Một cựu binh Mỹ nhận định, để chuẩn bị cho cuộc xung đột lớn tiếp theo, quân đội nước này cần quên đi gần như tất cả những gì đã học được từ hai thập kỷ tham chiến ở Trung Đông.
Theo tờ Business Insider, một cựu chiến binh Mỹ mang mật danh Scooter đang là huấn luyện viên cho Trung đoàn Biệt kích số 4 thuộc Lực lượng tác chiến đặc biệt Ukraine cho rằng, xung đột Nga – Ukraine là bài học cho phương Tây về cách có thể chuẩn bị cho các cuộc chiến trong tương lai.
"Bài học đầu tiên tôi muốn khuyến nghị cho NATO và Mỹ là hãy quên đi những gì họ từng học được", ông Scooter nói trong cuộc trò chuyện qua video từ một địa điểm không được tiết lộ ở miền trung Ukraine.
Theo ông Scooter, cuộc chiến chống quân nổi dậy như cách các lực lượng Mỹ đã tiến hành ở Iraq và Afghanistan "hoàn toàn không giống cuộc chiến thông thường" xét về cường độ chiến đấu và các mối đe dọa.
Ông Scooter nhấn mạnh, những mối đe dọa binh lính phải đối mặt trong xung đột ở Ukraine là hỏa lực tên lửa từ trực thăng, các cuộc tấn công bằng chiến đấu cơ và pháo kích chính xác. Những điều này rất khác so với bối cảnh ở Trung Đông.
"Các chỉ huy cần huấn luyện cho binh lính cách đối phó với mối đe dọa trong cuộc chiến tương lai giống với những gì chúng ta đã dự đoán trong Chiến tranh Lạnh. Họ cần được huấn luyện để đối phó với phần lớn những mối đe dọa tương tự như chúng ta từng phải đối mặt vào những năm 1980”, cựu binh Mỹ giải thích.
Ưu thế trên không
Trong xung đột hiện đại, việc giành được ưu thế trên không thông qua áp chế hoặc phá hủy các hệ thống tên lửa đất đối không của đối phương rất quan trọng. Trong các chiến dịch ở Trung Đông trong vài thập kỷ qua, nhiệm vụ này ít được Mỹ coi trọng, bởi Không quân Mỹ có thể hoạt động mà gần như không bị đối phương ngăn cản.
Trong giai đoạn đầu xung đột ở Ukraine, Nga đã không đạt được ưu thế trên không dù triển khai cả dàn chiến đấu cơ và máy bay ném bom vượt trội hơn so với Ukraine. Hệ thống phòng không tiên tiến của cả hai bên đã ngăn Nga và Ukraine vận hành máy bay hoạt động quá gần tiền tuyến, từ đó làm giảm khả năng yểm trợ cho hoạt động cơ động dưới mặt đất. Nói cách khác, hầu hết các cuộc tấn công của máy bay Nga và Ukraine đều được thực hiện từ khoảng cách xa.
Đối với các nhà hoạch định quân sự của Mỹ và NATO, khả năng áp chế hệ thống phòng không của đối phương và thiết lập ưu thế trên không sẽ là chìa khóa trong một cuộc giao tranh thông thường chống lại một đối thủ ngang hàng như Nga.
Tướng Không quân Mỹ James Hecker, người từng là tư lệnh Bộ tư lệnh Không quân NATO trước khi nghỉ hưu năm nay, phát biểu: "Nếu chúng ta không thể giành được ưu thế trên không, chúng ta sẽ phải tham gia vào cuộc xung đột như Nga và Ukraine ngay lúc này. Chúng ta cũng đã biết sẽ có bao nhiêu thương vong từ cuộc xung đột như vậy”.
Để tránh hậu quả của việc không đạt được ưu thế trên không, ông Scooter đề xuất "chất lượng phi công, nhân viên bảo trì và hậu cần là ưu tiên hàng đầu, nếu không muốn nói là số một”.
"Trong cuộc xung đột như này, sức mạnh không quân sẽ thắng thế. Bộ binh thâu tóm và giữ vững lãnh thổ. Nhưng rất khó để giành và giữ lãnh thổ khi phải đối đầu với pháo binh và máy bay của đối phương. Bên nắm giữ ưu thế trên không và khả năng áp chế phòng không đối phương thường là bên ném bom lực lượng bộ binh”, ông Scooter nói.
Do đó, ông Scooter nhấn mạnh việc đảm bảo các phi đội được duy trì tốt và sẵn sàng chiến đấu là một năng lực quan trọng cần có.
Trên thực tế, một số nhà lãnh đạo quân sự tin yếu tố trên có thể tạo ra những cơ hội thoáng qua, chứ không phải là sự thống trị bền bỉ trên không. Tuy nhiên, những cơ hội như vậy có thể được khai thác để tạo ra những đột phá tiềm năng trên chiến tuyến.
Thay đổi theo thực tế
Bài học rút ra từ xung đột ở Ukraine không chỉ giới hạn ở cấp lãnh đạo, mà còn lan xuống cấp đơn vị và từng binh sĩ. Đối với binh sĩ, điều quan trọng là phải nhanh nhẹn, cơ động và tránh gây sự chú ý không cần thiết. Điều này đồng nghĩa phải che giấu vũ khí hoặc bất cứ thứ gì có thể khiến họ trở thành mục tiêu bị tấn công.
Các binh sĩ tham gia cuộc xung đột ở Ukraine chia sẻ với BI rằng, việc tỏ ra quan trọng trên chiến trường chắc chắn là điều phải tránh. Và ngồi im một chỗ cũng có thể là quyết định tồi. "Tốc độ giúp cứu mạng. Càng nhanh, càng sống lâu", ông Scooter giải thích.
Theo ông, các lực lượng đặc nhiệm ở Mỹ cần có cách suy nghĩ vượt ra khỏi khuôn khổ. Điều này có thể đồng nghĩa với việc phải làm ngược lại với cuốn sổ tay huấn luyện hoặc các quy trình tác chiến tiêu chuẩn trong những tình huống cần thiết như sơ tán thương binh khỏi chiến trường.
"Vứt sách hướng dẫn đi, vứt sổ tay huấn luyện đi. Vứt bỏ nó đi và hãy chú ý đến cách mà mọi thứ đang thực sự được thực hiện ở đây. Rất nhiều điều chúng tôi huấn luyện ở Mỹ hoàn toàn không áp dụng được vào thực tế”, ông Scooter nhấn mạnh.
Một trọng tâm quan trọng đối với Mỹ hiện nay là theo kịp cuộc chiến máy bay không người lái (UAV) đang phát triển nhanh chóng ở Ukraine, khi Kiev và Moscow thường xuyên điều chỉnh chiến thuật và công bố những cải tiến mới để áp đảo đối phương.
Các quan chức và nhà phân tích đánh giá, Mỹ chưa sẵn sàng cho kiểu xung đột như Ukraine và Nga đang tham gia, cụ thể là đối đầu bằng UAV. Do đó, Mỹ cần phải có những bước đi mạnh mẽ để tăng cường khả năng sẵn sàng cho kiểu chiến đấu này.
Ngày đăng: 14:45 | 08/08/2025
Minh Thu / vietnamnet.vn