Áp lực tăng giá hàng hóa toàn cầu từ Trung Quốc

Rene de Jong, Giám đốc Resysta AV, một nhà sản xuất đồ ngoại thất tại Phật Sơn, (Trung Quốc) cho biết, công ty có kế hoạch tăng giá khoảng 7% đối với các đơn đặt hàng mới vào mùa hè này.

Phần lớn nguyên nhân là giá cả các vật liệu hóa chất và kim loại được dùng để sản xuất thành phẩm từ nguồn cung Trung Quốc và Indonesia đã tăng nhanh trong những tháng gần đây. Giá cước vận chuyển cũng đã tăng khoảng 90% kể từ tháng 6 năm ngoái, mặc dù chúng thường do phía người mua thanh toán.

"Trong gần 25 năm ở Trung Quốc, tôi chưa gặp phải tình trạng này. Tôi chưa bao giờ thấy chi phí vận chuyển như thế này trước đây, trong khi giá thép và nhôm tăng vọt", ông nói và cho biết tỷ suất lợi nhuận của công ty đang chịu áp lực.

Một số nhà xuất khẩu khác của Trung Quốc trong lĩnh vực may mặc, đồ chơi nói với Wall Street Journal rằng, họ đã tăng giá cho các đơn đặt hàng mới từ 10% đến 15% kể từ đầu tháng 3/2021.

Bên trong cửa hàng CostLess Wholesale ở quận Orange, California. Ảnh: Zuma Press.

Các nhà sản xuất Trung Quốc đang ngày càng gặp khó khăn trong việc cân bằng chi phí, đặc biệt khi đại dịch và các đợt phong tỏa ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ vào năm ngoái. Trước đây, các nhà máy Trung Quốc với nhân công rẻ, thường là động lực để giữ giá toàn cầu cho mọi thứ từ quần jean đến ghế sofa ở mức thấp. Nhưng điều đó ngày càng mất dần đi khi chi phí của họ tăng cao.

Giá vận chuyển tăng vọt những tháng gần đây trong bối cảnh tắc nghẽn cảng và thiếu container, cũng là một phần của vấn đề. Một số trường hợp, khách hàng yêu cầu các nhà cung cấp Trung Quốc chia sẻ gánh nặng. Trường hợp khác, bản thân các nhà máy Trung Quốc đang phải trả nhiều tiền hơn để vận chuyển nguyên liệu thô nhập khẩu, chẳng hạn như gỗ xẻ.

Trong khi đó, giá nhiều mặt hàng vẫn ở mức cao hoặc tiếp tục leo thang. Một số doanh nghiệp đang chọn cách chuyển những chi phí đó cho khách hàng. Giá hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ đã tăng 1,2% trong năm qua, mức tăng nhanh nhất kể từ năm 2012, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ.

Một điều tích cực đối với người tiêu dùng Mỹ là đồng USD vẫn mạnh hơn so với dự kiến của nhiều nhà kinh tế, giúp người mua hàng có sức mua tốt hơn khi thanh toán cho hàng hóa nhập khẩu. Nhiều gia đình đã tích lũy tiền tiết kiệm trong thời kỳ đại dịch, khiến họ dễ dàng chi trả nhiều hơn một chút.

Robin Xing, Nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Morgan Stanley, cho biết giá đang tăng cao hơn "chủ yếu do nhu cầu mạnh hơn". Theo vị chuyên gia, các nhà sản xuất sẽ tìm cách chuyển chi phí trong trường hợp này. Và nó sẽ không làm trật bánh phục hồi toàn cầu.

Một số nhà sản xuất Trung Quốc cho biết không muốn tăng giá vì sợ mất thị phần và kỳ vọng chi phí nguyên liệu đầu vào sẽ hạ nhiệt.

Tuy nhiên, hiện có rất ít dấu hiệu cho thấy các lực đẩy làm chi phí tăng sẽ sớm giảm bớt.

Ni Fang, Giám đốc Ji'an Huaerxin Shoes, nhà sản xuất giày bảo hộ lao động ở tỉnh Giang Tây, chủ yếu bán hàng cho châu Âu và Đông Nam Á, cho biết sau Tết Nguyên đán, công ty bắt đầu nhận được thông báo từ các nhà cung cấp về việc tăng giá nguyên liệu, từ 10% đến 30%. Để thích ứng, nhà máy phải tăng giá hầu hết sản phẩm từ cuối tháng 2 lên khoảng 5%.

