“Chợ” mua bán thông tin cá nhân: Đổi chác trắng trợn, tràn lan

Data “khủng” giá “bèo”

“Mình bán thanh lý tất tần tật chỉ 300.000 đồng. Data bao gồm nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau, rất hữu ích để phát triển thị trường” - lời rao được đăng cách đây vài ngày trong một hội nhóm kín chuyên dành để mua bán thông tin cá nhân.

Chỉ với 300.000 đồng này, dữ liệu khách hàng của gần 50 dự án bất động sản trải dài cả nước bao gồm chi tiết tên tuổi, địa chỉ, số điện thoại... được đem ra trao đổi. Đó là chưa kể, người bán còn cam kết sẽ khuyến mãi thêm một vài danh sách dữ liệu khác nếu người mua cần đến.

Theo Nguyễn Thế Anh - một nhân viên bất động sản tại Hà Nội - những quảng cáo trên là vô cùng quen thuộc trên “chợ” data.

“Ngành nghề nào giờ cũng cần có khách hàng mục tiêu. Cứ bỏ tiền ra là có thôi. Thời gian đâu mà đi lần mò từng tên tuổi, số nhà nữa” - Thế Anh cho hay.

Một trong những nhóm kín được người trong giới bất động sản như Thế Anh truyền tai nhau có tên “Data khách hàng tiềm năng”. Nhóm này có tới hơn 6.000 thành viên.

Tại đây, mỗi ngày có hàng chục bài viết rao bán danh sách thông tin, dữ liệu cá nhân như “khách mua chung cư cao cấp Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh”, “khách mua tại các cửa hàng thời trang”, “khách đến khám tại các viện thẩm mỹ”, “phụ huynh học sinh các trường cấp 3”, “data nhân lực đủ các ngành nghề”... Giá cho mỗi giao dịch mua bán data trung bình chỉ vài trăm nghìn đồng. Con số sẽ tăng giảm tuỳ theo nhu cầu, số lượng. Nhưng về cơ bản là “rẻ như bèo”.

Không chỉ thông tin liên hệ thông thường, “chợ” data giờ đây còn công khai mua bán cả những loại dữ liệu dạng “tuyệt mật” của khách hàng.

“Mình đang có data lượng lớn số khách nhà giàu, phù hợp cho các bạn kinh doanh, môi giới nhà đất. Alo để biết thêm” - một lời rao bán hấp dẫn được đưa lên “chợ” data.

Liên hệ với số điện thoại đính kèm quảng cáo trên, đầu dây kia một người tên Hiếu nhấc máy, nói giọng Bắc hỏi ngay: “Em cần cho ngành gì, data loại nào anh cũng có, em cần số lượng khoảng bao nhiêu?”. Khi biết chúng tôi đang tìm mua “data khách nhà giàu”, người này ngay lập tức cho biết: “Anh có data khách hàng gửi tiết kiệm tại ngân hàng B, cả những người từng mua chung cư cao cấp lẫn biệt thự”.

Để tăng thêm độ uy tín, Hiếu còn cho biết, đây là những dữ liệu được tuồn ra từ nội bộ và không phải ai cũng có được: “Anh có người quen làm trong ngân hàng B nên cập nhật thường xuyên và có thể xuất file ra được. Nếu em mua anh gửi kiểm tra thử, ok anh sẽ chuyển bản đầy đủ”.

Ngay sau khi đồng ý giao dịch và nhận file từ Hiếu, chúng tôi không khỏi “choáng” khi toàn bộ thông tin của hàng ngàn khách hàng gửi tiết kiệm tại một ngân hàng lớn được liệt kê đầy đủ. Tất cả thông tin bao gồm tên tuổi, địa chỉ, số di động và cả số dư hiện tại trong tài khoản tiết kiệm được thống kê chi tiết tới từng con số lẻ.

Ai cũng có thể là nạn nhân

Bên cạnh mạng xã hội, thị trường data còn nhộn nhịp với vô vàn website rao bán công khai thông tin cá nhân khách hàng.

Trang datakhachhang có đủ loại data cho mọi đối tượng, từ dữ liệu khách hàng của nhiều nhà mạng điện thoại lớn, khách hàng chứng khoán, khách mua xe hơi... Thậm chí, một số dữ liệu cá nhân còn được niêm yết ngay trên trang chủ để người có nhu cầu chọn lựa.

