Mặc dù được bảo vệ nghiêm ngặt nhưng tình trạng săn bắt, mua bán, tàng trữ động vật hoang dã vẫn diễn ra tràn lan bất chấp có thể bị xử lý hình sự.
Những ngày qua, vụ án anh Thái Khắc Thành (SN 1980, trú tại xã Đô Lương, Nghệ An) bị TAND tỉnh Hưng Yên tuyên phạt 6 năm tù vì mua bán gà lôi trắng trở thành tâm điểm chú ý của dư luận, không chỉ vì yếu tố pháp lý mà còn như một hồi chuông cảnh báo về tình trạng buôn bán trái phép động vật hoang dã.
Đáng chú ý, tình trạng săn bắn, mua bán, tàng trữ động vật hoang dã vẫn diễn ra rất phổ biến. Đặc biệt, tình trạng mua bán động vật hoang dã trên các nền tảng mạng xã hội diễn biến phức tạp. Chỉ cần gõ vài từ khóa như “mua chim quý hiếm”, “thú cảnh rừng” hay “gà lôi trắng” “mua bán các loại thú rừng” trên mạng xã hội là hàng loạt nhóm kín và trang cá nhân rao bán động vật hoang dã hiện ra.
Trong các nhóm kín, lời chào mời mua các loại động vật hoang dã thường xuyên được đăng tải. Các loài được rao bán gồm thú rừng, rùa, chim, chồn hương, mèo rừng, thậm chí sản phẩm như tay gấu, vảy tê tê… với giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng.
Từ lâu tình trạng rao bán động vật hoang dã như gà lôi diễn ra một cách công khai và cả bí mật trên các hội nhóm mạng xã hội Facebook. (Ảnh cắt từ màn hình)
Trong nhóm "Bán gà lôi trắng" trên mạng xã hội Facebook một tài khoản tên "Huy Hợi" có hẳn một bài viết quảng cáo về độ quý hiếm của giống gà lôi trắng và sau đó là lời rao bán giống gà này với lời hứa hẹn giảm giá. Đồng thời cam kết có giấy phép được nuôi sinh sản kèm nhiều hình ảnh gà lôi trắng có gắn số điện thoại lên trên.
Hay trên nhóm "Hội nuôi gà lôi trắng, lôi hồng tía miền Bắc" có 9.796 thành viên, tài khoản "Quyết Trần" đăng 2 video gà lôi kèm nội dung: "Vẫn còn gà nhé mọi người ơi. Ai đam dòng này ới em nhé". Hay tài khoản "Gà rừng miền Bắc" cũng đăng video gà lôi kèm nội dung: "Cần chuyển 2 cặp lôi lam lưng trắng, 1 cặp lôi hồng tía, 1 cặp lôi trắng lúa mềm (ý giá rẻ - PV)...".
Bài đăng bán gà lôi trên hội nhóm mạng xã hội Facebook thu hút 4.600 lượt xem. (Ảnh cắt từ màn hình)
"Hội mua bán các loại thú rừng giá gốc" có 1.926 cũng công khai rao bán, chia sẻ, bình luận những hình bắt, bẫy nhiều loại động vật hoang dã, trong đó, có nhiều loài quý hiếm như chồn bạc má, mèo rừng, các loại chim, sóc bông, sóc đỏ, cheo...
Không chỉ trên mạng, tình trạng mua bán, vận chuyển động vật hoang dã cũng liên tiếp bị lực lượng chức năng phát hiện bất chấp có thể bị xử phạt nặng, thậm chí bị khởi tố hình sự.
Ngày 13/8, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Tĩnh công bố các quyết định khởi tố, tạm giam với Lâm (36 tuổi); Nguyễn Trọng Hùng (46 tuổi); Ngô Sỹ Bắc (38 tuổi) cùng trú tỉnh Nghệ An về tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm", theo khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự.