"Đợt tăng giá này đã đẩy chúng tôi đến mức không thể chịu đựng được nữa", bà Ni nói và cho biết nhà máy vẫn phải chịu một phần chi phí tăng vì sợ nhiều khách hàng từ chối.

Các yếu tố khác cũng có thể góp phần làm tăng chi phí ở Trung Quốc. Nhà chức trách đang cố gắng hạn chế tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch để giúp nước này đạt được mục tiêu giảm lượng khí thải carbon, vốn có thể khiến thép và các ngành khác khó tăng sản lượng hơn.

Hồi tháng 1/2021, Trung Quốc nhắc lại mục tiêu sản lượng thép thô sẽ giảm so với cùng kỳ vào năm 2021, ngay cả khi nhu cầu thép được dự báo tăng trong năm nay, khi nền kinh tế phục hồi.

Ngoài ra, các chủ nhà máy và nhà kinh tế cho biết, họ nghi ngờ một số người đang tích trữ hàng hóa, gây thêm áp lực về giá. Chen Yang, một thương nhân tại một công ty dệt may quốc doanh ở tỉnh Giang Tô, cho biết một số nhà cung cấp thượng nguồn đã bắt đầu tích trữ bông trước Tết Nguyên đán. Những đơn vị tích trữ dự báo gói 1.900 tỷ USD của Mỹ sẽ đẩy giá hàng hóa tăng trên diện rộng. Theo ông Chen, giá bông đã tăng lên khoảng 2.600 USD mỗi tấn vào đầu tháng 3, so với mức 1.990 USD mỗi tấn giữa tháng 2.

Do đó, công ty của ông phải tăng giá bán sản phẩm tương ứng, do nguyên vật liệu chiếm khoảng 70% đến 80% tổng chi phí. "Tôi nhận được cuộc gọi từ khách hàng gần như mỗi ngày để hỏi về giá cả, nhưng rất ít người thực sự đặt hàng", ông nói và cho hay, họ đều muốn đợi giá hạ nhiệt. Nhưng sớm hay muộn gì họ cũng phải đặt hàng.

Tuy nhiên, nếu chỉ tính riêng việc tăng giá hàng hóa của các nhà sản xuất Trung Quốc thì không hẳn có thể đẩy được lạm phát cao hơn ở Mỹ và các nơi khác. Phần lớn nguy cơ này sẽ biến mất nếu các nhà bán lẻ chọn cách tự chịu chi phí tăng mà không đẩy nó cho người tiêu dùng, dù làm vậy sẽ khiến giảm tỷ suất lợi nhuận.

Ngoài ra, các tính toán lạm phát chính thức ở Mỹ bao gồm nhiều yếu tố chứ không chỉ hàng tiêu dùng nhập khẩu. Trước đại dịch, hơn 60% chi tiêu của người Mỹ dành cho các dịch vụ như ăn uống hoặc du lịch, thay vì mua hàng tiêu dùng.

Tuy nhiên, việc các nhà máy Trung Quốc tăng giá vẫn tạo thêm áp lực tăng đối với giá hàng hóa toàn cầu vào thời điểm mà chi phí mọi thứ, từ gỗ xẻ đến thép và bông đều cao hơn. Một số nhà kinh tế và nhà đầu tư lo ngại rằng hàng nghìn tỷ USD kích thích được tung ra trên toàn thế giới cuối cùng sẽ dẫn đến lạm phát nhiều hơn dự đoán, đặc biệt nếu chuỗi cung ứng tiếp tục tắc nghẽn.

"Chắc chắn có một rủi ro rằng lạm phát sẽ tăng lên. Đó không chỉ là từ các nhà xuất khẩu. Nó bao gồm mọi thứ, từ những tắc nghẽn gây ra trong vận chuyển toàn cầu đến việc các gói kích thích được tung ra có thể khiến cầu tăng cao hơn khả năng theo kịp của cung", Nick Marro, Nhà phân tích hàng đầu về thương mại toàn cầu tại tại Economist Intelligence Unit, đánh giá. Mặc dù vậy, theo ông là "còn hơi sớm để chứng kiến lạm phát tăng vọt vào thời điểm này".

Phiên An (theo WSJ)

Cách Pinduoduo vượt Alibaba thành trang mua sắm hàng đầu Trung Quốc

Anh, Mỹ lên án lệnh trừng phạt đáp trả của Trung Quốc