Trong khi nhiều bệnh viện tuyến trung ương ngày nào cũng rơi vào cảnh quá tải thì ở tuyến y tế cơ sở lại vắng bóng bệnh nhân - một nghịch lý đang gióng lên hồi chuông báo động đối với ngành Y tế.
Trước thực trạng đó, nhiều chuyên gia đã lên tiếng, đề xuất hàng loạt giải pháp thiết thực nhằm “kéo” người dân trở lại tuyến dưới, giảm áp lực cho tuyến trên và xây dựng một hệ thống y tế gần dân, vì dân hơn.
PGS.TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức thành phố Hà Nội:Trước hết cần đầu tư đầy đủ cho y tế cơ sở, cả về nhân lực và trang thiết bị

Nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân luôn là mục tiêu lớn mà Đảng và Nhà nước hướng tới. Thế nhưng, suốt nhiều năm qua, tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến đầu cùng hiện tượng người dân đổ xô đi khám, chữa bệnh vượt tuyến vẫn diễn ra dai dẳng. Vì sao lại như vậy? Nguyên nhân đầu tiên là do người dân luôn muốn lựa chọn nơi chữa bệnh tốt nhất. Khi y tế cơ sở chưa đủ điều kiện, trình độ đội ngũ y, bác sĩ tuyến dưới chưa tạo được sự tin tưởng thì người dân thường có tâm lý vượt tuyến để khám, chữa bệnh.
Để giải quyết vấn đề vượt tuyến, theo tôi, trước hết cần đầu tư đầy đủ cho y tế cơ sở, cả về nhân lực và trang thiết bị. Muốn thu hút bác sĩ giỏi về tuyến cơ sở thì phải có cơ chế đãi ngộ phù hợp, từ chính sách tiền lương đến việc đào tạo nâng cao chuyên môn trong quá trình công tác. Đồng thời, cần tăng cường hệ thống kết nối y tế, đặc biệt là triển khai rộng rãi hình thức khám bệnh từ xa. Bên cạnh đó, nên nhân rộng mô hình bác sĩ gia đình, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, để có thể trực tiếp khám, chữa bệnh và chăm sóc tại nhà, giúp người bệnh không phải đi lại quãng đường xa. Hệ thống bệnh viện tư nhân cũng cần được khuyến khích phát triển, song phải đi đôi với sự giám sát, quản lý chặt chẽ.
Ngoài ra, công tác truyền thông y tế cũng giữ vai trò rất quan trọng, giúp người dân nắm bắt thông tin và hiểu rõ với từng loại bệnh thì nên đến đâu khám chữa, tránh mất nhiều thời gian, công sức và chi phí không cần thiết. Muốn vậy, truyền thông cần công khai, minh bạch các thông tin như đội ngũ y, bác sĩ tại từng tuyến; danh mục bệnh cần chuyển tuyến trên; danh mục thuốc được cung cấp tại tuyến cơ sở..., đồng thời phải tích cực tuyên truyền, hướng dẫn người dân, bệnh nào nên khám, chữa tại tuyến cơ sở, trường hợp vượt tuyến thì bảo hiểm sẽ chi trả ở mức nào. Qua đó, người dân sẽ hiểu, tin tưởng tìm đến y tế cơ sở, vừa giảm gánh nặng chi phí cho gia đình, vừa góp phần giảm tải cho bệnh viện tuyến trên.
PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai:Người dân cần thay đổi thói quen, đặt trước lịch khám

Nhằm đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng gia tăng của người dân, đồng thời góp phần giảm tải cho hệ thống y tế, từ ngày 1-8-2024, Bệnh viện Bạch Mai đã chính thức triển khai dịch vụ khám bệnh ngoài giờ hành chính. Việc tổ chức khám ngoài giờ không chỉ giúp người bệnh linh hoạt hơn trong sắp xếp thời gian, tránh ảnh hưởng đến công việc và học tập, mà còn góp phần giảm tình trạng quá tải thường thấy vào giờ hành chính, tạo môi trường khám, chữa bệnh thông thoáng, dễ chịu hơn cho cả bệnh nhân và đội ngũ y, bác sĩ.
Tuy vậy, sau một thời gian triển khai, tình trạng ùn ứ cục bộ vào buổi sáng và một số khung giờ cao điểm vẫn chưa được giải quyết triệt để. Điểm cốt lõi của vấn đề là cần thay đổi thói quen thăm, khám của người dân. Hiện nay, Bệnh viện Bạch Mai đã đưa vào sử dụng ứng dụng “Bạch Mai Care”, cho phép người bệnh chủ động đặt lịch trước, lựa chọn chuyên khoa, bác sĩ và khung giờ phù hợp ngay từ nhà, qua đó giảm thời gian chờ đợi và hạn chế tình trạng tập trung đông người tại bệnh viện. Ngoài ứng dụng này, bệnh viện còn triển khai thêm hai hình thức đặt lịch khác như qua tổng đài 1900.888.866 và qua website chính thức tại địa chỉ https://bachmai.gov.vn/
Việc thay đổi thói quen khám, chữa bệnh bằng cách đặt lịch trước không chỉ mang lại lợi ích cho người dân mà còn cho cả hệ thống y tế. Người bệnh có thể chủ động sắp xếp thời gian, lựa chọn bác sĩ, chuyên khoa và phòng khám phù hợp với nhu cầu của mình. Hình thức này đã được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng, trở thành một thói quen thường nhật. Ngoại trừ những trường hợp cấp cứu mới cần đến thẳng bệnh viện, còn lại đa phần đều đặt lịch trước. Thậm chí, ở một số nước, nếu muốn khám theo diện cấp cứu sẽ phải chi trả mức phí cao gấp nhiều lần so với khám theo lịch hẹn trước.
Trưởng trạm Y tế phường Tây Mỗ Trần Phạm Thái:“Làm mới” mình để “kéo” người dân trở lại

Là người nhiều năm gắn bó với công tác quản lý trạm y tế, tôi luôn day dứt với câu hỏi: “Làm thế nào để trạm y tế tuyến cơ sở thực sự phát huy được vai trò là “người gác cổng” của hệ thống y tế, trở thành địa chỉ tin cậy và lựa chọn đầu tiên của người dân khi cần chăm sóc sức khỏe?”.
Theo tôi, để “kéo” người dân quay trở lại, các trạm y tế xã, phường buộc phải tự “làm mới” mình. Không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành nhiệm vụ khám, chữa bệnh ban đầu và thực hiện các chức năng y tế công cộng được giao, mà còn phải mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng sát nhu cầu thực tiễn.
Tại phường Tây Mỗ - nơi tôi đang công tác, chúng tôi nhận thấy nhu cầu chăm sóc sức khỏe bằng y học cổ truyền, nhất là ở người cao tuổi, đang ngày càng gia tăng. Vì vậy, trong thời gian tới, trạm y tế sẽ mở rộng các dịch vụ y học cổ truyền trong phòng và chữa bệnh, nhằm mang đến phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả. Đồng thời, trạm sẽ đầu tư phát triển dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, tư vấn và điều trị các vấn đề liên quan đến bà mẹ và trẻ em.
Song song với đó, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh các chương trình y tế dự phòng, quản lý sức khỏe cộng đồng và chăm sóc sức khỏe ban đầu - những nền tảng thiết yếu để xây dựng một hệ thống y tế cơ sở vững mạnh, thực sự gần dân và vì dân.
https://hanoimoi.vn/giam-ap-luc-cho-benh-vien-tuyen-tren-717127.html
Ngày đăng: 10:16 | 24/09/2025
Nhóm phóng viên / Hà Nội Mới