Bộ Y tế không "độc quyền" nhập khẩu vaccine Covid-19

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long khẳng định chủ trương trên tại cuộc họp với Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, sáng 31/5.

Tuy nhiên, Bộ Y tế cảnh báo tình trạng "lừa đảo vaccine". Nhiều tổ chức, cá nhân tự giới thiệu là đại diện được ủy quyền các nhà sản xuất để chào bán vaccine nhưng khi Bộ liên hệ thì các nhà sản xuất đều khẳng định là không đúng sự thật.

Theo quy định hiện hành, chỉ các công ty có chức năng nhập khẩu, kinh doanh vaccine mới được nhập khẩu mặt hàng này. Việt Nam hiện có 27 đơn vị có chức năng này. Các đơn vị có điều kiện tiếp cận nguồn cung vaccine có thể trực tiếp làm việc với Bộ Y tế hoặc với một trong 27 đơn vị này.

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long. Ảnh: Nhật Bắc

Các vaccine phải được Bộ Y tế cấp phép, cấp số đăng ký, từng lô vaccine phải có hồ sơ chứng thực xuất xứ, chất lượng. Việt Nam đã cấp phép cho 2 loại vaccine của Astra Zeneca và Sputnik V; đang xem xét hồ sơ đối với 2 loại khác.

Về thử nghiệm lâm sàng, Bộ Y tế khẳng định, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong tình trạng đại dịch hiện nay, Việt Nam chỉ kiểm tra trên hồ sơ và nếu đầy đủ, chỉ mất tối đa 48 h.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo: "Cần tìm mọi giải pháp để có vaccine sớm nhất; mọi vướng mắc phải được tháo gỡ ngay; mọi điều chưa rõ phải được hướng dẫn ngay".

Ông yêu cầu cần công khai chủ trương: Tất cả các vaccine đã được WHO cấp phép, dù nhà sản xuất chưa làm thủ tục xin cấp phép, cấp số đăng ký tại Việt Nam vẫn được tiến hành nhập khẩu. Đối với những vaccine WHO chưa cấp phép nhưng đã được các nước cấp phép sử dụng thì khi có đơn vị nào tiếp cận được, Bộ Y tế cũng tiến hành cấp phép ngay.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long bày tỏ hoàn toàn đồng tình và khẳng định: "Bộ sẽ xử lý ngay khi có hồ sơ và nếu hợp lệ thì tối đa 5 ngày làm việc là cấp phép được".

Tất cả các lô vaccine dù đơn vị nào nhập khẩu nhưng có hồ sơ chứng nhận xuất xứ, chất lượng thì đều được Bộ Y tế chỉ đạo hệ thống y tế tổ chức tiêm.

Đối với hồ sơ chứng nhận xuất xứ, chất lượng, Phó thủ tướng lưu ý Bộ Y tế quan tâm đến tình huống các doanh nghiệp, hiệp hội qua các mối quan hệ đối tác có thể nhập được một lượng vaccine không lớn nên khó có đủ bộ hồ sơ từ nhà sản xuất. Bộ Y tế cam kết sẽ hướng dẫn, xử lý từng trường hợp một cách thuận lợi và nhanh nhất, nếu nhận được đề nghị.

Vaccine Covid-19 Astra Zeneca tiêm cho nhân viên y tế Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Hà Nội, ngày 8/3. Ảnh: Giang Huy

Một vấn đề được cuộc họp thảo luận là nhiều doanh nghiệp, hiệp hội tham gia tài trợ Quỹ vaccine phòng Covid-19 và mong muốn các nhân viên của doanh nghiệp, hiệp hội mình được ưu tiên tiêm trước. Về lâu dài, cũng như nhiều loại vaccine khác, sẽ có vaccine miễn phí theo chương trình tiêm chủng mở rộng của Bộ Y tế và vaccine dịch vụ theo nhu cầu và khả năng chi trả của một bộ phận nhân dân. Tuy nhiên, với vaccine chống Covid-19 trong điều kiện khan hiếm hiện nay, các tổ chức quốc tế luôn yêu cầu các nước tuân thủ nguyên tắc tiếp cận công bằng nên rất khó khăn khi xử lý những đề nghị "hợp tình, hợp lý" của các doanh nghiệp.