Theo đó, ngày 26/7, trên xe khách biển Lào chạy qua xã Sơn Giang, lực lượng chức năng phát hiện trên nóc có một khoang tự chế rộng 3-4 m2, cao 30-40 cm, chứa xác hổ nặng khoảng 200 kg cùng một bộ xương hổ. Con hổ đông lạnh được xác định là động vật rừng nguy cấp, quý hiếm, thuộc nhóm IB, nghiêm cấm khai thác vì mục đích thương mại.
Xác hổ nặng khoảng 200kg được phát hiện trên nóc xe khách cókhoang tự chế rộng 3-4 m2, cao 30-40 cm. (Ảnh: Đức Hùng)
Lâm, Hùng và Bắc là phụ xe của nhà xe Sáu Hoa, bị cáo buộc giấu xác hổ và xương hổ trong khoang bí mật của ôtô khách để chở từ Lào về Việt Nam.
Theo lực lượng chức năng, tại một số xã ở Hà Tĩnh và Nghệ An, nhiều người dân vẫn lén lút mua động vật hoang dã như hổ, khỉ về nấu cao bán nên rất khó phát hiện. Một lạng cao hổ có giá khoảng 18 triệu đồng, cao khỉ 400.000-500.000 đồng.
Tại TP Huế, ông Lê Ngọc Tuấn - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP Huế thừa nhận, mặc dù thời gian qua, địa phương chưa phát hiện các trường hợp săn bắt, mua bán, vận chuyện, tàng trữ động vật hoang dã. Tuy nhiên, trong quá khứ, tại địa phương này cũng nhiều lần phát hiện tình trạng mua bán, tràng trữ trái phép động vật hoang dã. Thậm chí, có trường hợp bị xử lý hình sự.
Vào tháng 9/2024, lực lượng chức năng phát hiện hai cá thể Chồn bạc má nam (tên khoa học là Melogale personata) chết, được cất giấu trong tủ đông tại nhà hàng Bến Xưa (đường Nguyễn Sinh Cung, TP Huế). Hai cá thể Chồn bạc má nam này có trọng lượng 2,3kg, chủ nhà hàng không có nguồn gốc hợp pháp.
2 con chồn bạc má đã chết được phát hiện trong tủ lạnh nhà hàng ở Huế tháng 9/2024 trước khi bị mang chế biến thành món đặc sản.
Tháng 10/2021, lực lượng chức năng cũng phát hiện tại nhà hàng SHQ3 (lô CIC8, nay thuộc phường Thanh Thuỷ, TP Huế) 1 con kỳ đà vân (động vật nhóm IB), 2 con cầy vòi hương còn sống. Ngoài ra nhà hàng này còn trữ 16 kg thịt heo rừng, 1 con don còn sống, 1 cầy vòi mốc đã chết, 1 cầy vòi hương có hồ sơ mua vào từ các trại nuôi (được Hạt Kiểm lâm TP Huế xác nhận trước đó). Qua xác minh, cá thể kỳ đà vân (động vật nhóm IB) còn sống và 3 cá thể cầy vòi hương tại nhà hàng SHQ3 không có hồ sơ, giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.
"Để ngăn chặn các hoạt động săn bắt, mua bán, tàng trữ động vật hoang dã, chúng tôi cũng thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp truyên truyền, giáo dục đối với người dân, học sinh về bảo vệ động vật hoang dã. Một tín hiệu đáng mừng là thời gian gần đây, ngành kiểm lâm TP Huế tiếp nhận trên 200 cá thể động vật hoang dã, quý hiếm do người dân tự nguyện giao nộp... Tuy nhiên, chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục rà soát, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp săn bắt, buôn bán, vận chuyện, tàng trữ động vật hoang dã", Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP Huế nói.
Luật sư Võ Thị Tuệ Minh - Giám đốc Công ty Luật Hợp danh An Doanh (Đoàn Luật sư TP Huế) cho rằng, các hành vi nguy hiểm như săn bắt, vận chuyển, buôn bán có tổ chức... như kể trên thì cần xử lý nghiêm khắc. Hệ thống pháp luật hiện nay đủ chặt chẽ và có khung hình phạt đủ sức răn đe.
Ngày đăng: 08:05 | 15/08/2025
BẢO HƯNG / VTC News