Đáng chú ý, tất cả các giao dịch mua bán data đều không diễn ra trực tiếp. Người mua, kẻ bán chỉ giao kèo qua mạng rồi chuyển khoản, nhận dữ liệu.

Phóng viên đã nhiều lần liên hệ để được gặp trực tiếp các “cò” data nhưng đều bị từ chối thẳng thừng. Không những vậy, ngay khi phóng viên đặt vấn đề hẹn gặp, người bán data đã nhanh chóng “mất hút” mà không để lại bất cứ lời nhắn nào.

Phải mất rất nhiều công sức thuyết phục, lấy lý do rằng đã bị lừa nhiều lần bởi data “rởm”, chúng tôi mới có thể hẹn gặp một nam thanh niên tên Bình - người chuyên bán data trong các nhóm kín trên Facebook. Bình cho biết, bản thân là nhân viên tư vấn tài chính nhưng việc bán data cũng kiếm cho anh những khoản lời kha khá.

Nam thanh niên cho hay đang nắm giữ hàng trăm nghìn data. Trong laptop của Bình, hàng dài các thư mục xếp liên tiếp với đủ các loại dữ liệu: Ngân hàng, bảo hiểm, người tới khám bệnh tại cơ sở y tế hay cả danh sách giám đốc doanh nghiệp...

“Tất cả đều là thông tin mới và chất lượng. Mình luôn có file cho khách hàng kiểm tra trước rồi mới quyết định có mua hay không. Giờ cạnh tranh nhau ghê lắm nên thông tin sai là không bán được đâu” - Bình nói.

Với những người như Bình, hoạt động bán data hằng ngày bắt đầu bằng việc “nằm vùng” trong đủ các loại hội nhóm trao đổi, đăng bài và tìm kiếm “con mồi”. Chỉ cần thấy khách đăng bài viết tìm mua, Bình sẽ ngay lập tức gửi tin nhắn riêng về các loại data sẵn có và thoả thuận giao dịch. Theo thanh niên này, để có được data chất lượng cũng không đơn giản. Không chỉ từ mối quan hệ mà còn phải bỏ tiền ra để mua nguồn từ trong các đơn vị, tổ chức “tuồn” ra.

Thị trường mua bán thông tin cá nhân diễn ra rầm rộ còn là nguồn cơn của nhiều hệ luỵ khác. Vấn nạn “tin nhắn rác”, “cuộc gọi rác” cũng bắt nguồn từ chính việc lộ lọt thông tin cá nhân ra bên ngoài. Chỉ tới khi bị làm phiền bởi những cuộc gọi “từ trên trời rơi xuống” như: chào mời mua đất, vay vốn ưu đãi mời đặt xe ôtô... tới tấp dội về, lúc đó bạn mới giật mình với câu hỏi, vì sao thông tin của mình lại dễ dàng lọt ra bên ngoài đến vậy?

* Theo chuyên gia bảo mật Võ Đỗ Thắng - Giám đốc Trung tâm an ninh mạng Athena - tới thời điểm này, hầu như chưa có trường hợp doanh nghiệp nào phải chịu trách nhiệm về việc để lộ lọt thông tin cá nhân khách hàng, cho dù tình trạng thông tin cá nhân bị rò rỉ đã xảy ra rất nhiều trong ngành hàng không, thông tin di động, địa ốc, bảo hiểm nhân thọ…

“Các quy định chế tài về vấn đề này đã được ban hành và đã có hiệu lực, nhưng vì dường như chưa có vụ việc nào được đưa ra xử nghiêm, người tiêu dùng cũng chưa từng khởi kiện vụ nào, cho nên đối tượng phát tán thông tin cá nhân rao bán trên mạng và các doanh nghiệp để lộ lọt thông tin cá nhân khách hàng không sợ, hay nói đúng hơn là nhờn luật” - ông Thắng bày tỏ. Thế Lâm

* Theo luật sư Quách Thành Lực (Đoàn Luật sư Hà Nội), việc mua bán thông tin cá nhân đã vi phạm quy định tại điều 38 Bộ luật Dân sự về quyền bí mật đời tư.

“Việc thu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đó đồng ý. Việc mua bán thông tin cá nhân là bất hợp pháp, gây nguy hại cho xã hội nên cần xử lý hình sự hành vi này” - luật sư Lực nhấn mạnh.

Nhóm PV

Thông tin người dùng bị tiết lộ như món hàng để trục lợi Vấn đề thông tin cá nhân về người dùng, cũng như thông tin về thẻ tín dụng, lại bị các trang booking khách sạn như ...