mỹ), Hague đã lấy bằng cử nhân Kỹ thuật hàng không vũ trụ từ Học viện Không quân Hoa Kỳ và bằng Thạc sĩ Kỹ thuật hàng không và hàng không vũ trụ từ Viện Công nghệ Massachusetts ở Cambridge, Massachusetts. Hague được NASA chọn làm phi hành gia vào năm 2013. Là một Đại tá đang tại ngũ trong Lực lượng Không gian Hoa Kỳ, Hague đã hoàn thành đợt luân phiên phát triển tại Bộ Quốc phòng và giữ chức Giám đốc thử nghiệm và đánh giá của Lực lượng Không gian từ năm 2020 đến năm 2022. Tháng 8/2022, Hague tiếp tục nhiệm vụ tại NASA, làm việc cho Chương trình Boeing Starliner cho đến khi thực hiện nhiệm vụ bay này.

Khác với Hague, nhà du hành vũ trụ của Roscosmos Gorbunov thì lại bắt đầu chuyến đi đầu tiên của mình tới ISS với tư cách là thành viên của phi hành đoàn 9. Sinh ra tại Zheleznogorsk, vùng Kursk (Nga), Gorbunov học ngành kỹ thuật với bằng cấp về tàu vũ trụ tại Học viện Hàng không Moscow. Gorbunov tốt nghiệp khoa quân sự với chuyên ngành vận hành và sửa chữa máy bay trực thăng và động cơ máy bay. Trước khi được chọn làm phi hành gia vào năm 2018, anh đã làm kỹ sư cho Rocket Space Corp. Energia và hỗ trợ các vụ phóng tàu vũ trụ chở hàng từ Sân bay vũ trụ Baikonur. Gorbunov sẽ làm kỹ sư bay trong chuyến thám hiểm 71/72 trên ISS.

Bước chuẩn bị cho chuyến thám hiểm vượt ra ngoài quỹ đạo Trái đất thấp

Sau khi cất cánh, tàu Dragon sẽ tăng tốc lên khoảng 28.000km/h để kết nối với ISS. Khi đã vào quỹ đạo, các nhóm điều khiển chuyến bay từ Trung tâm kiểm soát sứ mệnh của NASA tại Trung tâm Vũ trụ Johnson của cơ quan này ở Houston và Trung tâm kiểm soát sứ mệnh SpaceX ở Hawthorne, California sẽ theo dõi một loạt các thao tác tự động hướng dẫn Dragon đến cổng phía trước của mô-đun Harmony của  ISS. Tàu vũ trụ được thiết kế để tự động kết nối, nhưng phi hành đoàn có thể điều khiển và lái thủ công nếu cần.

Khi hoạt động kết nối được thực hiện, Đoàn thám hiểm 71 chào đón Hague và Gorbunov vào bên trong trạm và tiến hành nhiều ngày hoạt động bàn giao với các phi hành gia rời đi của sứ mệnh SpaceX Crew-8 của NASA. Sau thời gian bàn giao, các phi hành gia NASA Matthew Dominick, Michael Barratt, Jeanette Epps và nhà du hành vũ trụ Roscosmos Alexander Grebenkin của phi hành đoàn thứ 8 sẽ tách khỏi ISS và đáp xuống bờ biển Florida.

Phi hành đoàn thứ 9 sẽ tiến hành nghiên cứu khoa học mới để chuẩn bị cho chuyến thám hiểm của con người vượt ra ngoài quỹ đạo Trái đất thấp và mang lại lợi ích cho nhân loại trên Trái đất. Các thí nghiệm bao gồm tác động của hành vi ngọn lửa trên Trái đất, nghiên cứu các tế bào và tiểu cầu trong chuyến bay vũ trụ dài ngày và một loại vitamin B có thể làm giảm hội chứng thần kinh mắt liên quan đến chuyến bay vũ trụ. Họ cũng sẽ tiến hành các thí nghiệm có lợi cho sự sống trên Trái đất như nghiên cứu vật lý của các vụ nổ siêu tân tinh và theo dõi tác động của các phương pháp xử lý độ ẩm khác nhau đối với các loại cây trồng trên trạm. Đây chỉ là một số ít trong hơn 200 thí nghiệm khoa học và trình diễn công nghệ diễn ra trong suốt nhiệm vụ của họ.

Trong thời gian thực hiện thí nghiệm trên ISS, phi hành đoàn thứ 9 sẽ chào đón hai tàu vũ trụ Dragon, bao gồm nhiệm vụ dịch vụ tiếp tế thương mại lần thứ 31 của NASA và SpaceX Crew-10 của NASA và hai chuyến giao hàng do Roscosmos dẫn đầu trên Progress 90 và 91. Đến tháng 2/2025, Hague, Gorbunov, Wilmore và Williams sẽ lên tàu Dragon và tự động rời khỏi ISS, quay trở lại bầu khí quyển của Trái đất. Sau khi hạ cánh ngoài khơi bờ biển Florida, một tàu cứu hộ SpaceX sẽ đón tàu vũ trụ và phi hành đoàn, đưa họ trở lại bờ bằng trực thăng .

Các nhiệm vụ của phi hành đoàn thương mại cho phép NASA tối đa hóa việc sử ISS, nơi các phi hành gia đã sống và làm việc liên tục trong hơn 23 năm qua để thử nghiệm công nghệ, thực hiện nghiên cứu và phát triển các kỹ năng cần thiết để vận hành các điểm đến thương mại trong tương lai ở quỹ đạo Trái đất thấp và khám phá xa hơn về Trái đất. Nghiên cứu được tiến hành trên ISS  cũng mang lại lợi ích cho mọi người trên Trái đất và mở đường cho các chuyến đi dài ngày trong tương lai tới Mặt trăng và xa hơn nữa thông qua các nhiệm vụ Artemis của NASA.