"Doanh nghiệp tài trợ kinh phí đủ để mua hàng trăm ngàn liều vaccine và chỉ mong được tiêm cho mấy trăm nhân viên mà không được thì quả thật không hợp lý", đại diện Bộ Y tế phản ánh.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói Việt Nam luôn tuân thủ nguyên tắc công bằng tiếp cận vaccine chống Covid-19 của Liên Hợp Quốc và hoàn toàn có thể giải quyết được đề nghị, mong muốn chính đáng của các doanh nghiệp, các Hiệp hội.

Theo đó, những người mà các doanh nghiệp, các hiệp hội muốn được ưu tiên chính là lao động trong các nhà máy, xí nghiệp, công trường, trong các ngân hàng, khách sạn, các địa điểm tiếp xúc với nhiều người hay phải làm việc trong môi trường kín... Đây cũng là những trường hợp rủi ro cao. Vừa qua Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19 đã chỉ đạo đưa người lao động trong các khu công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp vào diện khai báo y tế bắt buộc. Tới đây, Ban chỉ đạo sẽ tiếp tục yêu cầu thêm các trường hợp khác; tất cả những người trong diện đã được yêu cầu khai báo y tế sẽ thuộc diện ưu tiên tiêm vaccine trước.

Bộ Y tế khẩn trương ban hành thông tư hướng dẫn đăng ký lưu hành trong trường hợp cấp bách đối với vaccine phòng Covid-19 theo thủ tục rút gọn; đảm bảo tất cả những doanh nghiệp nào có khả năng tiếp cận nguồn vaccine nhập khẩu đều được hướng dẫn, tạo điều kiện tối đa để có vaccine sớm nhất.

Mặt khác, ngành y tế cần tập trung cao độ để chuẩn bị khi có vaccine là tổ chức tiêm chủng kịp thời, an toàn; đặc biệt theo dự kiến quý IV năm nay, sẽ có một lượng vaccine rất lớn được nhập khẩu về.

"Nhất thiết không để bất kỳ doanh nghiệp nào, tổ chức nào thực sự có nguồn mua được vaccine ngay mà lại không mua về được", Phó thủ tướng nêu rõ.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, từ nhiều tháng nay, Bộ đã liên tục có hàng chục cuộc tiếp xúc, đàm phán với các nhà sản xuất vaccine cũng như cơ quan y tế, đại diện ngoại giao các nước có sản xuất vaccine nhằm tranh thủ mọi khả năng, nguồn lực để có vaccine sớm nhất, "phấn đầu cuối năm 2021 sẽ có miễn dịch cộng đồng".

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định, mặc dù hiện nay tình trạng khan hiếm vaccine trên thế giới vẫn căng thẳng nhưng với các thỏa thuận đã đạt được, "mục tiêu nhập khẩu được 150 triệu liều vaccine phòng Covid-19 trong năm 2021 là rất khả thi".

Vaccine Covid-19 đang tiêm ở Việt Nam là của Astrazeneca. Đến nay, tổng số người được tiêm là 1.038.741. Trong đó, số người đã được tiêm đủ 2 mũi là 28.529 người.

Những biến chủng nCoV mới đã phát tán mầm bệnh nhanh hơn trước. Các y bác sĩ phải chạy đua với tốc độ lây nhiễm hàng trăm ca mỗi ngày. Để hỗ trợ lực lượng tuyến đầu, các cá nhân và doanh nghiệp có thể đồng hành cùng báo VnExpress trong chương trình "Tiếp sức cho tâm dịch". Xem chi tiết tại đây.

Viết Tuân

Hơn 300 công nhân Bắc Giang dương tính nCoV, Bộ Y tế họp khẩn

Tập đoàn Vingroup trao tặng Bộ Y tế 4 triệu liều vaccine phòng COVID-19