Cái giá phải trả cho xu hướng miễn dịch cộng đồng ở Brazil

Brazil đã tự bỏ qua nhiều cơ hội để có thể kiềm chế sự lây lan của virus

Đến tháng 7, Brazil có thể soán ngôi “vô địch” về dịch Covid-19

Vài tuần trước, khi thành phố Rio de Janeiro ghi nhận gần 10.000 ca nhiễm mới Covid-19, một số nhà khoa học uy tín nhất của Brazil đã đưa ra lời kêu gọi cuối cùng. “Nếu không phong tỏa hoàn toàn ngay lập tức, thảm họa xảy ra là không thể tưởng tượng được”, ông Carlos Machado, một nhà khoa học cao cấp của Tổ chức Oswaldo Cruz, Brazil cảnh báo vào đầu tháng 5.

Nhưng các quan chức Brazil vẫn không đưa ra quy định phong tỏa chặt chẽ. Số ca nhiễm mới và tử vong tăng vọt. Mọi người ngừng giãn cách, họ đi bộ trên bãi biển vào cuối tuần. Và cảnh báo nói trên chỉ là khuyến nghị cuối cùng mà Brazil từ chối thực hiện để trở thành quốc gia bị Covid-19 tàn phá đứng hàng thứ hai trên thế giới.

Những gì xảy ra ở Brazil dường như là duy nhất ở cấp độ toàn cầu. Mặc dù số bệnh nhân tăng vọt, chính quyền không thực hiện biện pháp phòng ngừa đã được chứng minh thành công như nhiều nơi khác trên thế giới: Không phong tỏa, không xét nghiệm quy mô lớn, không đủ mở rộng chăm sóc sức khỏe y tế. Thay vào đó, các thành phố chịu ảnh hưởng nặng nề nhất đang mở cửa, cho dù thường xuyên ghi nhận hơn 30.000 ca mới mỗi ngày, gấp 5 lần so với Italia ở lúc đỉnh điểm bùng phát.

“Chúng tôi đang làm một việc mà không ai khác làm được”, ông Pedro Hallal, một nhà dịch tễ học tại Đại học Liên bang Pelotas cho biết. “Chúng tôi cứ tiến gần đến đỉnh dịch, cứ như thể đang thách thức virus để xem virus mạnh đến mức nào, có thể lây nhiễm cho bao nhiêu người. Không khác gì chúng tôi đang chơi tất tay”.

Với đà gia tăng này, đến cuối tháng 7-2020, Brazil có thể vượt qua Mỹ cả về số ca nhiễm mới và ca tử vong, theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Washington. Mỹ và Brazil hiện nay có điểm tương đồng về quy mô dịch nhưng khác với Mỹ, Brazil không phải là nền kinh tế lớn nhất thế giới, cũng không phải là một trong những nơi có hệ thống chăm sóc sức khỏe mạnh nhất.

Đến mức “bão hòa” thì mất mát cũng quá lớn

Bên cạnh nguồn lực hạn chế, yếu tố chủ quan ở Brazil cũng là rào cản đáng lo ngại. Tổng thống Jair Bolsonaro tiếp tục không thừa nhận đây là dịch bệnh nghiêm trọng và thực hiện chính sách “không làm gì cả”. Ông Bolsonaro chỉ trích Thống đốc nào ủng hộ các biện pháp phong tỏa, ông còn hòa vào đám đông những người ủng hộ để thách thức các cố vấn về y tế và dọa sẽ tổ chức một bữa tiệc nướng lớn để khuyến khích sức khỏe cộng đồng. Tổng thống Brazil đã thay 2 Bộ trưởng Y tế trong thời gian diễn ra đại dịch Covid-19 này và Bộ trưởng đương nhiệm là quân nhân, chứ không phải là bác sĩ.

Không chỉ tầng lớp lãnh đạo phớt lờ khuyến nghị của các chuyên gia, một phần lớn dân số Brazil, hoặc vì nghèo đói, hoặc thờ ơ, hiện đang sống chủ yếu như trước đây - đi biển, sử dụng các phương tiện công cộng đông đúc, dự tiệc hay gặp gỡ đông người. “Đây là một thất bại. Chúng tôi đã không có đủ sức mạnh chính trị để áp đặt cách khác. Các nhà khoa học cũng vậy, không làm gì được để thay đổi”, ông Ligia Bahia, Giáo sư sức khỏe cộng đồng tại Đại học Liên bang Rio de Janeiro nhận định.

Quyết định mở cửa bất chấp sự ngăn cản của giới khoa học, Brazil đang đi theo con đường mà cho đến nay chỉ có Thụy Điển theo đuổi. Ở một số nơi, đặc biệt là miền Bắc Brazil, ¼ dân số đã phát triển kháng thể đối với căn bệnh này. Bởi vậy, nếu nói đến miễn dịch cộng đồng ở cấp độ quốc gia, điều đó có thể xảy ra ở Brazil trước tiên.

Ông Theo Vos, Giáo sư khoa học về đo lường sức khỏe tại Đại học Washington cho rằng, Brazil có thể đạt tới mức độ bão hòa, tức là khi có rất nhiều người đã tiếp xúc với virus thì dịch bệnh bắt đầu đi xuống, nhưng kèm theo đó là cũng có rất nhiều người chết. “Đó là loại tình huống mà chúng tôi khuyên các Chính phủ nên cố gắng tránh”.

Nhưng hầu hết các quốc gia còn lâu mới đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng. Điều này chỉ xảy ra khi khoảng 60-70% dân số đã bị nhiễm hoặc được tiêm vaccine. Đến đầu tháng 6-2020, chưa đến 3% dân số Brazil có kháng thể Covid-19. Ở Rio, nơi 5.000 người đã chết, tỷ lệ này chưa đến 8%.

Cái giá phải trả cho xu hướng miễn dịch cộng đồng ở Brazil Brazil - quốc gia lớn nhất châu Mỹ Latinh đã có hơn 955.000 ca Covid-19 và hơn 46.500 ca tử vong, chỉ sau nước Mỹ. ...

COVID-19: Brazil xếp thứ 2 về số tử vong, châu Phi diễn biến phức tạp Brazil đã vượt qua Anh trở thành nước có số ca tử vong do bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 cao thứ hai thế ...

Nga thử vaccine Covid-19, số ca nhiễm tại Brazil tăng đột biến Số liệu thống kê từ Worldometer tính đến sáng 11/6 (giờ Việt Nam) cho thấy, toàn thế giới đã có hơn 7,43 triệu người nhiễm ...