Có nên bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không?

Máy hút chân không và túi hút chân không đã trở nên quen thuộc, giúp chúng ta đóng gói từ thịt, cá, rau củ đến các loại thực phẩm khô. Tuy nhiên, nhiều người vẫn băn khoăn liệu có nên áp dụng cách bảo quản này cho tất cả các loại thực phẩm; và phương pháp bảo quản thực phẩm bằng hút chân không có thực sự "thần kỳ" như quảng cáo, hay còn tiềm ẩn những hạn chế và rủi ro nhất định?

Ưu điểm của việc hút chân không thực phẩm

Việc hút chân không thực phẩm đem lại những lợi ích sau:

Kéo dài thời gian bảo quản đáng kể: Vi khuẩn, nấm mốc và các enzyme gây hư hỏng thực phẩm cần oxy để phát triển. Hút chân không loại bỏ gần như toàn bộ không khí (oxy) ra khỏi bao bì, làm chậm đáng kể quá trình oxy hóa và sự phát triển của vi sinh vật. Thực phẩm tươi như thịt, cá, rau củ có thể giữ tươi lâu hơn gấp 3-5 lần so với bảo quản thông thường trong tủ lạnh. Thực phẩm khô như các loại hạt, ngũ cốc, trà có thể giữ được chất lượng tốt trong nhiều tháng đến vài năm.

Bảo quản thực phẩm bằng túi hút chân không mang lại nhiều ưu điểm vượt trội nhưng đòi hỏi sự hiểu biết về từng loại thực phẩm và tuân thủ các nguyên tắc an toàn vệ sinh.

Giữ nguyên hương vị, màu sắc và dinh dưỡng: Việc loại bỏ oxy giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa làm mất đi hương vị tự nhiên, màu sắc tươi tắn và các vitamin nhạy cảm với oxy. Thực phẩm sau khi hút chân không và bảo quản đúng cách vẫn giữ được hương vị, màu sắc và giá trị dinh dưỡng gần như nguyên vẹn khi bạn lấy ra sử dụng.

Ngăn chặn cháy đông: Cháy đông là hiện tượng xảy ra khi thực phẩm đông lạnh tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh khô trong tủ đông, làm mất nước và thay đổi kết cấu, màu sắc, hương vị. Hút chân không tạo ra một lớp bảo vệ kín, ngăn chặn hiện tượng này.

Tiết kiệm không gian lưu trữ và sắp xếp gọn gàng: Việc hút bỏ không khí làm cho bao bì thực phẩm trở nên nhỏ gọn hơn nhiều, giúp bạn tiết kiệm không gian đáng kể trong tủ lạnh, tủ đông và các ngăn tủ bếp, đồng thời giúp việc sắp xếp trở nên gọn gàng, ngăn nắp hơn.

Ngăn chặn lây mùi chéo giữa các thực phẩm: Túi hút chân không kín hoàn toàn, ngăn mùi của thực phẩm này ám sang thực phẩm khác, giúp tủ lạnh của bạn luôn sạch mùi và các món ăn giữ được hương vị riêng.

Những thực phẩm nên bảo quản bằng cách hút chân không

Các loại thực phẩm nên hút chân không bao gồm:

- Thịt tươi sống, hải sản như gà, bò, heo, cá, tôm... (nên được chia thành từng phần nhỏ trước khi hút chân không).

- Thực phẩm đã nấu chín (đã làm nguội) như các món kho, súp, canh (đựng trong hộp hút chân không hoặc túi hút chân không có thể chịu nhiệt).

- Rau củ quả tươi (chọn lọc) như cà rốt, bông cải xanh, đậu cove, ngô (nên chần sơ qua trước khi hút để diệt enzyme).

- Các loại hạt khô, ngũ cốc, bột, trà, cà phê: Việc hút chân không giúp giữ độ giòn, hương thơm và ngăn ngừa côn trùng.

- Phô mai cứng: Ngăn ngừa nấm mốc phát triển.

- Bánh mì, bánh ngọt (nếu muốn đông lạnh): Giúp giữ độ tươi.

Các loại thực phẩm không nên bảo quản bằng cách hút chân không

Rau nhóm Cruciferous (họ cải): Bông cải xanh, súp lơ trắng, bắp cải, cải Brussels... Các loại rau này khi hút chân không có thể giải phóng khí metan, khiến túi phồng lên và tạo môi trường yếm khí cho một số vi khuẩn phát triển, làm hỏng rau nhanh hơn và có thể gây mùi. Nên chần sơ trước khi hút chân không.

Nấm tươi: Có thể nhanh hỏng và sinh ra độc tố trong môi trường yếm khí.

Tỏi và hành tây tươi: Khi hút chân không có thể tạo ra môi trường yếm khí, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn Clostridium botulinum, gây ngộ độc nghiêm trọng.

Phô mai mềm, tươi: Như ricotta, phô mai dê mềm... có thể bị ép nát và vi khuẩn vẫn có thể phát triển.

Thực phẩm có kết cấu mềm, dễ bị ép nát: Bánh mì mềm, khoai tây chiên (trừ khi bạn chỉ hút khí nhẹ).

Trái cây nguyên quả mềm: Chuối, quả mọng (dâu, việt quất...) dễ bị ép nát khi hút chân không. Nên đông lạnh sơ bộ hoặc xay sinh tố rồi hút chân không.

Lưu ý khi bảo quản thực phẩm bằng hút chân không

Để việc bảo quản thực phẩm bằng hút chân không đạt hiệu quả cao nhất và đảm bảo an toàn, bạn cần lưu ý:

- Rửa tay sạch sẽ, đảm bảo thực phẩm và túi/hộp hút chân không sạch sẽ trước khi đóng gói để tránh đưa vi khuẩn vào.

- Chia thực phẩm thành các phần ăn phù hợp trước khi hút chân không để tiện lợi khi sử dụng, tránh việc phải rã đông và tái đông lạnh nhiều lần.

- Làm nguội hoàn toàn thực phẩm đã nấu chín, không hút chân không thực phẩm còn nóng, vì hơi nước sẽ làm hỏng máy và túi.

- Không hút chân không quá chặt các loại rau củ mềm, với rau củ mềm hoặc trái cây, có thể sử dụng chế độ hút khí nhẹ nhàng hoặc đông lạnh sơ bộ trước khi hút chân không để tránh làm nát.

- Kết hợp với tủ lạnh/tủ đông, hút chân không giúp kéo dài thời gian bảo quản, nhưng không thay thế tủ lạnh/tủ đông. Hầu hết thực phẩm tươi sống sau khi hút chân không vẫn cần được bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông.

- Kiểm tra túi hút chân không, đảm bảo túi không bị rách, thủng trước và sau khi hút để giữ kín khí.

- Ghi nhãn, ghi rõ tên thực phẩm và ngày hút chân không lên bao bì để dễ dàng theo dõi hạn sử dụng.

https://vtcnews.vn/co-nen-bao-quan-thuc-pham-bang-cach-hut-chan-khong-ar967850.html