CEO Nvidia: 'Thế hệ triệu phú tiếp theo sẽ là thợ điện, thợ sửa ống nước'

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với kênh Channel 4 (Anh), Jensen Huang - CEO của NVIDIA, người đang nắm trong tay một trong những công ty giá trị nhất thế giới - đã nói một câu khiến cả giới công nghệ lẫn thị trường lao động phải giật mình: “Nếu bạn là thợ điện, thợ sửa ống nước, thợ mộc - chúng tôi sẽ cần hàng trăm nghìn người như bạn để xây dựng nên tất cả những nhà máy này”.

Một câu nói ngắn, nhưng phản ánh một xu hướng sâu sắc đang định hình lại thế giới việc làm: kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ tạo ra những kỹ sư lập trình siêu giỏi, mà còn đòi hỏi một đội ngũ lao động tay nghề cao, những người trực tiếp xây dựng hạ tầng vật lý cho kỷ nguyên dữ liệu.

Fortune là một trong những tờ đầu tiên đăng tải lời phát biểu này, cho biết Huang tin rằng “skilled trades” – nhóm nghề thủ công có kỹ năng như điện, cơ khí, lắp đặt - sẽ là trụ cột của nền kinh tế mới. Bởi để duy trì cỗ máy AI khổng lồ toàn cầu, thế giới cần nhiều hơn các mô hình ngôn ngữ, mà cần các trung tâm dữ liệu, trạm năng lượng, hệ thống làm mát, dây chuyền sản xuất chip. 

Mỗi trung tâm dữ liệu của các ông lớn như Amazon, Microsoft hay Google đều tiêu thụ điện tương đương một thành phố nhỏ. Và để vận hành chúng, không thể thiếu đội ngũ kỹ sư điện, kỹ thuật viên bảo trì, công nhân cơ điện lạnh - những người vẫn đang âm thầm vận hành nền kinh tế số.

Báo Investopedia bình luận rằng Huang không nói “AI cướp việc làm”, mà ngược lại, ông nhìn thấy “làn sóng việc làm mới” được tạo ra từ chính quá trình tự động hóa. Trong khi nhiều người lo ngại trí tuệ nhân tạo sẽ khiến hàng triệu nhân viên văn phòng, kế toán hay tiếp thị mất việc, thì việc xây dựng và bảo trì hạ tầng cho AI lại cần hàng trăm nghìn nhân lực thủ công. 

“AI không thể tự lắp đặt cáp điện, không thể kết nối ống dẫn nước làm mát cho máy chủ, và cũng không thể tự xây nhà máy”, bài viết của PC Gamer nhận định.

Theo Times of India, CEO của NVIDIA còn khẳng định rằng “ngay cả khi bạn không có bằng đại học, bạn vẫn có thể kiếm sáu con số” - một lời nhắn gửi thẳng tới thế hệ Gen Z, rằng giá trị của lao động không nằm ở tấm bằng, mà ở kỹ năng thực hành. Khi hàng loạt công trình trung tâm dữ liệu mọc lên ở Mỹ, châu Âu và châu Á, nhu cầu về thợ điện, kỹ sư công trình, chuyên viên HVAC (điều hòa và làm mát) đang tăng mạnh. Một số báo cáo cho thấy lương trung bình của thợ điện công nghiệp tại Mỹ đã tăng hơn 25% trong ba năm qua - cao hơn tốc độ tăng của kỹ sư phần mềm trung cấp.

Jensen Huang hiểu rõ điều đó hơn ai hết. Ông không chỉ là người bán chip AI, mà còn là người trực tiếp thúc đẩy “cơn sốt xây dựng hạ tầng dữ liệu”. Từ Mỹ đến Singapore, Ireland hay Ả Rập Xê Út, các công ty đang đua nhau mở rộng trung tâm dữ liệu để phục vụ nhu cầu điện toán khổng lồ. Mỗi trung tâm như vậy cần đến hàng nghìn thợ cơ khí, kỹ sư điện, và công nhân lắp đặt. “Bạn không thể tải về một nhà máy sản xuất chip từ internet. Bạn phải xây nó”, ông Huang từng nói nửa đùa nửa thật trong một hội nghị ở Đài Loan.

Điều đáng chú ý là phát biểu của Huang diễn ra giữa thời điểm hàng triệu người trẻ Mỹ đang quay lưng với giáo dục nghề. Theo dữ liệu của National Student Clearinghouse, số sinh viên theo học ngành kỹ thuật, cơ khí, điện và công trình chỉ chiếm chưa đến 5% tổng số sinh viên đại học. Trong khi đó, chính phủ Mỹ đang tung hàng chục tỷ USD đầu tư cho các dự án năng lượng, bán dẫn và AI – tất cả đều cần những bàn tay nghề cao. Giữa nghịch lý ấy, Huang muốn gửi một thông điệp: tương lai không chỉ thuộc về kỹ sư phần mềm, mà còn thuộc về những người biết cầm cờ-lê, tua-vít và mỏ hàn.

Fortune cho rằng đây là một “sự thật thầm lặng” trong nền kinh tế AI. Nếu trong thế kỷ 20, ngành tài chính và công nghệ thông tin tạo ra các triệu phú đầu tiên, thì trong thế kỷ 21, thế hệ triệu phú mới có thể xuất phát từ lao động kỹ năng – những người trực tiếp xây dựng cơ sở hạ tầng cho nền kinh tế dữ liệu.