EU xem xét hạn chế dầu Nga qua đường ống Druzhba

Những kế hoạch này tách biệt với gói trừng phạt thứ 19 EU đề xuất nhằm vào Nga, sẽ ảnh hưởng đến các tàu chở dầu và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mátxcơva mà Ủy ban châu Âu (EC) coi là đội tàu ngầm của nước này.

Không giống như các biện pháp trừng phạt toàn diện đòi hỏi sự nhất trí của tất cả các nước thành viên EU, các biện pháp thương mại như thuế quan chỉ cần sự ủng hộ của đa số các quốc gia thành viên. Đây chính là cách EU kỳ vọng sẽ đáp ứng được yêu cầu then chốt của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã kêu gọi áp thuế lên Trung Quốc và Ấn Độ để trừng phạt việc mua dầu thô của Nga bất chấp sự phản đối của Budapest và Bratislava.

Phản ứng mạnh mẽ trước kế hoạch này, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto tuyên bố: "Hungary và Slovakia sẽ làm mọi thứ trong khả năng để bảo vệ an ninh năng lượng của mình".

Đường ống Druzhba từ lâu là huyết mạch của các quốc gia Trung Âu không giáp biển. Khi EU cấm hầu hết dầu nhập khẩu từ Nga bằng đường biển vào năm 2022, Hungary và Slovakia đã được miễn trừ đặc biệt để tiếp tục mua dầu thô qua đường ống này, với lý do các tuyến đường thay thế quá tốn kém và cơ sở hạ tầng hạn chế. Những miễn trừ này kể từ đó đã ngày càng gây tranh cãi khi Brussels tìm cách lấp đầy lỗ hổng trong các lệnh trừng phạt.

Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái gần đây của Ukraine vào các trạm bơm dọc theo tuyến Druzhba cũng đã nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương trong việc phụ thuộc vào đường ống. Những gián đoạn tạm thời đẩy Hungary và Slovakia vào thế khó, củng cố thêm những lời kêu gọi trong EU về việc đẩy nhanh quá trình đa dạng hóa nguồn cung, tránh phụ thuộc vào năng lượng Nga.

Trong khi đó, Washington đang gây sức ép buộc Brussels phải cắt giảm hoàn toàn sự phụ thuộc vào nguồn khí đốt của Nga. Nga đã chỉ trích các cuộc thảo luận của châu Âu, cảnh báo rằng việc từ chối dầu mỏ của Nga sẽ phản tác dụng. Giới chức Nga dự báo, phương Tây sẽ phải chịu sự phụ thuộc vào nguồn cung dầu mỏ mới, mạnh mẽ hơn do giá dầu tăng cao, và những nước từ chối sẽ mua dầu khí Nga với giá cao hơn thông qua các trung gian.

Mátxcơva cũng lưu ý rằng khả năng thay thế nhanh chóng nguồn cung Druzhba của châu Âu vẫn còn hạn chế. Croatia đã đề nghị mở rộng việc giao hàng qua đường ống Adriatic, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi về chi phí, việc điều chỉnh nhà máy lọc dầu, và liệu khối lượng có đáp ứng được nhu cầu hiện tại hay không.

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic và Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã tuyên bố việc bảo vệ nguồn cung dầu qua đường ống từ các nhà cung cấp Nga là một ưu tiên chiến lược, bất chấp kế hoạch của EU nhằm loại bỏ hoàn toàn việc nhập khẩu năng lượng từ quốc gia này vào năm 2027.