Ba vụ án oan chưa hẹn ngày bồi thường

án oan

Ngày 31/1, Chánh văn phòng TAND Tối cao Phạm Quốc Hưng cho biết trong năm 2017, các tòa án đã giải quyết được hơn 430.000 vụ việc trong tổng số gần 500.000 vụ việc đã thụ lý (đạt 89%). Trong đó, riêng xét xử hình sự, tòa án đã thụ lý hơn 74.000 vụ, với gần 124.000 bị cáo.

Trong sáng 31/1, tiến trình bồi thường ba vụ án oan được báo giới đặt ra với Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình. Đó là vụ ông Hàn Đức Long (Bắc Giang) bốn lần bị tuyên án tử, được minh oan đầu năm 2017; ông Trần Văn Thêm (ở Bắc Ninh) mang thân phận tử tù hơn 40 năm, được giải oan cuối năm 2017; vụ ba mẹ con bà Đặng Thị Nga (Điện Biên) bị hàm oan tội giết chồng, cha suốt 28 năm.

Ông Bình cho biết tòa án đã phát hiện ra vụ việc của ông Thêm. "Vụ án dừng từ lâu nhưng không có kết luận khiến kéo dài tình trạng bị can của ông. Khi biết, tôi mời luật sư, trực tiếp gặp ông Thêm và xác định đây là vụ án oan”, ông Bình nói.

Theo Chánh án, cảm thông với nỗi oan của ông Thêm, các cán bộ tòa án đã "hết sức thiện chí" song cũng có cái khó là quy định chứng từ, hóa đơn ngặt nghèo của Bộ Tài chính. Dù vậy, việc thỏa thuận đã hoàn tất. Hồ sơ bồi thường đã báo cáo Bộ Tài chính.

Người mang thân phận tử tù hơn 40 năm ở Bắc Ninh - cụ Trần Văn Thêm. Ảnh: Phạm Dự.

Về hai vụ án còn lại, Phó Chánh án Nguyễn Trí Tuệ khẳng định tòa án đã tích cực để giải quyết song trình tự phải theo quy định của pháp luật. “Chúng ta không thể cứ thấy oan là bồi thường, bồi thường bao nhiêu cũng được nên quá trình bồi thường cũng kéo dài một chút”, ông Tuệ nói trước báo giới.

* Quy trình trả tiền bồi thường oan sai

Án tham nhũng chưa xử sơ thẩm nhưng đã có HĐXX phúc thẩm

Trước nhiều câu hỏi về công tác xét xử các đại án tham nhũng, kinh tế, Chánh án Bình cho biết tất cả các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng chỉ đạo, đến giờ đã thành lập được cả hội đồng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm dù sơ thẩm chưa diễn ra.

Theo ông Bình, trong những phiên tòa này, thành viên hội đồng xét xử là những người có kinh nghiệm, tín nhiệm cả về năng lực, hiểu biết và phẩm chất. "Hiện HĐXX của tất cả các vụ án lớn đã có”, ông Bình nói và cho hay tòa đã yêu cầu các thẩm phán chủ động liên hệ với VKS để đọc hồ sơ, nghiên cứu kỹ quy định tố tụng mới.

Trong năm 2017, tòa án đã áp dụng mô hình phòng xử mới; điều hành phiên tòa theo mô hình tranh tụng. HĐXX và thẩm phán đã thực hiện các quy định mới của luật, trong đó có việc triệu tập điều tra viên hay kiến nghị về chính sách quản lý kinh tế. Việc kiến nghị Chính phủ đánh giá lại về chính sách mua ngân hàng giá 0 đồng trong vụ án Oceanbank là ví dụ.

Xin không xét xử lưu động

Theo ông Bình, mô hình xét xử lưu động trong thời gian dài đã có phát huy được hiệu quả tuyên truyền pháp luật, nhất là ở vùng nông thôn. Tuy nhiên, hiệu quả của việc này đang giảm dần khi các bản án đã được công khai trên mạng, việc ứng dụng công nghệ gia tăng...

Chánh án Nguyễn Hòa Bình trao đổi với báo giới trong ngày 31/1. Ảnh: VietnamPlus

"Tòa án hàng năm phải chi hơn 70 tỷ đồng cho xét xử lưu động", ông nói và cho hay chi phí phần lớn vào âm thanh, bàn ghế... Tòa án cũng nhận thấy việc bảo vệ trong các phiên xét xử lưu động "rất khó"; giữa nhiều người, gia đình bị hại dễ bị kích động. Hơn nữa, ở những nơi này, không khí phiên tòa không nghiêm túc, "không có nước nào xét xử mà không phải trong phòng xử án". Và vấn đề khác là ảnh hưởng tới nhân thân và gia đình của bị cáo trong cuộc sống sau này.

“Vì vậy chúng tôi báo cáo với Thường vụ Quốc hội cho tổng kết, báo cáo lại rồi xin không tổ chức phiên tòa lưu động”, ông Bình nói.

* Quy trình giải quyết bồi thường oan sai

[WIDGET_VIDEO:::2370]

Lý giải vì sao chậm bồi thường cho tử tù 40 năm mới được minh oan “Cho đến thời điểm hiện nay, Tòa án Tối cao đã báo cáo Bộ Tài chính và đang chờ Bộ Tài chính thẩm định và ...

Hơn 200 người dự buổi xin lỗi ông lão ngồi tù oan đã chết 5 năm Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang được phân công xin lỗi công khai ông Mưu Quý Sường - người bị ...

Người mang tiếng giết vợ suốt 41 năm được minh oan Ông Mưu Quý Sường bị bắt giam suốt 11 năm vì cáo buộc giết vợ. Sau 5 năm qua đời, người đàn ông này mới ...