Đối thoại Shangri-La "nóng" vì biển Đông

Giữa lúc quan hệ Mỹ - Trung Quốc đang bế tắc vì chiến tranh thương mại leo thang căng thẳng, biển Đông nhiều khả năng trở thành tâm điểm của SLD 2019 - diễn đàn an ninh hàng đầu châu Á - diễn ra ở Singapore từ ngày 31-5 đến 2-6.

Ông Shanahan dự kiến công bố chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương mới của Lầu Năm Góc vào ngày 1-6, sau nhiều năm chứng kiến Washington và Bắc Kinh tranh cãi, đối đầu gay gắt trên biển Đông. Chỉ một ngày sau bài phát biểu của ông Shanahan, ông Ngụy dự kiến phát biểu về vai trò của Bắc Kinh ở Ấn Độ - Thái Bình Dương. Đáng chú ý, ông Ngụy là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc tham dự SLD trong 8 năm trở lại đây.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa bắt tay quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan trước khi SLD diễn ra vào ngày 31-5 Ảnh: REUTERS

Sự hiện diện của ông Shanahan và ông Ngụy được dự đoán là sẽ khiến tranh luận về vấn đề biển Đông thêm phần gay gắt. Bắc Kinh cho đến nay vẫn ngang ngược tuyên bố chủ quyền phần lớn biển Đông, bất chấp bị cộng đồng quốc tế chỉ trích. Chủ tịch Tập Cận Bình thậm chí tuyên bố Trung Quốc sẽ không bao giờ từ bỏ "bất cứ tấc lãnh thổ nào". Trong khi đó, giới chức Mỹ cam kết tiếp tục thực thi các chiến dịch để bảo đảm một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương "mở và tự do".

Ông William Choon, thành viên cấp cao của SLD, hôm 28-5 khẳng định sự hiện diện của ông Shanahan và ông Ngụy tại SLD năm nay sẽ tạo ra "một cuộc đối đầu về 2 tầm nhìn: Ấn Độ - Thái Bình Dương "mở và tự do" do Mỹ - Nhật Bản dẫn đầu và "châu Á dành cho người châu Á" của Trung Quốc".

Lầu Năm Góc đã tăng cường thực hiện các chiến dịch bảo đảm tự do hàng hải trên biển Đông với tần suất gần như mỗi tuần. Tư lệnh Lực lượng Không quân Mỹ ở Thái Bình Dương Charles Q. Brown Jr hồi đầu tháng này cho biết chiến đấu cơ của Không quân Mỹ bay qua và xung quanh biển Đông "gần như mỗi ngày".

Giới chức Mỹ cũng đã tuyên bố rằng họ có các "kế hoạch lớn hơn" về biển Đông cho năm tới. Tư lệnh Hải quân Mỹ John Richardson hồi đầu tháng này tái khẳng định kế hoạch triển khai 2 tàu chiến ven biển đến Singapore trong năm nay. Đây sẽ là lực lượng gần biển Đông nhất của Hải quân Mỹ. Trước đó, vào tháng 3, Tư lệnh Lục quân Mỹ ở Thái Bình Dương Robert Brown công bố kế hoạch huấn luyện 10.000 binh sĩ cho kịch bản chiến tranh trên biển Đông.

Trung Quốc cũng không chịu nhún nhường khi hạ thủy chiến hạm mới, phô diễn vũ khí mới, duy trì hoạt động tích cực trên biển Đông, xung quanh Đài Loan và chỉ trích Washington.

Sau khi tàu khu trục mang tên lửa hành trình Mỹ USS Preble di chuyển gần bãi cạn Scarborough - khu vực tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trên biển Đông - vào ngày 20-5, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc chỉ trích vụ việc là "một hành động khiêu khích, gây nguy hiểm đến tàu, máy bay và binh sĩ hai nước, làm tổn hại đến chủ quyền và an ninh Trung Quốc, vi phạm các quy tắc cơ bản về quan hệ quốc tế và đe dọa ổn định - hòa bình khu vực".

SLD được mô tả là "nơi để các bộ trưởng thảo luận về những thách thức an ninh trong khu vực, tham gia vào các cuộc đối thoại song phương để cùng nhau đưa ra các phương án giải quyết". Tuy nhiên, theo đài CNN, trong bối cảnh căng thẳng leo thang về nhiều vấn đề, rất khó để mong đợi bất cứ sự thỏa hiệp nào nảy sinh từ phát biểu của ông Ngụy và ông Shanahan.

Quan chức TQ phản ứng phát biểu của ông Shanahan về Biển Đông Thiệu Nguyên Minh, quan chức cấp cao thuộc quân đội Trung Quốc, nói rằng hành động của Mỹ đối với Biển Đông và Đài Loan ...

Trung Quốc phản ứng khi bị Mỹ chỉ trích gây bất ổn ở Biển Đông Tướng Trung Quốc cho rằng Mỹ "phương hại đến ổn định khu vực" sau bài phát biểu của Shanahan chỉ trích hành vi đe dọa ...

Cao Lực