Dự báo năm 2050 kháng kháng sinh có thể gây tử vong hơn ung thư

Thông tin được PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam cho biết tại lễ ký kết Hợp tác giữa Sandoz Việt Nam và Tổng hội Y học Việt Nam. Hợp tác nhằm mục tiêu giảm tốc độ lan rộng của vi khuẩn kháng thuốc, đảm bảo nguồn cung thuốc điều trị và bảo vệ sức khỏe người dân, cũng như hệ sinh thái.

Theo bà Xuyên, kháng kháng sinh không còn là vấn đề nội bộ ngành y mà trở thành mối đe dọa toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe cộng đồng. Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo, nếu thế giới không hành động mạnh mẽ, đến năm 2050 tình trạng kháng thuốc có thể trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, vượt qua cả ung thư.

Thực tế tại Việt Nam cho thấy tình trạng sử dụng thuốc tùy tiện vẫn diễn ra phổ biến, từ tự mua thuốc không cần đơn đến dùng thuốc không đủ liều hoặc chia sẻ thuốc cho người khác. Những hành vi tưởng như nhỏ này khiến thuốc mất dần hiệu lực, làm tăng tốc độ xuất hiện vi khuẩn kháng thuốc.

Từ năm 2013, sau khi Bộ Y tế ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phòng chống kháng thuốc, Việt Nam đã phối hợp WHO và nhiều cơ quan triển khai hàng loạt chương trình kiểm soát nhiễm khuẩn và sử dụng kháng sinh hợp lý. Nỗ lực này được đánh giá cao, song vẫn chưa đủ để chặn đà kháng thuốc đang gia tăng.

PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam phát biểu tại sự kiện.

Theo ông Charaf Eddine Kadri, Tổng Giám đốc Sandoz Việt Nam, có thực tế phổ biến là người bệnh hay người thân của họ thường tự ý lựa chọn kháng sinh, hoặc thuốc chống nhiễm trùng để điều trị các bệnh lý thông thường, nhưng chúng không có hiệu quả.

Việc mua kháng sinh không có đơn thuốc tại các nhà thuốc cho các bệnh như cảm cúm thông thường, và việc sử dụng kháng sinh không phù hợp này sẽ gia tăng nguy cơ người bệnh bị tác dụng không mong muốn, làm cho kháng sinh trở nên kém hiệu quả khi điều trị các bệnh lý nhiễm trùng mà trước đó kháng sinh này có hiệu quả.

“Điều này tạo ra vòng xoáy buộc phải sử dụng các loại kháng sinh mạnh hơn để điều trị những bệnh lý nhiễm trùng đơn giản, dễ điều trị trước đây cho người bệnh, kể cả trẻ em”, ông Charaf Eddine Kadri nhấn mạnh.

Việc hợp tác là bước tiến quan trọng nhằm phòng chống kháng kháng sinh, mối đe dọa thầm lặng nhưng ngày càng nghiêm trọng đối với nền y tế công lập ở Việt Nam và toàn thế giới.

Bộ Y tế đang phối hợp các cơ quan, tổ chức, đối tác trong nước và quốc tế triển khai nhiều hành động về phòng, chống kháng thuốc như truyền thông, nâng cao nhận thức người dân về nguyên nhân và hậu quả kháng kháng sinh. Đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn bác sỹ, dược sỹ về chẩn đoán, điều trị, kê đơn kháng sinh hợp lý và có trách nhiệm...

Các chuyên gia khuyến cáo khi người dân có vấn đề sức khỏe, cần đến các cơ sở y tế để khám chữa bệnh. Chỉ mua và sử dụng kháng sinh theo đơn, theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Dùng kháng sinh đủ liều, đủ thời gian, không bỏ dở giữa chừng khi thấy sức khỏe khá hơn. Không sử dụng kháng sinh thừa của lần điều trị trước, hoặc thuốc theo đơn của người khác.

Đồng thời, kêu gọi các dược sĩ cùng chung tay truyền đạt thông tin để người dân sử dụng thuốc đúng cách, phấn đấu đến năm 2045 người bị bệnh không bị kháng kháng sinh.